Doanh thu thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục tăng trưởng, nhất là phân khúc hàng giá rẻ.
Nền tảng dữ liệu thị trường thương mại điện tử Metric.vn vừa ra mắt Báo cáo toàn cảnh thị trường sàn bán lẻ trực tuyến quý 3-2024. Báo cáo cho biết 9 tháng đầu năm 2024, thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực.
Shopee, TikTok Shop chiếm lĩnh thị trường
So với 9 tháng đầu năm 2023, tổng doanh thu của 5 sàn Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki, Sendo đạt gần 228 nghìn tỉ đồng, tăng gần 38%, với 2.430 triệu sản phẩm, tăng 49,8%.
Cũng trong 9 tháng đầu năm này, thị trường bán lẻ online của Việt Nam đã chứng kiến hơn 580 nghìn nhà bán. Dù vậy, so với hồi năm ngoái, con số này đã giảm 1%.
Riêng với quý 3-2024, mặc dù có tới 452 nghìn nhà bán (giảm 17,8% so với quý 3-2023) nhưng đã đóng góp cho thị trường gần 84,8 nghìn tỉ đồng với 897 triệu sản phẩm được bán ra, tỉ lệ tăng trưởng lần lượt đạt gần 16% và 29% so với cùng kỳ.
Shopee và TikTok Shop tiếp tục là 2 sàn có tăng trưởng dương về cả doanh số và sản lượng so với quý 3-2023 và cả quý 2-2024. Đáng chú ý, Tiktok Shop đã đạt mức tăng trưởng doanh số gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, thể hiện chiến lược hiệu quả trong việc kết hợp giữa mô hình mua sắm và giải trí.
Trong khi đó, Lazada và Sendo dường như vẫn chưa tìm được bài toán tăng trưởng dương. Dữ liệu của Metric chỉ ra, doanh số và sản lượng của hai nền tảng này vẫn ghi nhận giá trị âm so với quý II-2024 và cả 9 tháng đầu năm 2023.
Bên cạnh đó, với Tiki, mặc dù vẫn tăng trưởng âm so với hồi năm ngoái nhưng đã có khởi sắc hơn so với quý liền kề, với 38%. Metric đánh giá, điều này đã tạo ra một bước ngoặt khả quan cho nền tảng nội địa này.
Thương mại điện tử 9 tháng đầu năm vẫn tăng trưởng tốt so với cùng kỳ. ẢNH: THU HÀ
Phân khúc giá rẻ chiếm lĩnh thị trường
Báo cáo toàn cảnh thị trường thương mại điện tử cũng chỉ ra, trong quý III/2024, thị trường ghi nhận sự gia tăng mạnh mẽ của các sản phẩm thuộc phân khúc giá rẻ.
Các sản phẩm có giá dưới 200.000 đồng đã chiếm hơn một nửa tổng doanh số toàn thị trường, với mức tăng 9% thị phần so với năm ngoái.
Đặc biệt, phân khúc dưới 100.000 đồng đã tăng 5% thị phần, trong khi phân khúc từ 100.000 đến 200.000 đồng tăng thêm 4%.
“Điều này cho thấy sức hút lớn của các sản phẩm giá rẻ đối với người tiêu dùng, phản ánh xu hướng tiêu dùng trong bối cảnh kinh tế vẫn còn nhiều biến động”- Metric đánh giá.
Cũng theo đơn vị nghiên cứu này, xét về ngành hàng bán chạy thì nhóm sản phẩm Giày dép nam, Bách hóa – Thực phẩm, và Phụ kiện thời trang đang là những ngành hàng mang lại doanh thu chủ chốt cho các nhà bán.
Số liệu cho thấy, ngành hàng Làm đẹp tiếp tục giữ vị thế quan trọng khi sở hữu doanh số 15.508 tỉ đồng, chiếm 18% thị phần doanh số trong quý, tăng gần 26.6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Dự báo cho quý 4-2024, ngành hàng Làm đẹp sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh khi Tết Nguyên đán đến sớm hơn thường lệ. Theo dự báo, tổng doanh số của ngành hàng này trên Shopee có thể đạt tới 10.3 nghìn tỉ đồng, với 90 triệu đơn vị sản phẩm được bán ra trong quý, tăng trung bình 35% so với cùng kỳ năm ngoái.
Dự báo về 3 tháng cuối năm, Metric cho rằng các ngành hàng làm đẹp, thời trang thu đông sẽ được ưa chuộng. Tương tự nhóm sản phẩm như chăm sóc da, tóc, mỹ phẩm cũng dự kiến sẽ mang lại doanh thu khả quan, khi nhu cầu mua sắm, làm đẹp, làm quà tặng cho dịp lễ, tết tăng cao.
Dù vậy, nói với PLO, ông Phạm Bảo Trung, Cố vấn giải pháp tăng trưởng khách hàng của Metric, vẫn bày tỏ lo ngại trước áp lực từ sự gia nhập của Temu và các nền tảng giá rẻ khác như 1688, Taobo… sẽ làm gia tăng thêm áp lực cạnh tranh cho các nhà bán, không chỉ thị phần mà còn giá bán.
“Mặc dù áp lực từ các nền tảng quốc tế ngày càng rõ rệt, nhưng tôi cho rằng các nhà bán hàng trong nước vẫn có thể tận dụng những lợi thế như hiểu rõ thị trường nội địa và yếu tố văn hóa để duy trì sức cạnh tranh.
Chúng tôi kỳ vọng thị trường trong 3 tháng cuối năm 2024 sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ nhờ vào các sự kiện mua sắm lớn”- ông Trung nói.
Mạnh tay chi tiền để mua sắm online xuyên biên giới, nhiều người tiêu dùng tại Việt Nam trở thành “khách quen” trên các sàn thương mại điện tử lớn và các trang web Mỹ, Anh, Nhật, Hàn… Hàng loạt dịch vụ ăn theo cũng hoạt động sôi nổi, kiếm bộn tiền.
Theo dự báo từ Amazon Global Selling Việt Nam, doanh số thương mại điện tử bán lẻ toàn cầu ước tính đạt tăng trưởng 39% trong những năm tới, kỳ vọng vượt mức 8.000 tỉ đồng vào năm 2027.
Sự sôi động này không chỉ mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp trong nước đưa hàng ra quốc tế, mà còn tạo thuận lợi để người Việt mua sắm hàng ngoại online.
Mua online gấu bông, mì gói… từ nước ngoài
Mê gấu bông của hãng Jelly Cat (Anh), Thùy Anh (25 tuổi, TP.HCM) rất bức xúc vì từng sập bẫy khi mua phải hàng nhái do một người lạ bán trên Facebook.
“Lúc nhận em gấu về, mình thấy nghi nghi do lông không tơi mượt và đường nét của tem vải cũng không rõ nét. Đăng lên nhóm để hỏi, nhiều người đều khẳng định đây là hàng nhái. Nhắn tin phản ảnh với người bán, mình lập tức bị chặn”, cô cho biết.
Quá yêu thích gấu bông, trong một tuần liền, Minh Anh đều dành thời gian lên website chính hãng để săn mua bằng được mẫu mình yêu thích. Trước đó cô cũng tới ngân hàng làm thẻ tín dụng, thuận tiện thanh toán. Sau hơn 1,5 tháng chờ đợi, với số tiền cô phải trả hơn 2,2 triệu đồng (gồm cả phí vận chuyển và thuế), bé gấu bông cuối cùng cũng về tới Việt Nam.
So với giá được nhiều người rao bán ở trong nước, Minh Anh phải chi số tiền cao hơn khoảng 700.000 đồng. “Được cái mình tin chắc là hàng thật, có cả túi vải của hãng kèm theo, cái túi này mà bán riêng cũng có người mua nha”, Minh Anh nói.
Kể từ khi sàn Taobao cho phép vận chuyển hàng trực tiếp từ Trung Quốc về Việt Nam, có thể tự đặt hàng online, chị Hương Giang (Bình Thạnh) cho biết mình như bị rơi vào tình trạng “mua sắm quá đà, vô tội vạ”. Không chỉ mua đồ gia dụng, máy uốn tóc, túi xách, quần áo, chị còn mua kẹp tóc, lược, mì gói, miến, gia vị…
Thời gian nhận hàng từ Trung Quốc về Hà Nội khoảng 4-5 ngày, hơn một tuần đối với khách ở TP.HCM, trừ một số trường hợp có thời gian giao hàng chậm hơn. Với những món hàng từ Mỹ, nhiều người tiêu dùng Việt tìm cách mua trên Amazon.
Nhiều kênh khác cũng tập trung bán những nhóm hàng khác nhau như: mỹ phẩm (Sephora, Macy’s, Lookfantastic), thời trang và giày dép (Asos, Zalando, Farfetch), đồ điện tử (BestBuy, B&H), hàng tiêu dùng (Walmart, Target)…
Hàng loạt nền tảng mua sắm hàng quốc tế đang được vận hành, giúp khách Việt đặt online thuận tiện như Fado (hàng Mỹ, Nhật, Đức, Anh), Thương Đô, Pugo (hàng Trung Quốc)…
Nở rộ dịch vụ mua hộ
Đều đặn hằng tuần, chị Thu Hương (Hà Nội) lên các trang mạng xã hội, quảng cáo cho khách hàng biết dịch vụ mua hộ. Chỉ cần khách có nhu cầu, chị sẵn sàng mua hộ ở tất cả các trang web ở Mỹ như Amazon, Macy’s, Jomashop… bất kể cuối tuần hay ngày lễ.
“Bên mình có website để theo dõi hành trình đơn hàng vận chuyển, nên khách hàng cứ yên tâm, minh bạch đâu ra đó”, chị Hương khẳng định.
Theo chị Hương, thông qua dịch vụ trung gian, chỉ từ 7-10 ngày là khách đã nhận được hàng tận tay. Thông thường khách đặt mua các sản phẩm thời trang thương hiệu Nike, Adidas, Coach, Ralph Lauren, Lacoste… và các sản phẩm khác như thực phẩm chức năng, bánh kẹo, mỹ phẩm…
Mê mì gói Trung Quốc có vị cay tê, bạn Hoàng Yên cũng dùng dịch vụ để mua giùm năm gói mì, với tổng “thiệt hại” là 400.000 đồng. “Mình không biết tiếng Trung, bắt buộc phải nhờ người mua”, Yên cho hay.
Do nhiều sàn quốc tế không hỗ trợ giao hàng về Việt Nam hoặc giới hạn đối với một số sản phẩm, một số trang yêu cầu người mua dùng tài khoản ngân hàng nội địa (Trung Quốc, Hàn Quốc…) để thanh toán, nhiều doanh nghiệp đã mở thêm dịch vụ mua hộ nhằm đáp ứng nhu cầu lớn của thị trường.
Chẳng hạn Viettel Post đã triển khai tính năng mua hộ hàng từ các sàn thương mại điện tử lớn của Trung Quốc như Taobao và 1688. EMS (Bưu điện Việt Nam) cung cấp dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế, hỗ trợ khách mua sắm xuyên biên giới. Các “đại gia” khác trong ngành vận chuyển quốc tế như DHL, FedEx, Nasco Express, VietCargo… cũng nhập cuộc.
Ông Huỳnh Hồ Đại Nghĩa, giảng viên lĩnh vực chính sách công và quan hệ quốc tế Trường ĐH Kinh tế – Tài chính TP.HCM, nhận định việc thương mại điện tử phát triển sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người tiêu dùng tại Việt Nam tiếp cận được các loại hàng hóa đa dạng từ nước ngoài, phù hợp với xu thế toàn cầu hóa tiêu dùng hiện nay.
“Trải nghiệm các hàng hóa quốc tế cũng giúp nâng cao hiểu biết và kỳ vọng của người dân về chất lượng sản phẩm, gián tiếp tạo nên áp lực tích cực để nhà sản xuất nội địa phải nỗ lực cải tiến, nâng cao chất lượng và dịch vụ”, ông Nghĩa nói.
Người Việt chi 2,4 tỉ USD nhập hàng online
Theo Báo cáo chỉ số thương mại điện tử Việt Nam 2025 vừa được Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam công bố, quy mô thị trường bán lẻ trực tuyến Việt Nam trong năm 2024 đạt 32 tỉ USD, tăng lên tới 27%.
Cũng trong năm 2024, theo nhóm chuyên gia thuộc dự án Viet Nam Digital Trade, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trực tuyến của Việt Nam đạt 4,1 tỉ USD, trong đó kim ngạch nhập khẩu khoảng 2,4 tỉ USD.
Báo cáo toàn cảnh thị trường sàn bán lẻ trực tuyến 2024 và dự báo 2025 của nền tảng Metric cũng cho biết tổng doanh số năm sàn phổ biến tại Việt Nam (Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki và Sendo) đạt 318.900 tỉ đồng, tăng hơn 37%.
Trong đó chỉ riêng sàn Shopee ghi nhận tới hơn 324 triệu sản phẩm được nhập khẩu, với doanh thu hơn 14.200 tỉ đồng, tăng trưởng lần lượt 38% và 43% so với cùng kỳ năm trước.
“Sập bẫy” hàng dỏm khi nhờ người lạ mua giùm
Thời gian gần đây nhiều “dân chơi” hàng hiệu người Việt đổ xô săn tìm chiếc túi xách của thương hiệu Polène (Pháp), được tạp chí thời trang Vogue nhận xét là đáng mua bậc nhất năm 2025.
Do nhiều nhu cầu đặt mua cao, nhất là với những túi có màu được yêu thích, không ít người bị rơi vào “bẫy lừa” từ các cá nhân tự làm dịch vụ đặt hộ. Vào trang web chính hãng, chiếc túi Cyme Mini của Polène được báo giá 515 USD (gần 13,5 triệu đồng, bao gồm phí vận chuyển, chưa kèm thuế) nhưng có bên nhận đặt hộ cam kết giá mua 10-11 triệu đồng.
“Thà không mua. Kể cả mua đúng giá từ những người lạ đặt hộ còn chưa chắc thật, huống hồ cái kiểu bán giá dở dở ương ương, rất dễ lừa đảo”, chị Minh Trang (sinh sống tại Pháp) cảnh báo và cho rằng nhiều mặt hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc, được bán dưới danh “hàng xách tay”, nhiều người vô tình tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật.
Khi mua hàng online từ nước ngoài, đa phần khách hàng đều phải thanh toán tiền trước, nhận hàng sau. Khi nhận được hàng không đảm bảo chất lượng, rất khó hoặc không thể hoàn trả. “Có nhiều sản phẩm mình nhận về cực kỳ mê luôn, nhưng làm ẩu thôi rồi, coi như “học phí” chứ không trả được”, chị Hương Giang (TP.HCM) cho hay.
Hãng tin CNBC cho hay nhờ áp dụng tích cực AI mà Tencent nâng tỷ lệ nhấp chuột lên gần 3%, cao hơn nhiều so với tỷ lệ nhấp chuột 0,1% đối với quảng cáo biểu ngữ theo truyền thống và khoảng 1% đối với quảng cáo nguồn cấp dữ liệu.
Hãng tin CNBC cho hay báo cáo doanh thu của Alibaba, Tencent và JD.com không chỉ phản ánh việc chi tiêu của người tiêu dùng Trung Quốc đang cải thiện mà còn phản ánh những lợi ích ngày càng tăng của trí tuệ nhân tạo (AI) trong quảng cáo.
Doanh số bán hàng của Taobao và Tmall thuộc Alibaba đã tăng 9% trong quý I/2025 so với cùng kỳ năm trước lên 101,37 tỷ Nhân dân tệ (13,97 tỷ USD), vượt mức dự báo 97,94 tỷ USD và tỷ lệ tăng trưởng 3% của FactSet.
“Doanh thu thương mại điện tử (TMĐT) và quảng cáo tăng trưởng là những bất ngờ tích cực trong bối cảnh nhiều người lo ngại thuế quan sẽ ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng”, chiến lược gia Kai Wang tại Morningstar cho biết.
Tương tự, một hãng TMĐT lớn khác là JD.com cũng cho biết doanh thu mảng bán lẻ quý I/2025 đạt 263,85 tỷ Nhân dân tệ, tăng 16,3 % so với năm trước, cao hơn mức dự báo 226,84 tỷ Nhân dân tệ trước đó của FactSet.
Trong khi đó, Tencent ghi nhận doanh thu mảng “công nghệ tài chính (Fintech) & dịch vụ doanh nghiệp” quý I/2025 tăng 5 % lên 54,9 tỷ Nhân dân tệ.
Đặc biệt, báo cáo phân tích của Nomura cho thấy quảng cáo của Tencent nhờ áp dụng tích cực AI nên đã vượt trội hơn hẳn so với các đối thủ cùng ngành bất kể môi trường vĩ mô đang đầy thách thức.
Doanh thu dịch vụ tiếp thị của Tencent tăng vọt 20% lên 31,9 tỷ Nhân dân tệ, nhờ “nhu cầu mạnh mẽ của nhà quảng cáo” đối với các video ngắn và nội dung khác bên trong ứng dụng mạng xã hội WeChat của công ty.
Theo Tencent, thành công này là nhờ tập đoàn đã “nâng cấp AI” đối với nền tảng quảng cáo của mình.
Trên thực tế, những báo cáo tích cực của Tencent, Alibaba hay JD.com đều cho thấy sự góp mặt của AI trong mảng quảng cáo, qua đó cho thấy những biến động lớn sẽ diễn ra trong ngành này.
AI làm marketing
Hãng tin CNBC cho hay nhờ áp dụng tích cực AI mà Tencent nâng tỷ lệ nhấp chuột (click-through rate), vốn là thước đo thành công của quảng cáo trực tuyến, lên gần 3%.
Chính Tencent cũng phải thừa nhận con số này tăng mạnh so với tỷ lệ nhấp chuột 0,1% đối với quảng cáo biểu ngữ theo truyền thống và khoảng 1% đối với quảng cáo nguồn cấp dữ liệu.
Tổng số người dùng trung bình hàng tháng của WeChat (Tencent), được gọi là Weixin tại Trung Quốc, đã vượt mốc 1,4 tỷ lần đầu tiên trong quý I/2025. Ứng dụng này cung cấp một trong hai hệ thống thanh toán di động lớn được sử dụng tại Trung Quốc.
Nhiều quán cà phê và nhà bán lẻ trực tuyến cũng sử dụng các ứng dụng nhỏ trong WeChat để khách hàng đặt hàng. Tencent cho biết hoạt động TMĐT của họ đã phát triển đến mức giờ đây nó đã trở thành một đơn vị mới hoàn toàn trong WeChat.
“Quảng cáo AI cải thiện hiệu quả và thuật toán, điều này sẽ chuyển thành mục tiêu tốt hơn đối với người tiêu dùng ngay cả khi các điều kiện vĩ mô không tối ưu. Dù vẫn còn hơi sớm để định lượng mức lợi ích gia tăng mà quảng cáo AI mang lại so với quảng cáo truyền thống nhưng chúng tôi đã thấy một số khoản tiền kiếm được từ quảng cáo do AI thúc đẩy”, chiến lược gia Wang của Morningstar cho biết.
Đồng quan điểm, phía JD cho biết doanh thu tiếp thị của họ đã tăng 15,7% lên 22,32 tỷ Nhân dân tệ trong quý I/2025 một phần cũng nhờ các công cụ AI.
Công ty này cho biết nhóm nghiên cứu và phát triển quảng cáo của họ đang sử dụng các mô hình ngôn ngữ lớn để cải thiện tỷ lệ chuyển đổi quảng cáo và đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng doanh thu quảng cáo.
Thành công này khiến tập đoàn đang tích cực triển khai các công cụ AI mới, cho phép người bán “thực hiện các chiến dịch quảng cáo phức tạp” chỉ bằng một lệnh đơn giản.
Trên thực tế, đây không phải vấn đề mới khi ngày càng nhiều hãng công nghệ áp dụng AI để gia tăng hiệu quả marketing.
Mới đây, Youtube cũng đã thông báo rằng các nhà quảng cáo có thể sử dụng mô hình AI Gemini của Google để nhắm mục tiêu quảng cáo đến người xem khi họ tương tác nhiều nhất với video.
Quay trở lại với ông lớn Alibaba, tập đoàn này cũng cho biết doanh thu tiếp thị quý I/2025 đã tăng 12% so với cùng kỳ năm trước lên gần 10 tỷ USD một phần nhờ vào việc sử dụng nhiều hơn công cụ AI của công ty để thúc đẩy hiệu quả tiếp thị cho người bán.
Nhờ phát trực tiếp cảnh nhổ lông phao câu gà, quán ăn ở Tứ Xuyên bất ngờ thành hiện tượng mạng, kéo theo doanh số bán hàng tăng vọt.
Wang Yuxian, một phụ nữ ngoài 30 tuổi sống tại thành phố Lạc Sơn, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, đang điều hành một quán ăn nhỏ cùng bạn mình Yang Yanli. Cửa hàng của họ chuyên phục vụ các món đặc sản địa phương như thịt gà, thịt thỏ và lưỡi vịt.
Từ đầu năm 2025, hoạt động kinh doanh của Wang bắt đầu giảm sút, kéo theo doanh thu sụt giảm. Trong lúc tìm cách thu hút khách hàng mới, Wang đã chia sẻ một video vào tháng 3, ghi lại cảnh cô nhổ lông phao câu của một con gà. Đoạn clip nhanh chóng thu hút hơn 5 triệu lượt xem và truyền cảm hứng để cô bắt đầu phát trực tiếp, theo SCMP.
Trong các buổi phát sóng, Wang sử dụng thiết bị khuếch đại âm thanh để làm nổi bật tiếng nhíp nhổ lông gà – một yếu tố tạo nên trải nghiệm ASMR độc đáo. Hiệu ứng này thu hút lượng lớn người theo dõi, với hơn 12.000 người xem đồng thời và thời gian theo dõi trung bình lên tới 38 phút, đặc biệt và
Một số người xem cho biết việc theo dõi quá trình nhổ lông gà giúp họ giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ. Không ít người sau khi xem đã đặt món ăn từ cửa hàng của Wang và bày tỏ sự hài lòng về hương vị. Theo chia sẻ, một phần thịt gà 250 g được bán với giá 26 nhân dân tệ (khoảng 4 USD), với 6 hương vị khác nhau như cay, tỏi và hạt tiêu Tứ Xuyên.
Kể từ khi bắt đầu phát trực tiếp, doanh số bán hàng hàng tháng của Wang vượt mốc 200.000 nhân dân tệ (khoảng 28.000 USD). Một số người xem vẫn đặt câu hỏi về mức độ an toàn vệ sinh thực phẩm, đặc biệt với phao câu gà – nơi có nhiều mỡ và tuyến tiết. Đáp lại, Wang khẳng định toàn bộ nguyên liệu đều được làm sạch kỹ lưỡng trước khi chế biến.
Wang chia sẻ đã dùng hết 5 chiếc nhíp trong 2 tháng khi thực hiện nhiệm vụ lặp đi lặp lại này. Ảnh: QQ.com.
Theo cô, phần đuôi gà thường được tẩm ướp rồi chiên ngập dầu hoặc nướng cùng ớt, thìa là và vừng. Đây là món ăn phổ biến tại miền Nam Trung Quốc, thường dùng kèm với rượu và được coi là món ăn vặt bổ dưỡng.
Tuy nhiên, việc sản xuất số lượng lớn cũng mang lại nhiều vất vả. Hiện nay, mỗi ngày Wang và Yang phải nhổ lông hơn 15 kg gà, với sự giúp đỡ của người thân. Trong 2 tháng qua, họ đã thay tới 5 chiếc nhíp và thường xuyên bị đau tay, khuỷu tay do công việc lặp đi lặp lại.
Các buổi phát sóng của Wang tiếp tục thu hút sự chú ý trên mạng xã hội Trung Quốc, trong đó nhiều cư dân mạng bày tỏ sự tò mò và bất ngờ trước hiệu ứng thư giãn mà hoạt động tưởng chừng khô khan này mang lại.
