Khi “thủ phủ bánh kẹo nhái” La Phù im ắng lạ thường
Giữa lúc thị trường thực phẩm, hàng hóa tiêu dùng đang trong cao điểm kiểm tra, những mối nguy từ hàng nhái, hàng kém chất lượng vẫn âm thầm, tiếp tục rình rập người tiêu dùng.
Trong cuộc ghi nhận trực tiếp của nhóm phóng viên báo Lao Động kéo dài nhiều ngày, đã lật mở bức màn về một “đế chế” sản xuất và phân phối thực phẩm nhái tinh vi, bắt đầu từ xã Dương Liễu (Hoài Đức), nơi được mệnh danh là “làng nghề” gia công thực phẩm, lan rộng đến La Phù (Hoài Đức) – “thủ phủ” phân phối bánh kẹo giá rẻ bậc nhất miền Bắc.
Thời điểm ghi nhận vào những ngày giữa tháng 5, không khí buôn bán tại xã La Phù (huyện Hoài Đức, TP Hà Nội) đột nhiên trở nên im ắng. Nhiều cửa hàng chuyên phân phối bánh kẹo, đồ ăn vặt đồng loạt đóng cửa. Người dân địa phương cho biết, lý do chính là các lực lượng chức năng đang trong đợt cao điểm truy quét hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc.
Trong vai một nhóm khách buôn có nhu cầu nhập bánh kẹo và thạch với số lượng lớn, nhóm phóng viên báo Lao Động dễ dàng tiếp cận nhiều đầu mối tại La Phù, những người tự tin cam kết cung ứng hàng hóa đi khắp các tỉnh phía Bắc với giá siêu rẻ.
Một tiểu thương tại xã La Phù (huyện Hoài Đức, Hà Nội) tiết lộ, nơi đây từ lâu đã trở thành điểm đến quen thuộc của giới buôn hàng khắp miền Bắc, trong đó có cả các đầu mối từ thị trấn Thổ Tang (huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc), địa bàn được xem là một trong những “trạm trung chuyển” hàng hóa lớn bậc nhất khu vực.
Tiểu thương tại La Phù tiết lộ nhiều thông tin với PV báo Lao Động. Ảnh: Nhóm PV“Mỗi ngày có hàng nghìn xe tải lớn nhỏ đổ về Thổ Tang, nhưng phần lớn hàng thực phẩm, đồ tiêu dùng đều xuất phát từ La Phù”, tiểu thương này cho hay và tiết lộ thêm, không ít tiểu thương, hộ kinh doanh (kể cả từ Thổ Tang) thường trực tiếp tới La Phù nhập hàng do giá rẻ và nguồn cung dồi dào.
“Từ mì chính, xà phòng đến bánh, kẹo, thạch rau câu… hàng tạp hóa thứ gì cũng có. Nhập tại La Phù sẽ rẻ hơn vì không phải qua trung gian”, bà chủ này nói.
Khi được hỏi về nguồn gốc sản phẩm, tiểu thương này tiết lộ thêm: “La Phù và Thổ Tang chủ yếu là nơi phân phối. Còn khâu gia công, sản xuất thật sự thì ở Dương Liễu cả. Muốn loại hàng gì, chỉ cần đặt, bên đó làm được hết”.
Thông tin này cũng được nhiều người dân sống tại La Phù xác nhận. Theo họ, xã Dương Liễu (Hoài Đức) vốn nổi danh là “làng nghề” sản xuất thực phẩm, có thể gia công mọi loại hàng từ bim bim, bánh kẹo đến thạch rau câu, với hình thức và bao bì mô phỏng theo các thương hiệu nổi tiếng.
Dương Liễu “đại bản doanh” sản xuất thực phẩm nhái
Qua quá trình ghi nhận, thu thập thông tin của nhóm phóng viên, một mạng lưới sản xuất, phân phối hàng thực phẩm nhái tại Dương Liễu – La Phù – Thổ Tang đang dần được vén màn, hình thành một tuyến cung ứng chặt chẽ, có tổ chức.
Từ khâu gia công đến tiêu thụ, mọi công đoạn đều được thực hiện bài bản, tinh vi, khiến người tiêu dùng khó lòng phân biệt thật, giả.
Tiếp tục trong cuộc hành trình truy vết nguồn gốc của loạt thực phẩm và đồ ăn vặt này, nhóm phóng viên đến xã Dương Liễu (Hoài Đức). Tại đây, không hộ dân nào không biết đến cái tên Hải Thủy và Nhà máy chế biến thực phẩm Hải Hưng – nơi được xem là địa chỉ có hệ thống xưởng sản xuất, gia công thực phẩm quy mô lớn bậc nhất khu vực này.
Người dân xã Dương Liễu chỉ tên các địa chỉ có hệ thống xưởng sản xuất, gia công thực phẩm nhái tại khu vực này. Ảnh: Nhóm PVTìm đến địa chỉ được cho là nơi hoạt động của nhà máy Hải Hưng, phóng viên chứng kiến cảnh tượng trái ngược hoàn toàn với khái niệm “nhà máy thực phẩm” thường thấy.
Kho xưởng không có dấu hiệu hoạt động sản xuất, nhưng ẩm thấp, ruồi nhặng bu kín nền đất trước cửa nhà máy, xung quanh nhà máy này là chuồng chăn nuôi sát vách, bốc mùi hôi nồng nặc. Không ít thực phẩm thải loại như thạch, kẹo bị vứt chất đống bên ngoài cửa ra vào, không có bất kỳ quy chuẩn vệ sinh nào.


Dù là ban ngày, nhưng hệ thống kho xưởng của nhà máy Hải Hưng không có dấu hiệu hoạt động. Ảnh: NhómNữ chủ cơ sở tiếp phóng viên và không ngần ngại thừa nhận rằng, để “né” các đợt kiểm tra của lực lượng chức năng trong những ngày gần đây, cơ sở này hiện chỉ hoạt động vào ban đêm, từ 16h đến 2h sáng. Người này còn tự hào khoe, mỗi năm sản xuất hàng vạn tấn sản phẩm, phân phối cho hàng trăm đầu mối khắp các tỉnh miền Bắc.
Nền đất trước cửa nhà máy ruồi nhặng bâu kín. Ảnh: Nhóm PVChủ Nhà máy chế biến thực phẩm Hải Hưng tiết lộ, để bán được hàng ra thị trường, đơn vị này đã lập ra 3 pháp nhân khác nhau.
Trong đó hàng được sản xuất dưới danh nghĩa Công ty TNHH sản xuất và Thương mại King Food sẽ được phân cho các nhà phân phối ra thị trường với giá cao, còn những sản phẩm được sản xuất bởi hộ kinh doanh có tên Hải Hưng sẽ được bán ra các chợ và khách lẻ buôn với giá thấp hơn. Hầu hết các sản phẩm của thương hiệu này đều nhái lại những thương hiệu thực phẩm lớn đang kinh doanh trên thị trường.
“Ở Dương Liễu này nếu nói về sản xuất thực phẩm theo quy chuẩn ISO thì đa số là chưa đảm bảo quy chuẩn. Nếu cơ quan chức năng đến kiểm tra, kiểu gì cũng vẫn sẽ bị phạt”, nữ chủ Nhà máy chế biến thực phẩm Hải Hưng thừa nhận.
Nữ chủ Nhà máy chế biến thực phẩm Hải Hưng trong cuộc trao đổi với phóng viên. Ảnh: Nhóm PVDẫn nhóm phóng viên đi khảo sát các kho hàng trong khuôn viên cơ sở, nữ chủ nhà máy Hải Hưng thẳng thắn cho biết, ruột sản phẩm từ bánh kẹo đến thạch đều được sản xuất từ cùng một loại nguyên liệu, có hương vị như nhau. Tuy nhiên, tùy theo nhu cầu, sản phẩm sẽ được đóng gói trong bao bì khác nhau, một phần dành cho hộ kinh doanh nhỏ lẻ, phần còn lại mang nhãn mác công ty để tạo sự tin tưởng cho người tiêu dùng.
Bên cạnh nữ chủ Nhà máy chế biến thực phẩm Hải Hưng là các lô hàng thực phẩm bánh kẹo và thạch. Ảnh: Nhóm PVĐáng chú ý, dù mỗi năm xuất xưởng hàng vạn sản phẩm, phân phối cho hàng trăm đầu mối tại nhiều tỉnh thành, nhưng theo lời bà chủ, toàn bộ thực phẩm tại cơ sở này chưa từng được kiểm nghiệm chỉ tiêu dinh dưỡng theo quy định.
Thực trạng sản xuất thực phẩm gia công, nhái các sản phẩm của các thương hiệu lớn không chỉ xảy ra tại Nhà máy chế biến thực phẩm Hải Hưng, mà tại Dương Liễu, nhiều năm nay, hoạt động này đã trở thành “làng nghề” với đủ loại quy mô lớn nhỏ.
Sau khi được sản xuất, đóng gói tại Dương Liễu, các mặt hàng này sẽ tiếp tục được chuyển đến La Phù hoặc các tỉnh thành khác rồi đến tay dân buôn, nhà phân phối và tỏa đi khắp mọi nơi.
Với bao gói, nhãn mác đầy đủ, sản phẩm sẽ được giới thiệu là “hàng công ty”, còn nếu đóng trong túi nilon thông thường, sản phẩm sẽ mang tên hàng gia công làng nghề. Và khi đến tay người tiêu dùng sẽ chẳng mấy ai biết mình thực sự đã tiêu thụ những gì vào cơ thể.
Trên thực tế, dù nhiều lần bị báo chí phản ánh, các cơ sở sản xuất và phân phối thực phẩm nhái tại Dương Liễu hay La Phù vẫn hoạt động gần như công khai. Việc lập nhiều pháp nhân để lách thuế, chia nhỏ hàng hóa để ngụy trang, hay hoạt động vào ban đêm để tránh né các đợt kiểm tra đều là những chiêu trò quá quen thuộc.
Theo laodong.vn