Chính sách thuế quan đã nhắc nhở doanh nghiệp Mỹ về mức độ phụ thuộc của họ vào các nhà máy Trung Quốc. Giờ đây, khi ngày càng nhiều nhà máy Trung Quốc đã nâng cấp nhà xưởng lên AI và robot – để cắt giảm chi phí và kiểm soát chất lượng, việc “cưỡng lại” sức hấp dẫn của hàng hóa “Made in China” sẽ càng trở nên khó khăn hơn.

Công xưởng thế giới nâng cấp​

Các công ty Trung Quốc rất háo hức áp dụng các công nghệ mới, startup Cybord tin rằng các công cụ kiểm soát chất lượng dựa trên AI của họ sẽ tìm được những khách hàng lớn tại Trung Quốc trong năm nay, theo CEO Oshri Cohen cho biết.

Thay vì sử dụng AI tạo sinh (generative AI), Cybord áp dụng học máy có giám sát (supervised machine learning) để xác định các lỗi dựa trên các mẫu trong cơ sở dữ liệu linh kiện sản xuất của mình, ông Cohen nói. Những lỗi này bao gồm các linh kiện giả mạo, bị lỗi và bị giả mạo. Tháng trước, startup này đã thông báo rằng họ đang được tích hợp vào các hệ thống quản lý nhà máy của “gã khổng lồ” công nghiệp Siemens.

Ông Cohen, người trước đây từng là phó chủ tịch chuỗi cung ứng tại Nvidia, kỳ vọng rằng các áp lực địa chính trị nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng sẽ khiến các nhà máy Trung Quốc trở nên cạnh tranh hơn. “Các nhà máy sẽ quay trở lại Trung Quốc,” ông nói, nhưng trái ngược với thập kỷ qua, Trung Quốc khi đó sẽ “là một tuyên ngôn về chất lượng cao.”

Báo cáo lưu ý rằng một số công ty, chẳng hạn như liên doanh Hisense-Hitachi ở Thanh Đảo, Trung Quốc, đang sử dụng AI tạo sinh để giảm thời gian dành cho các cuộc họp không hiệu quả, thay vào đó hướng ca làm việc tiếp theo của công nhân đến các vấn đề cấp bách.

Cạnh tranh toàn cầu​

Các công ty đang tìm cách cải thiện năng suất, từ chuỗi cung ứng đến người tiêu dùng, Eloot lưu ý rằng đang có một “khoảng cách ngày càng tăng giữa những người có và không có” về mặt tích hợp AI vào sản xuất. “Các lực lượng cạnh tranh ở Trung Quốc rất mạnh mẽ,” ông nói. “Các công ty cạnh tranh với nhau một cách rất tàn nhẫn, tôi có thể nói như vậy.”

Bản chất khốc liệt của cuộc cạnh tranh đó đã được thể hiện đầy đủ trong những tuần gần đây với một đợt giảm giá xe điện do BYD dẫn đầu, công ty vốn đã thống trị thị trường và đang tích cực mở rộng ra toàn cầu. BYD đã tuyên bố trong báo cáo thường niên năm 2024 rằng họ đã bắt đầu triển khai robot hậu cần di động tự hành cho sản xuất. Nhà sản xuất ô tô này cũng đã đầu tư vào các công ty robot.

“Chuỗi cung ứng đã trở nên hiệu quả và cạnh tranh đến mức về mặt chi phí… đến nỗi nếu bạn muốn cạnh tranh, bạn phải ở đây” chủ tịch Phòng Thương mại EU Jens Eskelund tại Trung Quốc nói với các phóng viên vào tuần trước tại Bắc Kinh.

Ông cho biết ông lo ngại về kế hoạch của Trung Quốc có khả năng tăng cường tự chủ, điều này có khả năng sẽ gây ra phản ứng từ các đối tác thương mại chính của họ. “Nếu bạn vẫn muốn có một mối quan hệ khả thi với các đối tác thương mại chính của mình, bạn cũng cần phải có cam kết thực sự giao thương,” ông nói.

Rào cản gia nhập​

Các công ty ô tô khác như Nio và Geely cũng đã đặt trọng tâm lớn vào việc phát triển AI.
Các ứng dụng AI thậm chí có thể thúc đẩy một cuộc tái tổ chức ngành công nghiệp ô tô, tổng giám đốc điều hành Zhou Zipeng tại Viện Nghiên cứu CICC cho biết. Mặc dù những thách thức vẫn còn tồn tại trong việc thu thập và lưu trữ dữ liệu, AI đã được sử dụng để phát triển vật liệu pin lithium và sản xuất chip ở Trung Quốc.

Về phía phần mềm, gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Alibaba đã công bố quan hệ đối tác chiến lược với gã khổng lồ hệ thống quản lý doanh nghiệp SAP vào tuần trước. Thỏa thuận sâu rộng này – ban đầu tập trung vào Trung Quốc – bao gồm việc Alibaba Cloud hỗ trợ hệ thống quản lý chuỗi cung ứng của SAP và kế hoạch thử nghiệm tích hợp mô hình AI Qwen của Alibaba với các ứng dụng của SAP tại Trung Quốc.
Mặc dù vẫn còn ở giai đoạn đầu, AI tạo sinh có thể nhanh chóng tạo ra một số lượng lớn các giải pháp thiết kế, rút ngắn thời gian ra mắt sản phẩm, Glenn Hou, đối tác sáng lập của China Insights Consultancy, cho biết. Ông nói thêm rằng AI tạo sinh có thể cải thiện hiệu quả bảo trì thiết bị và giúp doanh nghiệp tiếp thu chuyên môn kỹ thuật nhanh hơn.

“Nhìn về năm tới, sự tích hợp giữa AI và sản xuất dự kiến sẽ tăng tốc,” ông Hou nói bằng tiếng Trung được CNBC dịch lại. Ông lưu ý rằng sự kết hợp giữa dữ liệu, thuật toán và các trường hợp sử dụng đã trở thành một rào cản cạnh tranh mới đối với các doanh nghiệp.

Cuộc cách mạng AI và robot trong các nhà máy Trung Quốc không chỉ là một xu hướng công nghệ đơn thuần mà còn là một yếu tố địa chính trị quan trọng, có khả năng định hình lại cán cân quyền lực trong ngành sản xuất toàn cầu. Việc các doanh nghiệp phương Tây sẽ ứng phó như thế nào với sự trỗi dậy này vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ.

Theo VNreview.vn

Theo Morgan Stanley, những lời lẽ hoa mỹ không che giấu được sự thật rằng thị trường xe điện Trung Quốc rơi vào tình trạng cung vượt quá cầu.

Mới đây việc tập đoàn xe điện BYD của Trung Quốc công bố một loạt các đợt giảm giá lên đến 30%, thậm chí có những dòng xe như Seagull giảm xuống còn 7.750 USD đã khiến toàn thị trường náo loạn.

Hệ quả là cung vượt quá xa cầu trong khi miếng bánh thị phần có hạn khiến các hãng xe điện bắt đầu khủng hoảng, phải dìm giá nhau đến chết để tồn tại, tạo nên những quả “bom nợ” chẳng khác gì Evergrande.

Mô hình thất bại

Theo CNBC, sau động thái của BYD, các hãng xe Trung Quốc khác cũng nhanh chóng giảm giá theo, tạo nên áp lực lớn lên những nhà sản xuất nhỏ hơn và làm dấy lên lo ngại về khả năng cạnh tranh của họ.

“Hành động lần này của BYD đã khiến ngành công nghiệp này trở nên rủi ro và có khả năng bị sốc tương đối lớn”, chuyên gia phân tích Zhong Shi của Hiệp hội đại lý ô tô Trung Quốc (CADA) cho biết.

Ngành công nghiệp này là điểm sáng hiếm hoi trong một nền kinh tế đang chứng kiến sự tăng trưởng chậm lại và nhu cầu tiêu dùng ảm đạm.

Chính quyền Bắc Kinh đã nỗ lực nhằm thúc đẩy tiêu dùng bao gồm trợ cấp cho các loại xe năng lượng mới, nhưng cung vượt quá xa cầu khiến mô hình phát triển của ngành không bền vững.

“Cuộc cạnh tranh giá xe mới nhất nhấn mạnh sự mất cân bằng cung-cầu tiếp tục thúc đẩy đà suy giảm. Có nhiều lời lẽ hoa mỹ về nhu cầu tái cân bằng để tiêu thụ nhiều xe điện hơn, nhưng những diễn biến gần đây cho thấy mô hình thúc đẩy bởi nguồn cung không còn bền vững. Do đó, tương lai bùng nổ lợi nhuận của ngành xe điện khá ảm đạm”, chuyên gia kinh tế trưởng Robin Xing của Morgan Stanley tại Trung Quốc nói.

Tồi tệ hơn, thay vì thúc đẩy một cuộc cách mạng toàn ngành, mở rộng số người đi ô tô thì xe điện chỉ đơn giản là “ăn” vào thị phần xe xăng, khiến các tập đoàn chỉ còn biết dìm giá nhau để cạnh tranh miếng bánh thị phần có hạn.

Hãng tin CNBC cho biết nếu trước đây Tesla là bên khởi đầu cuộc chiến dìm giá thì lần này, tất cả các hãng xe Trung Quốc đều đang cảm thấy sức nóng đáng kể vì tỷ trọng NEV (xe điện thuần và hybrid) đã chiếm khoảng 50% tổng lượng xe du lịch bán ra ở Trung Quốc.

Nói ngắn gọn hơn, miếng bánh đang nhỏ dần và khi xe điện “ăn” dần hết thị phần xe xăng thì cuộc chiến dìm giá sẽ càng khốc liệt.

Tuần trước, Chủ tịch Great Wall Motors Wei Jianjun đã cảnh báo về một “quả bom nợ” tương tự Evergrande trong ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc, do các startup và hãng non trẻ vay vốn mạnh để mở rộng, nhưng chỉ một số ít tồn tại được.

Trước đây khi Trung Quốc còn hỗ trợ ngành xe điện, Bộ tài chính nước này cho biết họ đã phát hiện ra ít nhất năm công ty đã lừa đảo chính phủ hơn 1 tỷ nhân dân tệ (140 triệu USD). Chính sách hỗ trợ này đã khuyến khích một làn sóng khởi nghiệp ngành xe điện nhưng chỉ có một số ít tồn tại được đến hiện nay.

Xin được nhắc rằng gã khổng lồ bất động sản của Trung Quốc Evergrande vỡ nợ vào cuối năm 2021 khi thị trường bất động sản sụt giảm sau khi Bắc Kinh siết chặt thị trường tín dụng. Nhu cầu về nhà ở cũng giảm sau các quy định chặt chẽ hơn của chính phủ, khiến nhà phát triển phải vật lộn để tài trợ cho việc xây dựng các đơn vị đã bán trước còn lại.

Liệu ngành xe điện Trung Quốc có lâm vào cảnh tương tự khi bong bóng bắt đầu xì hơi vì cung đã vượt quá xa cầu?

21% trong 2 năm

Báo cáo của Nomura trích dẫn dữ liệu ngành từ Viện nghiên cứu Autohome cho thấy tại Trung Quốc, giá bán lẻ ô tô trung bình đã giảm khoảng 19% trong hai năm qua xuống còn khoảng 165.000 Nhân dân tệ (22.900 USD).

Mức giảm giá với xe hybrid hoặc xe mở rộng phạm vi (range-extension) lên tới 27%, trong khi xe điện thuần giảm 21% và xe chạy xăng truyền thống giảm 18%.

Ngược lại, ở Mỹ, giá ô tô mới trung bình trong tháng 4 là gần 48.700 USD, tăng 1% so với hai năm trước, và giá xe điện là gần 59.300 USD.

Gã khổng lồ ô tô Trung Quốc, được Warren Buffett hậu thuẫn trong những năm đầu, đã nhanh chóng chiếm được thị phần tại Trung Quốc với nhiều loại xe ở nhiều mức giá khác nhau.

Tuy nhiên dù báo cáo mức tăng lợi nhuận ròng là 49% lên 14,17 tỷ Nhân dân tệ vào năm ngoái, tổng nợ phải trả hiện tại của BYD đã tăng hơn 60% lên 57,15 tỷ Nhân dân tệ. Tiền mặt và các khoản tương đương tiền mặt giảm nhẹ xuống còn 102,26 tỷ Nhân dân tệ.

Rõ ràng, dù chiếm được thị phần nhưng BYD cũng đang ngày càng đốt tiền và vay nợ nhiều hơn cho các chương trình giảm giá, mở rộng kinh doanh do cầu yếu.

Bên cạnh đó, giám đốc Ying Wang của Fitch nhận định tăng trưởng doanh số NEV (xe điện thuần và xe hybrid) chỉ ăn dần thị phần xe xăng mà thôi, vì thị trường ô tô tổng thể ở Trung Quốc gần như không tăng trưởng kể từ 2018. Dự kiến doanh số bán lẻ ô tô năm nay chỉ tăng nhẹ một chữ số.

Bà Wang cho biết các nhà sản xuất ô tô sẽ tiếp tục sử dụng biện pháp giảm giá để giành thị phần tại Trung Quốc trong năm nay. Một hướng khác là các công ty sẽ đưa thêm nhiều tính năng hơn, chẳng hạn như hệ thống hỗ trợ người lái tiên tiến, miễn phí thay vì yêu cầu người tiêu dùng trả nhiều tiền hơn cho chúng như một tiện ích bổ sung.

Trong vài tháng qua, các nhà lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc đã kêu gọi nỗ lực giải quyết tình trạng cạnh tranh kinh doanh không hiệu quả này. Thậm chí chúng còn được gọi với thuật ngữ “Involution” và đã được đề cập trong báo cáo công tác thường niên của Thủ tướng vào tháng 3/2025 cũng như trong cuộc họp của cơ quan quản lý thị trường vào tuần trước, kêu gọi “sửa chữa toàn diện tình trạng cạnh tranh không hiệu quả này”.

Ở một khía cạnh khác, việc sản xuất xe điện giá rẻ ồ ạt đang khiến các nước khác lo ngại: Liên minh châu Âu (EU) đã áp thuế với xe điện Trung Quốc do nghi ngờ nhận trợ cấp. Mỹ cũng đánh thuế 100% với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc, chặn đường vào thị trường lớn thứ hai thế giới.

Dù vậy, thuế quan tại châu Âu không cản được BYD: trong tháng 4, BYD đã bán chạy hơn Tesla tại thị trường EU, trong khi doanh số Tesla tại đây giảm 49%.

Nguồn CNBC

Theo thông tin được công bố hôm thứ Hai (19/5), tờ Bangkok Post cho biết 2 công dân Trung Quốc đã bị bắt giữ trong một cuộc đột kích của cảnh sát Thái Lan vào một nhà kho biệt lập ở tỉnh Samut Sakhon, nơi chứa hàng chục nghìn sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm và hàng hóa giả mạo nhãn hiệu cao cấp, với tổng thiệt hại kinh tế ước tính lên tới 52 triệu baht.

Thiếu tướng Cảnh sát Thatsapoom Charupratya, Chỉ huy Đội phòng chống tội phạm kinh tế, cho biết cuộc đột kích diễn ra vào ngày 18/5 tại một nhà kho thuộc tambon Phanthai Norasing, quận Muang. Hai nghi phạm bị bắt giữ tại hiện trường là Jiaxian Ouyang, 27 tuổi, và Hang Zou, 19 tuổi – đều mang quốc tịch Trung Quốc.

Theo cảnh sát, các sản phẩm bị thu giữ – bao gồm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng và các mặt hàng tiêu dùng khác – đã được nhập lậu từ Trung Quốc. Sau khi đưa vào Thái Lan, hàng hóa được lưu giữ tại nhà kho, nơi một số người Thái được thuê để đóng gói và dán nhãn giả nhằm chuẩn bị phân phối đến khách hàng trên toàn quốc. Các sản phẩm này được rao bán rộng rãi trên các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội.

Tổng cộng 78.223 sản phẩm mang nhãn hiệu giả của các thương hiệu nổi tiếng đã bị phát hiện và thu giữ. Ngoài ra, cảnh sát còn tịch thu 12 điện thoại di động và nhiều máy tính được cho là công cụ quản lý hoạt động kinh doanh phi pháp. Hiện các thiết bị này đang được phân tích để truy vết thêm các đối tượng có liên quan.

Thiếu tướng Thatsapoom nhấn mạnh mức độ nguy hiểm của vụ việc, không chỉ ở khía cạnh kinh tế mà còn là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng. Ông cảnh báo rằng nhiều loại mỹ phẩm và thực phẩm giả thường chứa các chất độc hại như thủy ngân, hydroquinone và steroid – những chất có thể gây ra tổn thương da, nội tạng và các phản ứng phụ nghiêm trọng nếu sử dụng lâu dài.

“Người tiêu dùng cần hết sức cảnh giác khi mua các sản phẩm làm đẹp hoặc thực phẩm chức năng trên mạng. Hãy kiểm tra nguồn gốc rõ ràng và chỉ mua từ các nhà phân phối uy tín,” ông khuyến cáo.

Lực lượng cảnh sát cho biết đang mở rộng điều tra để truy tìm những kẻ đứng sau đường dây buôn bán hàng giả xuyên biên giới này. Nhà chức trách Thái Lan cũng đang lên kế hoạch phối hợp với các cơ quan chức năng quốc tế nhằm triệt phá tận gốc mạng lưới nhập lậu và phân phối hàng giả từ Trung Quốc vào Thái Lan.

Theo Bangkok Post