Trong Nước

Cuộc đua khốc liệt của các ông lớn thương mại điện tử: Ai được, ai mất?

Published

2 tuần ago

14 Tháng mười một, 2025

Cuộc đua khốc liệt của các ông lớn thương mại điện tử chưa từng có với hàng loạt chiến lược mới. Người mua hưởng lợi, trong khi người bán đối mặt áp lực chi phí và lợi nhuận.

Bà Đào Thị Hòa, 51 tuổi, sống ở xã miền núi Hương Sơn (Hà Tĩnh), trước đây chỉ quen đi chợ mỗi khi cần mua sắm. Thế nhưng hơn một năm nay, bà đã trở thành một “tín đồ” của mua sắm online.

“Tôi xem livestream bán hàng, săn mã giảm giá rồi đặt mua. Giờ chỉ cần ngồi ở nhà cũng mua được đủ thứ, mà giá lại rẻ hơn ngoài chợ. Tôi thường đọc đánh giá trước, thấy uy tín thì bấm mua, không ưng còn được trả hàng,” bà Hòa nói.

Từ chỗ còn xa lạ với khái niệm “mua hàng qua mạng”, thương mại điện tử Việt Nam đã đi một chặng đường dài hơn một thập kỷ – từ vài sàn thử nghiệm nhỏ lẻ trở thành thị trường sôi động trị giá 25 tỷ USD. Mua sắm trực tuyến giờ không còn là thói quen của riêng giới trẻ thành thị. Cơn “sóng” online đã lan tới cả vùng nông thôn, miền núi, nơi những người như bà Hòa cũng thành thạo săn sale, xem livestream và đặt hàng chẳng khác gì cư dân phố thị.

Cuộc chiến khuyến mại khốc liệt và đường đua mới của những “ông lớn”

Sau hơn một thập kỷ phát triển, thương mại điện tử Việt Nam đã đi qua thời kỳ bùng nổ với hàng chục sàn giao dịch ra đời rồi nhanh chóng rời cuộc chơi. Giờ đây, thị trường bước vào giai đoạn tái cấu trúc mạnh mẽ, nơi chỉ còn những cái tên đủ tiềm lực trụ lại. Những nền tảng từng một thời đình đám như Sendo, Voso, Vật Giá hay Chợ điện tử dần trở nên mờ nhạt, nhường sân cho cuộc đua khốc liệt của các “ông lớn” trong và ngoài nước.

Đến nay, thị trường thương mại điện tử xoay quanh 4 “ông lớn”: Shopee, TikTok Shop, Lazada và Tiki. Theo dữ liệu của nền tảng dữ liệu thương mại điện tử Metric, đến hết quý III/2025, Shopee đang dẫn đầu với 56% thị phần, TikTok Shop dù chỉ mới gia nhập từ 2022 nhưng chứng kiến mức tăng trưởng ấn tượng liên tục, lên 41% thị phần. Trong khi đó, Lazada duy trì thị phần ổn định ở 3%, còn Tiki đang ngày càng thu hẹp hoạt động, với thị phần giảm xuống dưới 1%.

Cuộc đua thương mại điện tử tại Việt Nam ngày càng khốc liệt. Chỉ những nền tảng có tiềm lực tài chính mạnh, chiến lược khuyến mãi linh hoạt và khả năng giữ chân người dùng hiệu quả mới có thể trụ vững.

Để thu hút người tiêu dùng, các sàn liên tục tung ra hàng loạt chương trình giảm giá sâu, đặc biệt trong các ngày đôi như 1/1, 2/2, 3/3… hay Black Friday, Online Friday. Nhiều mặt hàng được giảm từ 50-90%, đi kèm các ưu đãi “freeship”, “hoàn xu”, “sản phẩm đồng giá” hay “mua 1 tặng 1”.

Một trong những hướng đi nổi bật của các sàn là đầu tư mạnh vào nội dung và trải nghiệm mua sắm giải trí (livestream, video ngắn). Trong đó, livestream bán hàng trở thành công cụ chủ lực, nơi người mua có thể vừa xem, vừa tương tác, vừa săn khuyến mại trực tiếp.

Các “ông lớn” như TikTok Shop, Shopee cũng không “tiếc tiền” tài trợ, hợp tác với nhiều KOL (người có sức ảnh hưởng), KOC (người tiêu dùng có sức ảnh hưởng) lẫn người nổi tiếng để phục vụ cho các chương trình đại nhạc hội hoành tráng, livestream và game tương tác… nhằm thu hút sự quan tâm của người mua.

Cùng với đó, các sàn đang dồn lực đầu tư mạnh vào hệ thống logistics và trải nghiệm dịch vụ. Các sàn tập trung phát triển mạng lưới kho bãi, trung tâm phân loại hàng hóa và đội ngũ giao nhận riêng.

Cuộc cạnh tranh giữa các sàn thương mại điện tử không chỉ nằm ở “giảm giá” mà đang lan sang một cuộc đua toàn diện về công nghệ, hạ tầng và trải nghiệm người dùng. Chẳng hạn, SPX Express – đơn vị logistics của Shopee – đã lên kế hoạch phát triển trung tâm phân loại hàng hóa rộng 17ha tại Hưng Yên.

Hay Lazada đã dồn lực đầu tư vào hệ thống logistics từ năm 2022-2023. Tháng 3/2023, “ông lớn” này đưa vào vận hành kho phân loại hàng hóa với tổng diện tích gần 20.000m2 ở Khu công nghiệp Sóng Thần (TPHCM). Trước đó, Lazada cũng đã sở hữu trung tâm phân loại tại TPHCM và Hà Nội, cùng nhiều kho bãi lưu trữ, xử lý hàng hóa.

Người mua được lợi, người bán chịu sức ép

Thương mại điện tử phát triển, cuộc đua của các sàn ngày càng khốc liệt, người được hưởng lợi nhất chính là các khách hàng. Hàng hóa đa dạng, giá rẻ, giao hàng nhanh hơn và nhiều dịch vụ đi kèm. Người mua cũng sẽ có quyền cân nhắc giá cả, khuyến mãi, chất lượng dịch vụ, chất lượng hàng hóa.

Mua sắm trên các sàn thương mại điện tử giờ đây không chỉ là nhu cầu, mà còn trở thành một hình thức giải trí, khi xu hướng “shopping entertainment” (sự kết hợp giữa mua sắm và giải trí) ngày càng thịnh hành. Người dùng có thể tham gia các hoạt động như livestream, xem video review sản phẩm và tương tác trực tiếp với người bán.

Chị Nguyễn Hoa (Hà Nội) thường đợi đến các ngày đôi như 9/9, 11/11 hay 12/12 để xem livestream, vừa được xem review sản phẩm chi tiết, vừa săn được giá tốt và mã freeship. “Ngày đôi là cơ hội vàng để mua mỹ phẩm, đồ gia dụng khuyến mãi từ KOL nổi tiếng, chốt được nhiều deal giảm sâu từ nhãn hàng”, chị nói.

Tuy nhiên, không phải lúc nào người dùng cũng là bên được hưởng lợi. Tâm lý thích săn khuyến mãi, chuộng hàng giá rẻ và tin tưởng vào KOL, KOC hay người nổi tiếng nhiều khi khiến người tiêu dùng rơi vào “bẫy” hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.

Điển hình là vụ việc Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục – hai nhân vật từng được xem là “chiến thần livestream” với hàng triệu người theo dõi đã bị cơ quan chức năng khởi tố vì hành vi lừa dối khách hàng. Sản phẩm kẹo rau củ Kera do họ quảng cáo có thể “thay thế rau xanh trong bữa ăn” thực tế có chất lượng kiểm định kém xa so với những gì được giới thiệu trên livestream.

Hay vụ việc chủ kênh TikTok “Gia đình Hải Sen” bị khởi tố, bắt giam để điều tra tội Buôn bán hàng giả gây xôn xao dư luận. Trong đó, sản phẩm “siro ăn ngon Hải Bé” được xác định là giả, đã bán rộng rãi qua nhiều nền tảng thương mại điện tử như TikTok Shop, Shopee, Facebook. Theo cơ quan chức năng, hơn 100.000 hộp “siro ăn ngon Hải Bé” đã được bán ra thị trường, chủ yếu qua hình thức livestream và gian hàng trên sàn.

Trong khi người tiêu dùng ngày càng được hưởng nhiều ưu đãi, người bán lại đang đối mặt với áp lực ngày một lớn khi các sàn thương mại điện tử liên tục điều chỉnh biểu phí và chi phí vận hành không ngừng leo thang. Mới đây nhất, TikTok Shop thu thêm phí đối với người bán, cụ thể là “phí xử lý đơn hàng” 3.000 đồng/đơn áp dụng cho tất cả giá trị đơn và số lượng hàng trong đơn.

Hồi đầu tháng 7, Shopee cũng đã áp dụng phí hạ tầng 3.000 đồng/đơn hàng để tiếp tục nâng cấp và phát triển cơ sở hạ tầng, công nghệ và nâng cao trải nghiệm mua bán cho cả người mua hàng lẫn người bán.

Theo người bán, mức phí mới tưởng nhỏ nhưng với hàng trăm đơn mỗi ngày, tổng phí đội lên đáng kể, khiến người bán nhỏ lẻ càng khó cạnh tranh. Chưa kể, khâu hỗ trợ và xử lý đơn hàng từ phía sàn vốn đã chậm trễ, hời hợt, nay việc thu thêm phí càng khiến họ “bức xúc”.

Một chủ shop trên TikTok Shop nói thêm, một đơn hàng hơn 300.000 đồng thì mất tới hơn 50.000 đồng tiền phí như phí hoa hồng của sàn, phí dịch vụ voucher, phí xử lý đơn hàng, thuế VAT, thuế thu nhập cá nhân.

“Phí sàn cao ngất, người bán phải liên tục điều chỉnh giá bán để bù phí sàn nhưng hễ tăng giá là khách ngừng mua, hàng lại ế ẩm. Có những ngành hàng phí hoa hồng lên đến 14-15% chưa kể quảng cáo và vận chuyển nên người bán ngày càng nản”, chủ shop này than.

Nhiều chủ shop thừa nhận, áp lực phí sàn cộng với chi phí vận hành khiến họ phải cân nhắc nghiêm túc việc duy trì hoạt động kinh doanh trên các nền tảng này. Số khác cho biết đã ngừng kinh doanh trên sàn, chuyển sang các nền tảng khác như Facebook, Instagram.

Theo số liệu của Metric, đến cuối quý III, chỉ còn khoảng 566.500 shop hoạt động, đồng nghĩa với hơn 51.000 gian hàng đã rời sàn trong 9 tháng đầu năm.

Từ cuộc đua giảm giá đến hành trình phát triển bền vững

Sau giai đoạn tăng trưởng nóng với các cuộc đua giảm giá, khuyến mại và “đốt tiền” giành thị phần, thương mại điện tử Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển bền vững hơn. Các sàn dần chuyển hướng sang nâng cao chất lượng hàng hóa, dịch vụ và trải nghiệm người dùng, thay vì chỉ cạnh tranh bằng giá rẻ.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số – Bộ Công Thương), cho biết nếu như năm 2014 quy mô thương mại điện tử Việt Nam chỉ đạt vài trăm triệu USD, thì đến năm 2024 con số này đã lên tới 25 tỷ USD. Với tốc độ tăng trưởng khoảng 25,5%/năm, dự kiến năm 2025, thương mại điện tử Việt Nam có thể vượt 30 tỷ USD.

Ông Tuấn nhấn mạnh, sau 10 năm tăng trưởng mạnh mẽ, giai đoạn tới thương mại điện tử Việt Nam chuyển hướng phát triển bền vững, tập trung vào chất lượng, hạ tầng và niềm tin người tiêu dùng.

“Đồng thời kết nối thương mại điện tử trong nước với hoạt động xuất khẩu trực tuyến. Những năm tới ngoài phát triển trong nước, Bộ Công Thương cũng sẽ đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu trực tuyến”, ông nói.

Ông Trần Văn Trọng – Tổng Thư ký Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) – cho rằng, để có một môi trường mua sắm trực tuyến an toàn và bền vững cần có sự phối hợp của cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Theo đó, ông cho rằng cơ quan quản lý cần ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ, đồng thời hoàn thiện hành lang pháp lý minh bạch, đảm bảo cân bằng lợi ích giữa người bán và người mua.

Doanh nghiệp kinh doanh online cần xác định chiến lược dài hạn, đặc biệt doanh nghiệp phải cân bằng giữa chi phí ngắn hạn và lợi ích dài hạn, bền vững để xây dựng thương hiệu uy tín trên môi trường trực tuyến. Kinh doanh online có nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thử thách, cạnh tranh.

Về phía người tiêu dùng, ông Trọng cho rằng người mua cần “chọn đúng”, ưu tiên các sàn thương mại điện tử uy tín, gian hàng chính hãng, nhà bán tin cậy; đồng thời “chọn đủ” với nhu cầu và ngân sách của mình, tránh tâm lý mua rẻ bằng mọi giá.

“Ngoài ra, người tiêu dùng cần nâng cao ý thức bảo vệ thông tin cá nhân, cảnh giác với gian lận trực tuyến và lựa chọn hình thức thanh toán an toàn. Chỉ khi ba bên cùng hành động có trách nhiệm, thị trường thương mại điện tử Việt Nam mới thực sự an toàn, minh bạch và phát triển bền vững”, vị này nhấn mạnh.

Ver2Solution theo Dân Trí

Khởi Nghiệp

Khi niềm tin của khách hàng trở thành định hướng kinh doanh trên thương mại điện tử

Published

1 giờ ago

30 Tháng mười một, 2025

Admin Admin

Không chỉ là cuộc đua về giá, các nhà bán hàng trên Shopee cho thấy chiến lược phát triển dựa trên trải nghiệm khách hàng chính là chìa khóa để định hướng kinh doanh tăng trưởng dài hạn.

Giữa hàng loạt lựa chọn trên sàn thương mại điện tử, động lực khiến người tiêu dùng bấm thanh toán không chỉ là mức giá hấp dẫn, mà còn là cảm giác an tâm khi mua sắm. Bởi vậy, nhiều nhà bán hàng trực tuyến đã và đang chú trọng xây dựng uy tín từ những khâu nhỏ nhất trong quá trình vận hành.

Nhà bán hàng mới và hành trình xây dựng uy tín từ những điều nhỏ nhất

Chỉ sau hơn hai năm mở bán, gian hàng chuyên sản phẩm chăm sóc thú cưng KangPet đã có hơn 14,5 nghìn lượt theo dõi, trở thành shop (cửa hàng) yêu thích trên Shopee.

Theo anh Thế Anh, một nhà bán hàng mới muốn tạo dựng uy tín trên sàn thương mại điện tử cần làm tốt cả ở sản phẩm và dịch vụ. Do đó, KangPet chú trọng đầu tư từ khâu đóng gói đến chăm sóc khách hàng trước và sau khi nhận hàng.

“Nhà bán hàng không chỉ bán sản phẩm, mà còn bán trải nghiệm. Với những đánh giá tốt, KangPet sẽ gửi thêm phiếu ưu đãi cho lần mua hàng tiếp theo. Nếu khách hàng chưa hài lòng, chúng tôi sẽ tiến hành kiểm tra lại đơn hàng và hỗ trợ đổi trả miễn phí”, anh Thế Anh nói thêm.

Bên cạnh kế hoạch và chiến lược riêng, đại diện KangPet nhận định nhãn hiệu “Shop yêu thích” từ Shopee cũng góp phần nâng cao trải nghiệm và niềm tin từ người tiêu dùng.

Shop yêu thích trên Shopee là nhãn hiệu dành cho các gian hàng có doanh số bán hàng và hiệu quả hoạt động tốt, đồng thời phải đạt được mức điểm cao ở các tiêu chí như tỷ lệ phản hồi khách hàng, điểm đánh giá, tỷ lệ đơn hàng thành công… Do đó, ngay từ những ngày đầu, KangPet đã đặt mục tiêu đạt nhãn hiệu này nhanh nhất có thể bằng sự chỉn chu trong kinh doanh.

Chia sẻ về Mega Sale 11.11 vừa qua, đại diện KangPet cho biết số lượng đơn hàng đã tăng gấp 3 đến 5 lần so với ngày thường. Với anh Thế Anh, tất cả những thành công đạt được, từ sự tin tưởng của khách hàng đến doanh thu ổn định với nguồn lực tối ưu, khiến nhà bán hàng như anh cảm thấy an tâm hơn trong quá trình vận hành, kinh doanh trên sàn.

Hướng tới mùa mua sắm cuối năm, KangPet kỳ vọng tiếp tục tăng trưởng thông qua việc mở rộng danh mục sản phẩm, tối ưu gian hàng và nâng cấp dịch vụ chăm sóc khách hàng.

8 năm duy trì niềm tin người tiêu dùng của thương hiệu thời trang GenZ

SSStore.Aesthetic là minh chứng điển hình cho hành trình phát triển bền bỉ xây dựng vị thế trên sàn thương mại điện tử. Gia nhập Shopee từ 8 năm trước, thương hiệu thời trang này đã trở thành lựa chọn quen thuộc của các bạn trẻ theo đuổi phong cách năng động, cá tính.

Anh Dương Trung Nhân, đại diện thương hiệu chia sẻ rằng, từ những ngày đầu, SSStore.Aesthetic xác định thương mại điện tử đã thay đổi hành vi tiêu dùng và anh cùng đội ngũ muốn là những người đón đầu xu hướng đó.

Trong suốt 8 năm qua, ba yếu tố cốt lõi anh Nhân luôn hướng đến để xây dựng vị thế cho SSStore.Aesthetic gồm: chất lượng ổn định – phản hồi nhanh – chính sách đổi trả minh bạch. Mỗi hình ảnh đăng tải trên sàn đều thể hiện rõ chất liệu, phom dáng, giúp người mua yên tâm lựa chọn. Đồng thời, đội ngũ chăm sóc khách hàng cũng túc trực 24/7 để xử lý mọi yêu cầu.

Nhờ sự kiên trì ấy, SSStore.Aesthetic nhận được sự tin tưởng của đông đảo khách hàng, với hơn 425.000 lượt theo dõi trên Shopee và đạt nhãn hiệu Shop yêu thích+. Anh Nhân cho biết việc duy trì nhãn hiệu này chưa bao giờ dễ dàng, bởi chỉ một trải nghiệm chưa tốt cũng có thể ảnh hưởng đến uy tín của cả gian hàng.

Không chỉ chú trọng vận hành, shop cũng tận dụng hệ thống dữ liệu Shopee để phân tích doanh số, hành vi mua sắm và tối ưu kế hoạch kinh doanh. “Nhờ có hệ thống từ Shopee, chúng tôi có thể tiết kiệm chi phí, thời gian và tập trung hơn vào việc nâng cao trải nghiệm khách hàng”, anh nói.

Số lượng đơn hàng trong sự kiện Mega Sale 11.11 tăng gấp 10 lần so với ngày thường là thành quả ấn tượng của SSStore.Aesthetic. Theo anh Nhân, tỷ lệ khách hàng quay lại không ngừng tăng qua từng năm cũng là minh chứng cho niềm tin bền chặt giữa thương hiệu và người tiêu dùng.

Cuối năm nay, thương hiệu tập trung đẩy mạnh sản xuất các dòng jeans và áo thun, nhằm đáp ứng nhu cầu chuẩn bị Tết Nguyên đán của người tiêu dùng.

Câu chuyện của KangPet và SSStore.Aesthetic cho thấy, dù là một nhà bán hàng mới bắt đầu, hay là thương hiệu đã gắn bó nhiều năm với thương mại điện tử, uy tín vẫn là yếu tố cốt lõi quyết định sự thành công.

Trong nỗ lực xây dựng và duy trì vị thế của nhà bán hàng, các sàn thương mại điện tử như Shopee đóng vai trò quan trọng, cung cấp công cụ hỗ trợ vận hành và các chương trình giúp nâng cao độ nhận diện, từ đó tạo môi trường kinh doanh – mua sắm an toàn, minh bạch trên không gian số.

Ver2Solution theo Dân trí

Trong Nước

Amazon đặt tham vọng tiếp theo vào thị trường Việt Nam

Published

1 tuần ago

22 Tháng mười một, 2025

Admin Admin

Khoản đầu tư của Amazon kỳ vọng giúp Việt Nam chuyển đổi từ công xưởng có biên lợi nhuận thấp thành trung tâm thương mại điện tử của khu vực, Amazon đặt tham vọng tiếp theo vào thị trường Việt Nam.

Kế hoạch đưa Việt Nam thành trung tâm xuất khẩu thương mại điện tử tại Đông Nam Á từ năm 2026 của Amazon đánh dấu một ngã rẽ quan trọng. Từ vị thế cường quốc sản xuất phụ thuộc nhiều vào lắp ráp, “Con rồng đang lên của châu Á” dần tiến sâu hơn vào thương mại tích hợp số, nơi thương hiệu, dữ liệu và hạ tầng nền tảng quyết định phần lớn giá trị, theo Asia Times.

Trong 10 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt khoảng 391 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái. Khu vực FDI chiếm khoảng 76% tổng kim ngạch phản ánh mức độ hội nhập sâu vào chuỗi sản xuất toàn cầu trong các ngành điện tử, máy móc và dệt may.

Dẫu vậy, phần lớn hàng hóa vẫn dừng ở khâu sản xuất theo hợp đồng và lắp ráp với biên lợi nhuận thấp trong khi phần “giá trị” của sản phẩm thường được gia công ở nước ngoài.

Vì vậy, thách thức của Việt Nam là chuyển từ sản xuất thuê sang mô hình coi trọng đổi mới, xây dựng thương hiệu và tiếp cận thị trường số.

Tham vọng của Amazon

Đà phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử trong nước mở ra một hướng đi đúng đắn. Quy mô bán lẻ trực tuyến Việt Nam ước tính đạt 25-32 tỷ USD trong năm 2025, với mức tăng gần 20%/năm.

Xuất khẩu thương mại điện tử xuyên biên giới cũng tăng tốc từ khoảng 3,5 tỷ USD năm 2023 lên 5,8 tỷ USD cho năm 2028. Trong 5 năm qua, số lượng sản phẩm Việt Nam được niêm yết trên Amazon đã tăng hơn 300%, với 18 triệu mặt hàng được bán trên toàn cầu.

Quyết định của Amazon cũng phù hợp với lộ trình này. Bằng cách chọn Việt Nam làm trung tâm xuất khẩu khu vực, tập đoàn đang tích hợp hoạt động sản xuất nội địa vào mạng lưới logistics và bán lẻ toàn cầu, đóng cả 2 vai trò là xương sống logistics và nền tảng chuỗi cung ứng kỹ thuật số.

Là một mạng lưới logistics, Amazon cung cấp dịch vụ kho bãi, đóng gói và giao hàng chặng cuối thông qua các chương trình Hoàn tất đơn hàng bởi Amazon (Fulfillment by Amazon) và Logistics toàn cầu (Global Logistics)

Hàng hóa sản xuất tại Việt Nam giờ đây có thể được vận chuyển trực tiếp đến các trung tâm phân phối ở nước ngoài của Amazon, đặc biệt là tại Mỹ và châu Âu, giúp rút ngắn thời gian giao hàng và chi phí giao dịch.

Đối với các nhà xuất khẩu nhỏ, những hiệu quả này có thể quyết định liệu doanh số bán hàng toàn cầu có đạt hiệu quả về mặt thương mại hay không.

Ở vai trò nền tảng chuỗi cung ứng, Amazon kết nối nhà sản xuất với người tiêu dùng thông qua xử lý thanh toán công cụ tiếp thị phân tích dữ liệu và quản trị tuân thủ.

Người bán hàng Việt Nam sẽ không chỉ tiếp cận thị trường nước ngoài mà còn được tiếp cận các hệ thống giúp quản lý thương hiệu, giá cả và dịch vụ hậu mãi, vốn là những chức năng mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) thường không thể đáp ứng.

Trên thực tế, Amazon giúp giảm chi phí gia nhập thương mại điện tử quốc tế, đồng thời mở rộng nền tảng kỹ năng cần thiết để các công ty cạnh tranh toàn cầu.

Việt Nam hưởng lợi gì?

Việc tham gia vào mạng lưới này kỳ vọng giúp Việt Nam chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu từ lắp ráp giá trị thấp sang thương mại kỹ thuật số giá trị cao hơn.

Bên cạnh đó, hoạt động này có thể đẩy nhanh đầu tư vào hiện đại hóa kho bãi, vận tải và hải quan, khi cả doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân đều điều chỉnh để đáp ứng các tiêu chuẩn hậu cần của Amazon.

Ngoài ra, đóng vai trò quan trọng không kém là kênh kinh nghiệm thực tế giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận kỳ vọng của người tiêu dùng toàn cầu và văn hóa vận hành dựa trên dữ liệu từ đó thúc đẩy đổi mới và nâng chất lượng sản phẩm.

Tuy nhiên, những lợi ích này không được đảm bảo chắc chắn. Chi phí logistics của Việt Nam vẫn thuộc hàng cao nhất châu Á, khoảng 17% GDP, và việc quản trị thương mại số vẫn chưa đồng đều. Amazon có thể “mang” thị trường về gần Việt Nam hơn, nhưng không thể thay thế việc cải cách chính sách và cơ sở hạ tầng một cách nhất quán.

Nếu thủ tục hải quan kết nối chuỗi cung ứng và thanh toán số không được nâng cấp trong khi phí dịch vụ FBA vẫn là gánh nặng, sẽ có nguy cơ về một nền kinh tế kỹ thuật số hai tốc độ khi các tập đoàn lớn và doanh nghiệp FDI hấp thụ được chi phí ma sát còn nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) nội địa bị bỏ lại ngoài chuỗi logistics toàn cầu.

Bối cảnh khu vực cũng tạo thêm áp lực tăng trưởng cho Việt Nam. Doanh số thương mại điện tử xuyên biên giới tại Đông Nam Á đạt 17 tỷ USD vào năm 2024. Trong khi Indonesia dẫn đầu về thị phần thị trường, Thái Lan, Malaysia và Philippines cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ. Riêng Singapore tiếp tục dẫn đầu về mảng thanh toán và logistics.

Đối với Việt Nam, việc duy trì lợi thế mới nổi sẽ phụ thuộc vào việc liệu đất nước có thể tăng cường năng lực thể chế, đảm bảo quyền tiếp cận công bằng cho các doanh nghiệp trong nước và tích hợp cơ sở hạ tầng kỹ thuật số này vào chiến lược thương mại rộng lớn hơn hay không.

Xét cho cùng, động thái của Amazon phản ánh sự tái cấu trúc thương mại chứ không phải là một bước đột phá đột ngột.

Nếu được triển khai tốt, mối quan hệ đối tác này có thể giúp Việt Nam chuyển đổi trọng tâm sang việc tạo ra giá trị không chỉ bằng cách tăng doanh số, mà còn bằng cách nắm bắt phần lợi nhuận phân phối vốn lâu nay rơi vào tay các trung gian nước ngoài.

Đây sẽ là một thay đổi âm thầm nhưng đáng kể khi “Made in Viet Nam” ngày càng đồng nghĩa “Marketed from Viet Nam”.

Ver2Solution theo Znews

Trong Nước

Làm thế nào để các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam cạnh tranh lại Shopee và Tiktok

Published

1 tuần ago

20 Tháng mười một, 2025

Admin Admin

Khi không thể cạnh tranh về giá và quy mô, các doanh nghiệp thương mại điện tử Việt Nam đang đặt cược vào sự khác biệt, từ việc tuyển chọn người bán kỹ càng đến xây dựng cộng đồng khách hàng trung thành. Làm thế nào để các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam cạnh tranh lại Shopee và Tiktok.

Chỉ một thập kỷ sau khi thành lập, Shopee đã vươn mình thành một “gã khổng lồ” ở Đông Nam Á. Khả năng kiểm soát chặt chẽ người bán chính là một phần lý do giúp nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) này có lãi trong suốt 4 quý vừa qua.

Khi cả TikTok Shop và Lazada cũng đồng loạt tăng phí, biên lợi nhuận của các nhà bán hàng trên toàn khu vực đang ngày càng bị thu hẹp. Vậy họ còn lựa chọn nào khác? Họ có thể bán hàng trực tiếp đến người tiêu dùng (D2C), nhưng đây là một hướng đi rất tốn kém.

Trong bối cảnh đó, liệu các sàn TMĐT ngách tại Việt Nam có phải là một lối thoát?

Lối đi riêng tại Việt Nam: Chọn lọc thay vì đại trà

Tại Việt Nam, một số “tay chơi” ngách đang cố gắng tạo ra sự khác biệt. Đơn cử là Bidu, một ứng dụng mua sắm thời trang và làm đẹp. CEO San Lee nhấn mạnh rằng không giống các đối thủ lớn, Bidu “không cho phép bất kỳ ai cũng có thể bán hàng.“ Nền tảng này chọn lọc người bán một cách kỹ càng.

Ông nói thêm: “Hầu hết các thương hiệu thời trang nội địa ở Việt Nam hiện có nguy cơ đánh mất bản sắc khi tham gia các sàn TMĐT đại chúng.”

Ra mắt năm 2021, Bidu hiện là nơi quy tụ hơn 500 thương hiệu thời trang nội địa cùng các nhà bán hàng Hàn Quốc. Thay vì trở thành một khu chợ trời (bazaar), Bidu muốn xây dựng hình ảnh một cửa hàng boutique (thời trang chọn lọc), nơi người mua tìm đến phong cách chứ không chỉ săn giảm giá.

Dựa vào các cộng đồng thời trang và làm đẹp để thu hút khách hàng, Bidu cho biết người mua chi trung bình 1,3 triệu đồng (49 USD) cho mỗi đơn hàng, cao hơn gần 1,7 lần so với danh mục thời trang trên Shopee. Bidu cũng cam kết hoàn tiền gấp đôi nếu phát hiện sản phẩm là hàng giả hoặc kém chất lượng.

Nhìn về tương lai, ông Lee rất lạc quan. Ông lấy ví dụ từ Hàn Quốc, nơi có sự quan tâm lớn đến thời trang ngách. Musinsa, chẳng hạn, đã phát triển từ một cộng đồng streetwear nhỏ thành một công ty có doanh thu hàng năm gần 733 triệu USD vào năm 2023.

“Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng đó chính là những gì đang bắt đầu diễn ra ở Việt Nam và Đông Nam Á,” ông Lee nói.

Nhưng trước hết, phải sống sót đã

Dù có chiến lược rõ ràng, các sàn ngách như Bidu phải đối mặt với một thực tế khắc nghiệt: người bán có thể phàn nàn về phí của Shopee, nhưng việc chuyển sang một nền tảng không có đủ người mua là điều gần như vô nghĩa.

“Chắc chắn người bán không vui khi phí tăng, nhưng phần lớn sẽ chấp nhận ‘gánh’ khoản chi phí này,” Christopher Beselin, chủ tịch và đồng sáng lập của Intrepid Group, cựu CEO của Lazada Việt Nam, nhận định. “Shopee vẫn là nền tảng có lượng truy cập lớn nhất, và người bán sẽ đi theo dòng traffic đó.”

Theo ông Beselin, việc thu hút người mua không hề rẻ, và đây chính là rào cản lớn nhất. Để kinh doanh hiệu quả, các sàn ngách cần cả những người mua có ý định mua hàng rõ ràng và tần suất mua sắm cao. Đây là “điều khó đạt được khi bạn không phải là cái tên đầu tiên xuất hiện trong tâm trí khách hàng như các sàn TMĐT đa ngành.”

“Nhiều sàn TMĐT ngách đã đánh giá thấp chi phí để tạo ra khối lượng giao dịch thực sự. Ngoài traffic và công nghệ, bạn còn cần logistics, sự đa dạng về hàng hóa, niềm tin của người tiêu dùng và các đơn vị hỗ trợ,” ông nói thêm.

Môi trường huy động vốn ảm đạm hiện nay càng khiến tình hình thêm khó khăn: Theo dữ liệu của Tech in Asia, không có sàn TMĐT ngách nào ở Đông Nam Á công bố gọi vốn thành công trong năm qua.

Đó là lý do nhiều người bán vẫn trung thành với Shopee. Dù lợi nhuận giảm, doanh số của họ vẫn tăng trưởng vì Shopee dùng chính khoản phí thu được để tái đầu tư vào các chương trình giảm giá, khuyến mãi nhằm kích cầu. Phí trên các sàn ngách có thể thấp hơn, nhưng doanh số thường rất hạn chế.

Những mô hình khác trong khu vực

Sân chơi cho các sàn TMĐT ngách ở Đông Nam Á vốn đã luôn eo hẹp. Trong năm qua, ngay cả những tên tuổi lớn như nền tảng rao vặt Carousell và sàn thời trang Zalora cũng đã phải cắt giảm nhân sự.

Để tồn tại, họ phải tìm hướng đi khác. Từ năm 2020, Zalora (Singapore) đã cung cấp các dịch vụ hỗ trợ TMĐT cho các thương hiệu thời trang, trong khi sàn mỹ phẩm Sociolla của Indonesia lại đặt cược tương lai vào chuỗi cửa hàng vật lý. Về tài chính, cả hai đều tuyên bố đã có lãi.

Một ví dụ khác là Preloved của Indonesia, một sàn TMĐT chuyên về thời trang cũ ra mắt tháng 5/2024. Khác với Bidu, Preloved cho phép gần như mọi người đều có thể mua bán. Nền tảng này đã tăng trưởng 20-30% mỗi tháng và đạt khoảng 360.000 người dùng, phần lớn đến một cách tự nhiên qua mạng xã hội. Sức hút lớn của Preloved là mức hoa hồng cố định chỉ 5%, bằng một nửa so với Shopee.

Tương lai nào cho các sàn ngách?

Dù đối mặt nhiều thách thức, các sàn ngách vẫn có những lợi thế riêng. Theo Akinori Kubo, giám đốc điều hành mảng TMĐT toàn cầu tại AnyMind Group, họ “tiếp cận được những phân khúc khách hàng hoặc cộng đồng rất đặc thù, và đôi khi còn xây dựng được niềm tin cao hơn.”

Tuy nhiên, ông cho rằng quy mô và độ phủ vẫn là yếu tố quyết định. Vì vậy, “thay vì là một lựa chọn thay thế, các sàn TMĐT ngách giống một sự bổ sung quan trọng, đặc biệt với những người bán muốn kết nối với các nhóm khách hàng mục tiêu rất hẹp.”

Jacob Cooke, đồng sáng lập và CEO của WPIC Marketing + Technologies, cũng đồng tình rằng các sàn ngách khó có thể vượt qua Shopee trong 5 năm tới. “Tại Đông Nam Á, người mua sắm cực kỳ coi trọng sự tiện lợi, giá cả và tốc độ giao hàng – những yếu tố mà Shopee đã đầu tư rất mạnh để chiếm vị thế thống trị.”

Nhìn ra thế giới, châu Âu có nhiều sàn ngách thành công như Zalando, Decathlon, và Vinted. Chính Vinted là nguồn cảm hứng cho nhà sáng lập Preloved.

Cuối cùng, vẫn còn một “ẩn số”: đó là thương mại điện tử vận hành bởi GPT hoặc LLM (mô hình ngôn ngữ lớn), cho phép người dùng mua sắm trực tiếp qua AI. Ông Beselin tin rằng “có một khả năng là các LLM sẽ ưu tiên hướng người dùng đến những nội dung phong phú và chuyên sâu hơn của các sàn ngách.”

Ver2Solution theo Doanh nghiệp & Kinh doanh