TMĐT

Thương mại điện tử bước vào cuộc chiến mới

Published

1 năm ago

21 Tháng 10, 2024

YouTube và hàng loạt sàn bán lẻ Trung Quốc đồng loạt gia nhập thị trường thương mại điện tử Việt Nam.

4 năm trước, chị Hà Mai (TP Hải Phòng) nghỉ công việc văn phòng về bán hàng online tại nhà. Tuy nhiên, chị không nhập hàng về bán lại mà chỉ nhận đặt hàng thời trang, đồ gia dụng… từ Trung Quốc cho khách. Sau khi nhận đơn, chị lên các sàn thương mại điện tử của Trung Quốc như Alibaba, Taobao, 1866… để “săn” và nhập trực tiếp từ Việt Nam với thời gian từ 3-4 tuần. Thời điểm đó, công việc này đem về thu nhập 30-40 triệu đồng mỗi tháng.

Sàn ngoại đổ bộ

Tuy vậy, hơn 1 năm nay, công việc của chị Mai không còn thuận lợi như trước, thay vì chờ khách đặt trước mới nhập hàng, chị đã phải tự đặt trước về bán nhưng hàng hóa vẫn ế ẩm do người tiêu dùng Việt Nam đã có thể mua trực tiếp trên các sàn thương mại điện tử của Trung Quốc với thời gian được rút ngắn chỉ vài ngày.

Thương mại điện tử bước vào cuộc chiến mới Các sàn thương mại điện tử nước ngoài liên tục xâm nhập thị trường Việt Nam, khiến áp lực cạnh tranh ngày càng khốc liệt Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Người Lao Động, dù đã âm thầm hoạt động ở thị trường Việt Nam một vài năm qua nhưng khoảng 2-3 tháng nay, các “ông lớn” thương mại điện tử (TMĐT) của Trung Quốc như 1688 – nền tảng thuộc Tập đoàn Alibaba và Temu – thuộc sở hữu của tập đoàn PDD Holdings (Trung Quốc), Shein, Taobao… bất ngờ đẩy mạnh hoạt động để thu hút người tiêu dùng Việt. Theo đó, 1688 đã tiếng Việt hóa gần như toàn bộ giao dịch, ứng dụng và các bước đăng ký tài khoản, điều khoản sử dụng, đơn hàng, vận chuyển… để dễ dàng tiếp cận khách hàng Việt Nam. Chưa dừng lại ở đó, 1688 còn chạy nhiều chương trình ưu đãi, khuyến mãi với mức giảm giá từ 20%-80%, tập trung vào các ngành hàng thời trang, đồ gia dụng… khiến người dùng mê mẩn. Đặc biệt, hàng hóa được bảo đảm ship thẳng từ Trung Quốc đến tận nhà chưa đến 1 tuần.

Tương tự, nền tảng Temu, làm mưa làm gió ở Mỹ và nhiều thị trường lớn trên thế giới, cũng đã cập nhật giao diện tiếng Việt trên trang web và ứng dụng của mình nhằm hỗ trợ người dùng Việt mua hàng dễ dàng hơn. Sàn này còn đầu tư hệ thống kho vận lớn để bảo đảm hoạt động vận chuyển hàng sang Việt Nam một cách nhanh chóng và rẻ nhất. Thông tin từ Công ty Nghiên cứu thị trường Momentum Works cho biết nền tảng này đang hợp tác với 2 đơn vị giao hàng của Việt Nam là Ninja Van và Best Express để vận chuyển sản phẩm từ kho Trung Quốc sang Việt Nam chỉ trong 4 – 7 ngày. Trên website, Temu đang áp dụng chính sách miễn phí vận chuyển cho tất cả đơn hàng, giao hàng nhanh, cho phép trả hàng trong vòng 90 ngày kèm chương trình khuyến mãi lên đến 90%, gói giảm giá 250.000 đồng đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của người dùng.

Dù vậy, một số người mua cho biết website của sàn còn sơ sài, chưa Việt hóa và khâu thanh toán còn gặp khó khi yêu cầu phải thanh toán bằng thẻ tín dụng. Tuy nhiên, với việc Việt Nam và Trung Quốc vừa ký biên bản ghi nhớ về thanh toán xuyên biên giới qua mã QR, việc thanh toán trên các sàn của Trung Quốc sắp tới sẽ thuận lợi hơn nhiều.

Không chỉ các sàn TMĐT nước ngoài, gần đây nhiều người dùng phát hiện trên ứng dụng Viettel Post xuất hiện mục mới có tên Vipo Mall, được giới thiệu là giải pháp mua hàng xuyên biên giới từ các nền tảng nội địa Trung Quốc nổi tiếng như Taobao, 1688, Pinduoduo hay JD.com. Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, đại diện Viettel Post cho biết ứng dụng đang trong thời gian thử nghiệm và sẽ cung cấp thông tin chi tiết trong thời gian tới.

Cạnh tranh ngày càng khốc liệt

Ông Nguyễn Đình Tình, Giám đốc Công ty TNHH Cainver – một doanh nghiệp chuyên bán hàng trên các sàn TMĐT trong và ngoài nước, đánh giá sự xuất hiện ngày càng rộng rãi và kế hoạch mở rộng thị phần tại Việt Nam của Temu, 1688 sẽ làm cho cuộc chiến TMĐT ở Việt Nam vốn đã khốc liệt, bây giờ lại càng khốc liệt hơn, thậm chí mang tính “sống còn”. “Thực tế, ngay lúc này thị trường đã bắt đầu cảm nhận được “sức nóng” khi Temu, 1688, Taobao… đang tung hàng loạt chương trình ưu đãi lớn để bán sản phẩm Trung Quốc với giá rẻ bèo, đặc biệt là ngành thời trang như quần áo, giày dép, mũ nón, phụ kiện… – những mặt hàng mà trong nước cũng sản xuất được” – ông Tình nói.

Ông Tình dự báo có thể trong vòng 2-3 năm tới, các sàn nội địa của Trung Quốc sẽ “xẻ” đôi, ba thị phần của 2 ông lớn TMĐT tại Việt Nam là Shopee và TikTok Shop, thậm chí soán “ngôi vương” nhờ khả năng thích nghi môi trường tốt trong thời gian ngắn. Bằng chứng là các sàn của Trung Quốc đã và đang khuynh đảo nhiều thị trường thuộc khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia…

Áp lực này lớn đến mức mới đây Indonesia phải tuyên bố cấm cửa Temu xâm nhập thị trường và yêu cầu Apple, Google chặn ứng dụng nói trên.

Trong khi đó, chuyên gia Trương Võ Tuấn, người từng điều hành trang web muabannhanh.com, lại cho rằng sự xuất hiện của các sàn ngoại Temu, 1688, Taobao… sẽ không ảnh hưởng nhiều đến 2 “ông lớn” Shopee, TikTok Shop. Bằng chứng là các sàn Taobao, Shein, Alibaba hay Amazon dù đã âm thầm hoạt động tại Việt Nam nhưng gần như không ảnh hưởng gì đến sự tăng trưởng của Shopee và TikTok Shop. Thậm chí, 2 nền tảng còn không quan tâm đến các sàn nước ngoài mà chỉ tập trung “o bế” khách hàng, để cạnh tranh với đối thủ còn lại. Cụ thể, cả Shopee và TikTok Shop đều chạy đua hoàn thiện cơ sở hạ tầng kho vận, logistics, chính sách đổi trả 15 ngày…, đồng thời đẩy mạnh tiếp cận người dùng thông qua các sự kiện quảng cáo, giảm giá hoành tráng…

Mới đây nhất, YouTube và Shopee đã bắt tay triển khai dịch vụ mua sắm trực tuyến YouTube Shopping, dự kiến công bố tại Việt Nam trong vài ngày tới. Dịch vụ mới này tương tự TikTok Shop, cho phép người dùng gắn link của Shopee vào YouTube và livestream để bán hàng, còn người sáng tạo video được nhận phần trăm hoa hồng từ mỗi sản phẩm bán nhằm cạnh tranh trực tiếp với TikTok Shop. “YouTube kết hợp Shopee bán hàng dưới dạng tiếp thị liên kết sẽ giúp sàn này tiếp cận thêm người dùng mới trên YouTube, tăng lượng nhà bán, KOLs, giúp gia tăng thương hiệu. Dù vậy, khi có 2 đối thủ mới là Temu và 1688, YouTube Shopping, TMĐT trong nước sắp tới sẽ rất sôi động, người dùng chắc chắn sẽ được hưởng lợi nhờ sự cạnh tranh “khốc liệt” này” – ông Tuấn nói.

Khởi Nghiệp

Khi niềm tin của khách hàng trở thành định hướng kinh doanh trên thương mại điện tử

Published

7 giờ ago

30 Tháng mười một, 2025

Admin Admin

Không chỉ là cuộc đua về giá, các nhà bán hàng trên Shopee cho thấy chiến lược phát triển dựa trên trải nghiệm khách hàng chính là chìa khóa để định hướng kinh doanh tăng trưởng dài hạn.

Giữa hàng loạt lựa chọn trên sàn thương mại điện tử, động lực khiến người tiêu dùng bấm thanh toán không chỉ là mức giá hấp dẫn, mà còn là cảm giác an tâm khi mua sắm. Bởi vậy, nhiều nhà bán hàng trực tuyến đã và đang chú trọng xây dựng uy tín từ những khâu nhỏ nhất trong quá trình vận hành.

Nhà bán hàng mới và hành trình xây dựng uy tín từ những điều nhỏ nhất

Chỉ sau hơn hai năm mở bán, gian hàng chuyên sản phẩm chăm sóc thú cưng KangPet đã có hơn 14,5 nghìn lượt theo dõi, trở thành shop (cửa hàng) yêu thích trên Shopee.

Theo anh Thế Anh, một nhà bán hàng mới muốn tạo dựng uy tín trên sàn thương mại điện tử cần làm tốt cả ở sản phẩm và dịch vụ. Do đó, KangPet chú trọng đầu tư từ khâu đóng gói đến chăm sóc khách hàng trước và sau khi nhận hàng.

“Nhà bán hàng không chỉ bán sản phẩm, mà còn bán trải nghiệm. Với những đánh giá tốt, KangPet sẽ gửi thêm phiếu ưu đãi cho lần mua hàng tiếp theo. Nếu khách hàng chưa hài lòng, chúng tôi sẽ tiến hành kiểm tra lại đơn hàng và hỗ trợ đổi trả miễn phí”, anh Thế Anh nói thêm.

Bên cạnh kế hoạch và chiến lược riêng, đại diện KangPet nhận định nhãn hiệu “Shop yêu thích” từ Shopee cũng góp phần nâng cao trải nghiệm và niềm tin từ người tiêu dùng.

Shop yêu thích trên Shopee là nhãn hiệu dành cho các gian hàng có doanh số bán hàng và hiệu quả hoạt động tốt, đồng thời phải đạt được mức điểm cao ở các tiêu chí như tỷ lệ phản hồi khách hàng, điểm đánh giá, tỷ lệ đơn hàng thành công… Do đó, ngay từ những ngày đầu, KangPet đã đặt mục tiêu đạt nhãn hiệu này nhanh nhất có thể bằng sự chỉn chu trong kinh doanh.

Chia sẻ về Mega Sale 11.11 vừa qua, đại diện KangPet cho biết số lượng đơn hàng đã tăng gấp 3 đến 5 lần so với ngày thường. Với anh Thế Anh, tất cả những thành công đạt được, từ sự tin tưởng của khách hàng đến doanh thu ổn định với nguồn lực tối ưu, khiến nhà bán hàng như anh cảm thấy an tâm hơn trong quá trình vận hành, kinh doanh trên sàn.

Hướng tới mùa mua sắm cuối năm, KangPet kỳ vọng tiếp tục tăng trưởng thông qua việc mở rộng danh mục sản phẩm, tối ưu gian hàng và nâng cấp dịch vụ chăm sóc khách hàng.

8 năm duy trì niềm tin người tiêu dùng của thương hiệu thời trang GenZ

SSStore.Aesthetic là minh chứng điển hình cho hành trình phát triển bền bỉ xây dựng vị thế trên sàn thương mại điện tử. Gia nhập Shopee từ 8 năm trước, thương hiệu thời trang này đã trở thành lựa chọn quen thuộc của các bạn trẻ theo đuổi phong cách năng động, cá tính.

Anh Dương Trung Nhân, đại diện thương hiệu chia sẻ rằng, từ những ngày đầu, SSStore.Aesthetic xác định thương mại điện tử đã thay đổi hành vi tiêu dùng và anh cùng đội ngũ muốn là những người đón đầu xu hướng đó.

Trong suốt 8 năm qua, ba yếu tố cốt lõi anh Nhân luôn hướng đến để xây dựng vị thế cho SSStore.Aesthetic gồm: chất lượng ổn định – phản hồi nhanh – chính sách đổi trả minh bạch. Mỗi hình ảnh đăng tải trên sàn đều thể hiện rõ chất liệu, phom dáng, giúp người mua yên tâm lựa chọn. Đồng thời, đội ngũ chăm sóc khách hàng cũng túc trực 24/7 để xử lý mọi yêu cầu.

Nhờ sự kiên trì ấy, SSStore.Aesthetic nhận được sự tin tưởng của đông đảo khách hàng, với hơn 425.000 lượt theo dõi trên Shopee và đạt nhãn hiệu Shop yêu thích+. Anh Nhân cho biết việc duy trì nhãn hiệu này chưa bao giờ dễ dàng, bởi chỉ một trải nghiệm chưa tốt cũng có thể ảnh hưởng đến uy tín của cả gian hàng.

Không chỉ chú trọng vận hành, shop cũng tận dụng hệ thống dữ liệu Shopee để phân tích doanh số, hành vi mua sắm và tối ưu kế hoạch kinh doanh. “Nhờ có hệ thống từ Shopee, chúng tôi có thể tiết kiệm chi phí, thời gian và tập trung hơn vào việc nâng cao trải nghiệm khách hàng”, anh nói.

Số lượng đơn hàng trong sự kiện Mega Sale 11.11 tăng gấp 10 lần so với ngày thường là thành quả ấn tượng của SSStore.Aesthetic. Theo anh Nhân, tỷ lệ khách hàng quay lại không ngừng tăng qua từng năm cũng là minh chứng cho niềm tin bền chặt giữa thương hiệu và người tiêu dùng.

Cuối năm nay, thương hiệu tập trung đẩy mạnh sản xuất các dòng jeans và áo thun, nhằm đáp ứng nhu cầu chuẩn bị Tết Nguyên đán của người tiêu dùng.

Câu chuyện của KangPet và SSStore.Aesthetic cho thấy, dù là một nhà bán hàng mới bắt đầu, hay là thương hiệu đã gắn bó nhiều năm với thương mại điện tử, uy tín vẫn là yếu tố cốt lõi quyết định sự thành công.

Trong nỗ lực xây dựng và duy trì vị thế của nhà bán hàng, các sàn thương mại điện tử như Shopee đóng vai trò quan trọng, cung cấp công cụ hỗ trợ vận hành và các chương trình giúp nâng cao độ nhận diện, từ đó tạo môi trường kinh doanh – mua sắm an toàn, minh bạch trên không gian số.

Ver2Solution theo Dân trí

Trong Nước

Amazon đặt tham vọng tiếp theo vào thị trường Việt Nam

Published

1 tuần ago

22 Tháng mười một, 2025

Admin Admin

Khoản đầu tư của Amazon kỳ vọng giúp Việt Nam chuyển đổi từ công xưởng có biên lợi nhuận thấp thành trung tâm thương mại điện tử của khu vực, Amazon đặt tham vọng tiếp theo vào thị trường Việt Nam.

Kế hoạch đưa Việt Nam thành trung tâm xuất khẩu thương mại điện tử tại Đông Nam Á từ năm 2026 của Amazon đánh dấu một ngã rẽ quan trọng. Từ vị thế cường quốc sản xuất phụ thuộc nhiều vào lắp ráp, “Con rồng đang lên của châu Á” dần tiến sâu hơn vào thương mại tích hợp số, nơi thương hiệu, dữ liệu và hạ tầng nền tảng quyết định phần lớn giá trị, theo Asia Times.

Trong 10 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt khoảng 391 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái. Khu vực FDI chiếm khoảng 76% tổng kim ngạch phản ánh mức độ hội nhập sâu vào chuỗi sản xuất toàn cầu trong các ngành điện tử, máy móc và dệt may.

Dẫu vậy, phần lớn hàng hóa vẫn dừng ở khâu sản xuất theo hợp đồng và lắp ráp với biên lợi nhuận thấp trong khi phần “giá trị” của sản phẩm thường được gia công ở nước ngoài.

Vì vậy, thách thức của Việt Nam là chuyển từ sản xuất thuê sang mô hình coi trọng đổi mới, xây dựng thương hiệu và tiếp cận thị trường số.

Tham vọng của Amazon

Đà phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử trong nước mở ra một hướng đi đúng đắn. Quy mô bán lẻ trực tuyến Việt Nam ước tính đạt 25-32 tỷ USD trong năm 2025, với mức tăng gần 20%/năm.

Xuất khẩu thương mại điện tử xuyên biên giới cũng tăng tốc từ khoảng 3,5 tỷ USD năm 2023 lên 5,8 tỷ USD cho năm 2028. Trong 5 năm qua, số lượng sản phẩm Việt Nam được niêm yết trên Amazon đã tăng hơn 300%, với 18 triệu mặt hàng được bán trên toàn cầu.

Quyết định của Amazon cũng phù hợp với lộ trình này. Bằng cách chọn Việt Nam làm trung tâm xuất khẩu khu vực, tập đoàn đang tích hợp hoạt động sản xuất nội địa vào mạng lưới logistics và bán lẻ toàn cầu, đóng cả 2 vai trò là xương sống logistics và nền tảng chuỗi cung ứng kỹ thuật số.

Là một mạng lưới logistics, Amazon cung cấp dịch vụ kho bãi, đóng gói và giao hàng chặng cuối thông qua các chương trình Hoàn tất đơn hàng bởi Amazon (Fulfillment by Amazon) và Logistics toàn cầu (Global Logistics)

Hàng hóa sản xuất tại Việt Nam giờ đây có thể được vận chuyển trực tiếp đến các trung tâm phân phối ở nước ngoài của Amazon, đặc biệt là tại Mỹ và châu Âu, giúp rút ngắn thời gian giao hàng và chi phí giao dịch.

Đối với các nhà xuất khẩu nhỏ, những hiệu quả này có thể quyết định liệu doanh số bán hàng toàn cầu có đạt hiệu quả về mặt thương mại hay không.

Ở vai trò nền tảng chuỗi cung ứng, Amazon kết nối nhà sản xuất với người tiêu dùng thông qua xử lý thanh toán công cụ tiếp thị phân tích dữ liệu và quản trị tuân thủ.

Người bán hàng Việt Nam sẽ không chỉ tiếp cận thị trường nước ngoài mà còn được tiếp cận các hệ thống giúp quản lý thương hiệu, giá cả và dịch vụ hậu mãi, vốn là những chức năng mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) thường không thể đáp ứng.

Trên thực tế, Amazon giúp giảm chi phí gia nhập thương mại điện tử quốc tế, đồng thời mở rộng nền tảng kỹ năng cần thiết để các công ty cạnh tranh toàn cầu.

Việt Nam hưởng lợi gì?

Việc tham gia vào mạng lưới này kỳ vọng giúp Việt Nam chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu từ lắp ráp giá trị thấp sang thương mại kỹ thuật số giá trị cao hơn.

Bên cạnh đó, hoạt động này có thể đẩy nhanh đầu tư vào hiện đại hóa kho bãi, vận tải và hải quan, khi cả doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân đều điều chỉnh để đáp ứng các tiêu chuẩn hậu cần của Amazon.

Ngoài ra, đóng vai trò quan trọng không kém là kênh kinh nghiệm thực tế giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận kỳ vọng của người tiêu dùng toàn cầu và văn hóa vận hành dựa trên dữ liệu từ đó thúc đẩy đổi mới và nâng chất lượng sản phẩm.

Tuy nhiên, những lợi ích này không được đảm bảo chắc chắn. Chi phí logistics của Việt Nam vẫn thuộc hàng cao nhất châu Á, khoảng 17% GDP, và việc quản trị thương mại số vẫn chưa đồng đều. Amazon có thể “mang” thị trường về gần Việt Nam hơn, nhưng không thể thay thế việc cải cách chính sách và cơ sở hạ tầng một cách nhất quán.

Nếu thủ tục hải quan kết nối chuỗi cung ứng và thanh toán số không được nâng cấp trong khi phí dịch vụ FBA vẫn là gánh nặng, sẽ có nguy cơ về một nền kinh tế kỹ thuật số hai tốc độ khi các tập đoàn lớn và doanh nghiệp FDI hấp thụ được chi phí ma sát còn nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) nội địa bị bỏ lại ngoài chuỗi logistics toàn cầu.

Bối cảnh khu vực cũng tạo thêm áp lực tăng trưởng cho Việt Nam. Doanh số thương mại điện tử xuyên biên giới tại Đông Nam Á đạt 17 tỷ USD vào năm 2024. Trong khi Indonesia dẫn đầu về thị phần thị trường, Thái Lan, Malaysia và Philippines cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ. Riêng Singapore tiếp tục dẫn đầu về mảng thanh toán và logistics.

Đối với Việt Nam, việc duy trì lợi thế mới nổi sẽ phụ thuộc vào việc liệu đất nước có thể tăng cường năng lực thể chế, đảm bảo quyền tiếp cận công bằng cho các doanh nghiệp trong nước và tích hợp cơ sở hạ tầng kỹ thuật số này vào chiến lược thương mại rộng lớn hơn hay không.

Xét cho cùng, động thái của Amazon phản ánh sự tái cấu trúc thương mại chứ không phải là một bước đột phá đột ngột.

Nếu được triển khai tốt, mối quan hệ đối tác này có thể giúp Việt Nam chuyển đổi trọng tâm sang việc tạo ra giá trị không chỉ bằng cách tăng doanh số, mà còn bằng cách nắm bắt phần lợi nhuận phân phối vốn lâu nay rơi vào tay các trung gian nước ngoài.

Đây sẽ là một thay đổi âm thầm nhưng đáng kể khi “Made in Viet Nam” ngày càng đồng nghĩa “Marketed from Viet Nam”.

Ver2Solution theo Znews

Trong Nước

Làm thế nào để các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam cạnh tranh lại Shopee và Tiktok

Published

1 tuần ago

20 Tháng mười một, 2025

Admin Admin

Khi không thể cạnh tranh về giá và quy mô, các doanh nghiệp thương mại điện tử Việt Nam đang đặt cược vào sự khác biệt, từ việc tuyển chọn người bán kỹ càng đến xây dựng cộng đồng khách hàng trung thành. Làm thế nào để các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam cạnh tranh lại Shopee và Tiktok.

Chỉ một thập kỷ sau khi thành lập, Shopee đã vươn mình thành một “gã khổng lồ” ở Đông Nam Á. Khả năng kiểm soát chặt chẽ người bán chính là một phần lý do giúp nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) này có lãi trong suốt 4 quý vừa qua.

Khi cả TikTok Shop và Lazada cũng đồng loạt tăng phí, biên lợi nhuận của các nhà bán hàng trên toàn khu vực đang ngày càng bị thu hẹp. Vậy họ còn lựa chọn nào khác? Họ có thể bán hàng trực tiếp đến người tiêu dùng (D2C), nhưng đây là một hướng đi rất tốn kém.

Trong bối cảnh đó, liệu các sàn TMĐT ngách tại Việt Nam có phải là một lối thoát?

Lối đi riêng tại Việt Nam: Chọn lọc thay vì đại trà

Tại Việt Nam, một số “tay chơi” ngách đang cố gắng tạo ra sự khác biệt. Đơn cử là Bidu, một ứng dụng mua sắm thời trang và làm đẹp. CEO San Lee nhấn mạnh rằng không giống các đối thủ lớn, Bidu “không cho phép bất kỳ ai cũng có thể bán hàng.“ Nền tảng này chọn lọc người bán một cách kỹ càng.

Ông nói thêm: “Hầu hết các thương hiệu thời trang nội địa ở Việt Nam hiện có nguy cơ đánh mất bản sắc khi tham gia các sàn TMĐT đại chúng.”

Ra mắt năm 2021, Bidu hiện là nơi quy tụ hơn 500 thương hiệu thời trang nội địa cùng các nhà bán hàng Hàn Quốc. Thay vì trở thành một khu chợ trời (bazaar), Bidu muốn xây dựng hình ảnh một cửa hàng boutique (thời trang chọn lọc), nơi người mua tìm đến phong cách chứ không chỉ săn giảm giá.

Dựa vào các cộng đồng thời trang và làm đẹp để thu hút khách hàng, Bidu cho biết người mua chi trung bình 1,3 triệu đồng (49 USD) cho mỗi đơn hàng, cao hơn gần 1,7 lần so với danh mục thời trang trên Shopee. Bidu cũng cam kết hoàn tiền gấp đôi nếu phát hiện sản phẩm là hàng giả hoặc kém chất lượng.

Nhìn về tương lai, ông Lee rất lạc quan. Ông lấy ví dụ từ Hàn Quốc, nơi có sự quan tâm lớn đến thời trang ngách. Musinsa, chẳng hạn, đã phát triển từ một cộng đồng streetwear nhỏ thành một công ty có doanh thu hàng năm gần 733 triệu USD vào năm 2023.

“Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng đó chính là những gì đang bắt đầu diễn ra ở Việt Nam và Đông Nam Á,” ông Lee nói.

Nhưng trước hết, phải sống sót đã

Dù có chiến lược rõ ràng, các sàn ngách như Bidu phải đối mặt với một thực tế khắc nghiệt: người bán có thể phàn nàn về phí của Shopee, nhưng việc chuyển sang một nền tảng không có đủ người mua là điều gần như vô nghĩa.

“Chắc chắn người bán không vui khi phí tăng, nhưng phần lớn sẽ chấp nhận ‘gánh’ khoản chi phí này,” Christopher Beselin, chủ tịch và đồng sáng lập của Intrepid Group, cựu CEO của Lazada Việt Nam, nhận định. “Shopee vẫn là nền tảng có lượng truy cập lớn nhất, và người bán sẽ đi theo dòng traffic đó.”

Theo ông Beselin, việc thu hút người mua không hề rẻ, và đây chính là rào cản lớn nhất. Để kinh doanh hiệu quả, các sàn ngách cần cả những người mua có ý định mua hàng rõ ràng và tần suất mua sắm cao. Đây là “điều khó đạt được khi bạn không phải là cái tên đầu tiên xuất hiện trong tâm trí khách hàng như các sàn TMĐT đa ngành.”

“Nhiều sàn TMĐT ngách đã đánh giá thấp chi phí để tạo ra khối lượng giao dịch thực sự. Ngoài traffic và công nghệ, bạn còn cần logistics, sự đa dạng về hàng hóa, niềm tin của người tiêu dùng và các đơn vị hỗ trợ,” ông nói thêm.

Môi trường huy động vốn ảm đạm hiện nay càng khiến tình hình thêm khó khăn: Theo dữ liệu của Tech in Asia, không có sàn TMĐT ngách nào ở Đông Nam Á công bố gọi vốn thành công trong năm qua.

Đó là lý do nhiều người bán vẫn trung thành với Shopee. Dù lợi nhuận giảm, doanh số của họ vẫn tăng trưởng vì Shopee dùng chính khoản phí thu được để tái đầu tư vào các chương trình giảm giá, khuyến mãi nhằm kích cầu. Phí trên các sàn ngách có thể thấp hơn, nhưng doanh số thường rất hạn chế.

Những mô hình khác trong khu vực

Sân chơi cho các sàn TMĐT ngách ở Đông Nam Á vốn đã luôn eo hẹp. Trong năm qua, ngay cả những tên tuổi lớn như nền tảng rao vặt Carousell và sàn thời trang Zalora cũng đã phải cắt giảm nhân sự.

Để tồn tại, họ phải tìm hướng đi khác. Từ năm 2020, Zalora (Singapore) đã cung cấp các dịch vụ hỗ trợ TMĐT cho các thương hiệu thời trang, trong khi sàn mỹ phẩm Sociolla của Indonesia lại đặt cược tương lai vào chuỗi cửa hàng vật lý. Về tài chính, cả hai đều tuyên bố đã có lãi.

Một ví dụ khác là Preloved của Indonesia, một sàn TMĐT chuyên về thời trang cũ ra mắt tháng 5/2024. Khác với Bidu, Preloved cho phép gần như mọi người đều có thể mua bán. Nền tảng này đã tăng trưởng 20-30% mỗi tháng và đạt khoảng 360.000 người dùng, phần lớn đến một cách tự nhiên qua mạng xã hội. Sức hút lớn của Preloved là mức hoa hồng cố định chỉ 5%, bằng một nửa so với Shopee.

Tương lai nào cho các sàn ngách?

Dù đối mặt nhiều thách thức, các sàn ngách vẫn có những lợi thế riêng. Theo Akinori Kubo, giám đốc điều hành mảng TMĐT toàn cầu tại AnyMind Group, họ “tiếp cận được những phân khúc khách hàng hoặc cộng đồng rất đặc thù, và đôi khi còn xây dựng được niềm tin cao hơn.”

Tuy nhiên, ông cho rằng quy mô và độ phủ vẫn là yếu tố quyết định. Vì vậy, “thay vì là một lựa chọn thay thế, các sàn TMĐT ngách giống một sự bổ sung quan trọng, đặc biệt với những người bán muốn kết nối với các nhóm khách hàng mục tiêu rất hẹp.”

Jacob Cooke, đồng sáng lập và CEO của WPIC Marketing + Technologies, cũng đồng tình rằng các sàn ngách khó có thể vượt qua Shopee trong 5 năm tới. “Tại Đông Nam Á, người mua sắm cực kỳ coi trọng sự tiện lợi, giá cả và tốc độ giao hàng – những yếu tố mà Shopee đã đầu tư rất mạnh để chiếm vị thế thống trị.”

Nhìn ra thế giới, châu Âu có nhiều sàn ngách thành công như Zalando, Decathlon, và Vinted. Chính Vinted là nguồn cảm hứng cho nhà sáng lập Preloved.

Cuối cùng, vẫn còn một “ẩn số”: đó là thương mại điện tử vận hành bởi GPT hoặc LLM (mô hình ngôn ngữ lớn), cho phép người dùng mua sắm trực tiếp qua AI. Ông Beselin tin rằng “có một khả năng là các LLM sẽ ưu tiên hướng người dùng đến những nội dung phong phú và chuyên sâu hơn của các sàn ngách.”

Ver2Solution theo Doanh nghiệp & Kinh doanh