Livestream

TikToker, YouTuber gây bát nháo chợ mạng

Published

2 tháng ago

18 Tháng 4, 2025

Admin Admin

Mạng xã hội đang trở thành mảnh đất màu mỡ để nhiều người có ảnh hưởng, nghệ sĩ, YouTuber, TikToker hốt tiền. Đáng báo động khi tình trạng bất chấp kiếm lợi bằng cách quảng cáo sai sự thật, bán hàng giả, hàng dỏm… đang nhan nhản, bát nháo chợ mạng.

Trong lúc Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs vừa bị bắt vì sản xuất và bán hàng giả – kẹo rau củ Kera, hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị cấm xuất cảnh để điều tra liên quan vụ việc, nhiều người có ảnh hưởng (KOL) khác vẫn đang hoạt động sôi nổi, bát nháo trên “chợ online”.

Không biết hàng thật hay giả khi mua

Vào giỏ hàng được gắn trên kênh TikTok của Chu Thanh Huyền (vợ cầu thủ Quang Hải), khách dễ dàng chọn lựa, đặt mua với hơn 60 mặt hàng khác nhau được trưng bày. Trong đó có những mặt hàng đã bán được đến hàng ngàn sản phẩm.

Ngẫu nhiên bấm vào “set sữa rửa mặt Ohui hồng” loại 200ml (tặng kèm tuýp 100ml), được giảm giá còn 422.000 đồng, lời giới thiệu hiện ra, cho biết sản phẩm này giúp hỗ trợ dưỡng ẩm, trắng hồng.

Đọc phản hồi của những khách hàng đã mua, bên cạnh nội dung tích cực cũng có người chia sẻ “dùng vào mặt ngứa kinh khủng”.

Đặt mua một bộ mỹ phẩm khác có giá hơn 1,8 triệu đồng trên kênh của Chu Thanh Huyền, có khách hàng cho biết “đã nhận được hàng nhưng không thấy tem chống hàng giả ở từng sản phẩm nên hơi băn khoăn”.

Hay một khách khác mua viên uống vitamin C 1.000mg với lời quảng cáo “hỗ trợ giảm thâm sạm, hỗ trợ dưỡng trắng, hỗ trợ tăng đề kháng”, giá 322.000 đồng (giảm 41%). Nhưng sau đó bình luận rằng đã nhận nhưng không biết hàng thật hay giả.

Đáng chú ý, khi một khách hàng phản ảnh về việc sản phẩm không có tem mác rõ ràng, phía người bán công khai trả lời: “Bên em là hàng xách tay nên không có tem phụ chị ạ”, “cam kết hàng chính hãng nha chị”…

Gần đây Chu Thanh Huyền cũng bị tố quảng cáo lố về “sữa” dành cho trẻ em, có nguồn gốc từ Hàn Quốc. Dựa vào video đăng trên TikTok, cô nói rằng sữa này có thể dùng cho trẻ từ 7 tháng tuổi, lấy con trai mình (8 tháng tuổi) ra làm ví dụ.

Nhưng sau đó có người phản ảnh rằng trẻ em phải từ 2 tuổi trở lên mới có thể dùng. Bị phản ứng, cô xin lỗi, cho rằng đã nói không rõ nên dẫn đến hiểu lầm.

Việc mua hàng trên sàn thương mại điện tử nhưng không có tem phụ, thiếu thông tin rõ ràng cũng khiến không ít khách hàng cảm thấy mơ hồ về xuất xứ, chưa kể trách nhiệm của người bán khi khách hàng sử dụng sản phẩm và gặp sự cố.

Mai Ly – TikToker có hơn 1,7 triệu tài khoản theo dõi, nổi tiếng thông qua việc bán mỹ phẩm, đặc biệt là các loại thực phẩm chức năng, trong đó có hộp “E22 – Viên uống hỗ trợ gan” được bán chạy tốp đầu, với hơn 12.600 sản phẩm đã bán ra.

Giá bán 465.000 đồng/hộp 30 viên và 958.000 đồng/hộp 60 viên. Lấy tạm mức giá thấp nhất, ước tính cô thu được hơn 5,8 tỉ đồng. Tuy nhiên có khách hàng phản ảnh “sản phẩm không có tem mác, nghi là hàng nhái”.

Phía người bán trả lời chỉ là tem trắng, không có tem phụ, cam kết nếu phát hiện hàng nhái sẽ bù 1.000 lần. Trong khi đó, khách hàng khác lại phản ảnh trên hàng hóa không ghi cách sử dụng, nên “mua mà không biết cách sử dụng luôn”.

Nhan nhản “tiên đơn”, cải lão hoàn đồng

Theo ghi nhận trên TikTok và YouTube, nhiều người bán hàng quảng cáo rất rầm rộ các sản phẩm khiến người nghe đôi lúc lầm tưởng rằng “tiên đơn”, “thần dược”.

Chẳng hạn nhiều video khác được TikToker nổi tiếng quảng cáo về một loại thực phẩm chức năng, có khả năng “làm sống lại các tế bào đã chết”, “kéo dài tuổi thọ”.

Uống thực phẩm chức năng này vào, cảm giác như “thay đầu, thay não”. Khi uống viên thực phẩm chức năng này, không cần phải uống các loại thuốc khác về bổ não, mọc tóc, chữa tóc bạc, hỗ trợ điều trị ngủ ngon, tiểu đường, đột quỵ…

Với nội dung quảng cáo như trên, nhiều người gần như không rõ thực hư, không biết cách nào kiểm chứng được toàn bộ thông tin đều là đúng.

Đáng chú ý nhiều người lớn tuổi cho biết đã bị “sập bẫy”, mua phải thuốc dỏm, hứng nhiều hệ lụy. Cô Hạnh (đổi tên) cho biết do xem trên mạng nên đã đặt mua bịch “thuốc gia truyền”, thuốc nam.

Bịch thuốc này được gói trong bọc ni lông nhỏ, đề thông tin về công dụng chữa nhức mỏi đau lưng, tê bại, thấp khớp, thần kinh tọa, giúp ăn ngon ngủ ngon… Tuy nhiên sau một thời gian dùng, cô cảm thấy mặt sưng phù, da mỏng, xuất huyết dưới da…

Được biết loại thuốc nam này có trộn corticoid, dùng dài ngày sẽ gây ngộ độc kèm nhiều biến chứng nguy hiểm.

“Tôi uống thuốc tăng cân mua trên mạng, cũng chứa chất corticoid. Uống xong vài tháng dạ dày quặn đau, sau đó người bị phù nước. Thảm cảnh, cực kỳ hối hận”, chị Bích Ngân (TP.HCM) chia sẻ. Để bán chạy các loại thuốc nam, thực phẩm chức năng… nhiều người còn tự phong là “thần y”, bác sĩ, dược sĩ…

Trong khi đó dù người mua gặp sự cố khi sử dụng sản phẩm, bên bán vẫn trả lời bằng “văn mẫu” thay vì hỗ trợ người mua. Chẳng hạn, một khách đăng hình da mặt bị mẩn đỏ, kèm nội dung “trải nghiệm cá nhân và banh cái mặt sương sương. Chắc ko (không – PV) hợp” kèm theo đánh 1 sao.

Nhưng bên bán hàng chỉ trả lời rằng: “Em chào chị ạ, nếu mình có bất kỳ vấn đề gì cần xử lý mình nhắn bên em hỗ trợ mình ạ, có gì chị phản hồi lại giúp em để em hỗ trợ ạ. Mong chị sẽ giúp em đánh giá lại phản hồi 5 sao, kẻo em sẽ bị phạt vì điểm tiêu cực ạ. Chúng em sẽ cố gắng cải thiện chất lượng dịch vụ ạ”.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, nhiều chuyên gia cho rằng thông tin sai lệch từ những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyết định của người dùng.

Chẳng hạn một KOL “tự phong” review sản phẩm mỹ phẩm hay thực phẩm chức năng không đúng sự thật (khen quá mức sản phẩm hoặc là review bất chấp dù chưa dùng), khiến người dùng mua và gặp vấn đề sức khỏe (dị ứng da, viêm nhiễm hoặc nặng hơn là các vấn đề sức khỏe khác). Gần đây nhất có vụ “kẹo rau” Kera.

“Báo hóa”, “truyền hình hóa” để câu tương tác, thu lợi bất chính

Theo nhiều chuyên gia, xu hướng “báo hóa”, “truyền hình hóa” hoạt động của nhiều trang tin, mạng xã hội, kênh nội dung đang ngày càng rõ rệt. Nhiều Facebooker, TikToker, YouTuber hoạt động như phóng viên các tờ báo, biên tập viên các đài truyền hình ngay trên trang, kênh cá nhân của mình.

Ông Võ Quốc Hưng, giám đốc tăng trưởng Công ty truyền thông Tonkin, cho rằng rất nhiều trang tin, kênh YouTube, TikTok đang hoạt động như các cơ quan báo chí, đài truyền hình nhưng không chịu sự kiểm duyệt theo Luật Báo chí. ”

Điều này dẫn đến thông tin sai lệch, giật tít câu view, gây hoang mang cho xã hội dù chẳng có bằng chứng nào”, ông Hưng nói. Điều đáng nói là trong khi các trang báo chí chính thống, đài truyền hình phải tuân thủ nhiều quy định nghiêm ngặt, các kênh YouTube, TikTok lại tự do hoạt động, không cần bất kỳ giấy phép nào.

Cũng theo ông Hưng, một tác động rất lớn của tình trạng “báo hóa”, “truyền hình hóa” là ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức xã hội.

“Một cái tin giật gân lan truyền và được tin gấp sáu lần tin bình thường nên các kênh “báo hóa”, “truyền hình hóa” thường giật tít, đưa tin một chiều để thu hút lượt xem, làm méo mó nhận thức của người xem, đặc biệt là gen Z (chiếm 25% dân số Việt Nam, theo Kantar 2024) – thế hệ làm chủ đất nước trong tương lai”, ông Hưng đánh giá.

Do vậy theo các chuyên gia, cần thành lập cơ quan chuyên giám sát các kênh YouTube, TikTok, trang tin. Đơn vị này sẽ phối hợp các nền tảng (TikTok, YouTube…) theo dõi nội dung, xử lý vi phạm và có quyền yêu cầu nền tảng phải xử lý ngay các chế tài (cấm sóng, xóa nội dung…) khi có quyết định.

60% gen Z tin review

Theo số liệu từ nghiên cứu của Kantar năm 2024, Việt Nam có đến 60% thế hệ gen Z (khoảng 15 triệu người) tin vào review của KOL, KOC trên TikTok và có khoảng 40% trong số đó từng mua sản phẩm kém chất lượng do review không trung thực.

Người xem, đặc biệt là gen Z và Millennials (chiếm 70 triệu người dùng mạng xã hội tại Việt Nam), dễ bị cuốn vào các livestream bán hàng với lời quảng cáo hoa mỹ, dẫn đến một chuỗi hệ lụy như mua sắm bốc đồng, gây lãng phí tài chính, rồi lại gây áp lực lên môi trường…

Việc KOL/KOC bất chấp chất lượng sản phẩm để quảng cáo theo kịch bản cũng làm suy giảm chuẩn mực đạo đức trong truyền thông.

Ngoài ra nhiều KOL/KOC tự phong hợp tác với các thương hiệu không uy tín, quảng bá sản phẩm giả, kém chất lượng hoặc tham gia các mô hình đa cấp trá hình cũng góp phần trực tiếp đến việc làm tăng lừa đảo trên mạng.

Một hệ lụy khác là gây tác động xấu đến thị trường và cạnh tranh công bằng. Các doanh nghiệp chân chính hoặc doanh nghiệp nhỏ, không đủ ngân sách thuê KOL/KOC sẽ bị lép vế trước các thương hiệu lừa đảo do có biên lợi nhuận dày nên có ngân sách thuê KOL/KOC để “lăng xê” sản phẩm dù chất lượng không tốt.

Theo tuoitre.vn

Livestream

‘Đốt’ sức khỏe sau hàng chục giờ ngồi livestream bán hàng

Published

2 tuần ago

26 Tháng 5, 2025

Admin Admin

Kết thúc buổi livestream lúc nửa đêm, Tiên, 30 tuổi, không thể duỗi thẳng lưng vì đau mỏi dữ dội vùng cổ, vai, gáy khiến cô mất ngủ cả đêm.

7 năm bán quần áo online tại Mỹ Đình, Hà Nội, đây là buổi livestream (phát sóng trực tiếp) lâu nhất, diễn ra trong kỳ nghỉ cuối tháng 4, kéo dài 15 tiếng. Trong khoảng thời gian này, người phụ nữ chỉ ăn qua loa một bữa, hầu như không nghỉ.

Trong suốt buổi phát sóng, Tiên liên tục ngồi trên ghế gỗ, không đứng dậy. Mải trả lời bình luận, cô không nhận ra lưng bắt đầu đau âm ỉ, cổ cứng, vai mỏi rã rời. Ba tuần sau, các cơn đau vùng cổ, vai, gáy, thắt lưng ngày càng dữ dội, nhất là khi ngồi lâu hoặc về chiều. Tới khi không thể ngồi quá 30 phút, cô mới đến bệnh viện. Bác sĩ Ngô Quang Hải, nguyên Phó giám đốc Trung tâm đào tạo và chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Châm cứu Trung ương chẩn đoán Tiên bị thoát vị đĩa đệm thắt lưng, do ngồi sai tư thế và thiếu vận động trong thời gian dài.

“Cột sống chịu áp lực kéo dài dễ bị tổn thương nếu không được hỗ trợ đúng cách. Nếu không thay đổi lối sống, bệnh nhân sẽ phải đối mặt với đau lưng mãn tính”, bác sĩ nói.

Huyền, 27 tuổi, cũng bán hàng qua livestream, bắt đầu buổi phát trực tuyến từ 9h sáng, dự định chỉ 6 tiếng. Song lượt xem tăng cao khiến cô kéo dài buổi live đến 11 tiếng, chỉ ăn bánh mì, uống cà phê cho tỉnh táo. Kết thúc lúc 1h sáng, Huyền xuất hiện các triệu chứng đau đầu, hoa mắt, cổ họng khô nóng, cổ vai cứng đơ. Sáng hôm sau, cô phải nhập viện vì tụt huyết áp, viêm dạ dày do bỏ bữa. Sau điều trị Tây y, cô chuyển sang châm cứu, được chẩn đoán viêm thanh quản nhẹ.

Livestream bán hàng là một trong những nghề phổ biến và phát triển nhanh nhất hiện nay. Người bán có thể nói chuyện trực tiếp với khách hàng, giới thiệu sản phẩm chi tiết, tạo cảm giác tin cậy hơn qua mua hình ảnh tĩnh. Các nền tảng xã hội như Facebook, Tiktok, Shopee… đều hỗ trợ livestream, giúp người bán dễ dàng tiếp cận hàng triệu người. Thực tế, nhiều người thu về hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng sau mỗi phiên live. Tuy nhiên, các vấn đề sức khỏe của nhóm người này vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ. Hiện Việt Nam cũng chưa có thống kê chính thức về tỷ lệ ca bệnh trong ngành nghề này.

Trong khi đó, Báo cáo Phát triển nghề nghiệp mới của streamer do Hiệp hội Trực tuyến Trung Quốc phối hợp với các nền tảng video ngắn công bố đầu năm 2025 cho thấy, hơn 60% streamer chuyên nghiệp phát trực tiếp trên 4 ngày/tuần, trong đó 57,4% streamer phát sóng hàng ngày có thời lượng trên 6 giờ/ngày, vượt quá tiêu chuẩn sức khỏe cho phép.

Mặt khác, để thu hút sự chú ý và tăng lượt xem, một số streamer thực hiện các hoạt động phát sóng gây hại sức khỏe hoặc nguy hiểm như ăn uống vô độ, thể thao mạo hiểm… Do cạnh tranh thị trường ngày càng gay gắt, một số streamer chịu áp lực doanh số, buộc phải làm việc cường độ cao, dẫn đến kiệt sức, thiếu ngủ, các bệnh mãn tính.

“Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến sự nghiệp mà còn gây rắc rối lớn cho đời sống cá nhân của họ”, báo cáo cho hay.

Tương tự, tờ Cardiffjournalism nói đằng sau một phiên live là sự kiệt sức về thể chất và tinh thần cực độ. Trang này trích dẫn một tai nạn vào năm ngoái, một phụ nữ đột nhiên ngất xỉu trong khi đang phát trực tiếp, nhân viên la hét, thu hút sự chú ý của đông đảo cư dân mạng. Trước đó cô vẫn đang giới thiệu sản phẩm.

“Cơ thể cô bắt đầu lắc lư không kiểm soát được, cánh tay vô thức chống đỡ máy tính để bàn. Cô nhanh chóng mất thăng bằng và ngã xuống, chiếc ghế phía sau bị kéo đổ”, tác giả mô tả. Bệnh nhân được đưa đến bệnh viện để kiểm tra sức khỏe. Sau khi tỉnh lại, cô nói cảm thấy không khỏe vì đang đến kỳ kinh nguyệt, cộng thêm yếu tố thời tiết khiến sức khỏe mệt mỏi hơn.

Cũng gánh những hệ lụy sức khỏe, anh Lê Thành Vân (38 tuổi, TP HCM) – ông chủ hãng thời trang GUMAC – chia sẻ sớm nhận ra livestream là kênh “ngon, bổ, rẻ”. Quyết định đẩy mạnh kênh bán hàng này, anh livestream mỗi ngày 8 đến 10 tiếng, liên tục ba năm, có ngày kiệt sức, ho ra máu. Đổi lại, danh tiếng của CEO trẻ ngày càng lên, được đặt biệt danh là “ông hoàng livestream”. Doanh số và thương hiệu của GUMAC cũng tăng, phất lên nhờ kênh phân phối mới.

Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Phó giám đốc Trung tâm Tim mạch và Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, Hội bệnh mạch máu Việt Nam lưu ý, ngoài tổn thương thanh quản và cột sống, mắt cũng bị ảnh hưởng do tiếp xúc ánh đèn lâu, dễ khô, nhức mỏi. Trang điểm liên tục khiến da lão hóa nhanh, dễ kích ứng. Livestream trong phòng kín, thiếu không khí, làm gia tăng CO2 và vi khuẩn, ảnh hưởng đến hô hấp, đồng thời làm nhiệt độ tăng, dễ gây khó chịu, ngột ngạt. Làm việc kéo dài liên tục nhiều ngày trong phòng kín có nguy cơ thiếu vitamin D, loãng xương, tụt canxi.

Lịch trình công việc thất thường, nhiều người bỏ bữa, ăn uống vội vàng hoặc dùng thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, gây đầy bụng, tiêu hóa kém, thiếu năng lượng. Hơn thế, công việc gần như chỉ xoay quanh máy quay, màn hình và ghế ngồi khiến thân thể không được vận động đúng mức, dễ sinh suy nhược toàn thân, nhức mỏi kéo dài, giảm sức đề kháng, hay cảm lạnh, chóng mặt.

Để bảo vệ sức khỏe, các chuyên gia khuyến cáo người livestream cần chọn không gian làm việc thoáng khí, hạn chế ánh sáng quá chói. Bàn ghế cần đặt hợp lý để giảm áp lực lên cột sống. Có thể đeo kính lọc ánh sáng xanh nếu làm việc về đêm. Không nên livestream quá lâu hoặc quá khuya, mỗi buổi chỉ nên kéo dài 2 đến 3 tiếng, có thời gian nghỉ giữa giờ khoảng 10 đến 15 phút. Ăn uống đủ chất, uống đủ nước và nên duy trì vận động mỗi ngày giúp giảm stress, tăng sức đề kháng.

Theo vnExpress

Livestream

Trung Quốc mạnh tay xử lý hình sự KOL vi phạm

Published

2 tuần ago

26 Tháng 5, 2025

Admin Admin

Sau một thời gian thả nổi, Trung Quốc buộc phải mạnh tay để lập lại trật tự đối với thị trường livestream bán hàng, thậm chí hình sự hóa các hành vi sai phạm.

Trong những năm gần đây, livestream bán hàng đã trở thành xu hướng bán hàng mạnh mẽ tại nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc. Theo thống kê của Trung tâm Internet Trung Quốc (CNNIC), tính đến cuối năm 2023, quốc gia này đã có hơn 750 triệu người làm nghề livestream bán hàng và doanh thu từ thương mại điện tử đạt hơn 4.900 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 700 tỷ USD).

Với sự bùng nổ của nền kinh tế số và thương mại điện tử, các KOL (Key Opinion Leader – người có sức ảnh hưởng) đã nhanh chóng trở thành lực lượng quan trọng thúc đẩy tiêu dùng, đóng vai trò như những người dẫn dắt xu hướng mua sắm của hàng triệu người. Tuy nhiên, đằng sau ánh hào quang ấy, một mặt tối cũng dần hiện lên, đó là tình trạng “vàng thau lẫn lộn”, lừa đảo người tiêu dùng và trốn thuế. Trước thực trạng này, chính quyền Trung Quốc đã có những động thái cứng rắn, bao gồm hình sự hóa hành vi vi phạm của các KOL, nhằm lập lại trật tự trong lĩnh vực livestream bán hàng.

Livestream bán hàng – “Mỏ vàng” của KOL và nền kinh tế Trung Quốc

Livestream bán hàng đã bùng nổ tại Trung Quốc từ khoảng năm 2016 và đạt đỉnh vào giai đoạn đại dịch COVID-19. Theo thống kê từ công ty tư vấn iiMedia Research, quy mô thị trường livestream thương mại điện tử Trung Quốc đã vượt 1.200 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 170 tỷ USD) vào năm 2022. Dựa trên sự tương tác trực tiếp giữa người bán và người mua, hình thức này đã tạo ra doanh thu tức thời một cách hiệu quả. Những “siêu sao” bán hàng như Vi Á (Viya), Lý Giai Kỳ (Austin Li) hay Đổng Hán Lâm từng đạt doanh thu hàng trăm triệu Nhân dân tệ chỉ sau vài giờ phát sóng.

Vi Á được ví như “nữ hoàng” trong hệ sinh thái mua sắm trực tuyến tại Trung Quốc. Ảnh: VCG.

Các buổi livestream này thu hút hàng triệu lượt xem và được dàn dựng như một show truyền hình, nơi các KOL vừa tương tác trực tiếp với khán giả, vừa thúc đẩy tâm lý mua sắm thông qua giảm giá hoặc cam kết chất lượng vượt trội. Tuy nhiên, sự phát triển quá nhanh cộng với việc không có khung pháp lý rõ ràng đã khiến cho lĩnh vực này trở thành nơi thật – giả lẫn lộn.

Mặt trái của livestream: Lừa đảo, hàng kém chất lượng và trốn thuế

Sự nổi tiếng và khả năng tạo doanh thu khổng lồ đã khiến nhiều KOL chấp nhận đánh đổi uy tín để đạt được lợi ích trước mắt. Nhiều người đã quảng bá cho sản phẩm kém chất lượng, thổi phồng công dụng hoặc thậm chí là hàng giả. Trong một vụ việc gây chấn động năm 2020, “chiến thần” livestream Xinba, một KOL nổi tiếng với gần 100 triệu người theo dõi trên nền tảng Kuaishou, đã bị phát hiện bán tổ yến giả và nhanh chóng bị “bóc phốt” quảng cáo, bán hàng kém chất lượng, không đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Sau đó, KOL này đã bị cơ quan quản lý phạt 900.000 Nhân dân tệ (khoảng hơn 123.000 USD) và bị nền tảng Kuaishou chặn livestream trong vòng 60 ngày.

Một trong những người được coi là “chiến thần” bán hàng trên một nền tảng tại Trung Quốc.

Tuy nhiên, điều khiến dư luận phẫn nộ hơn cả là tình trạng trốn thuế quy mô lớn. Vi Á là một trong những KOL có sức ảnh hưởng lớn nhất Trung Quốc, từng đạt doanh thu 8,5 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 1,16 tỷ USD) trong một ngày bán hàng trên Taobao Live. Nhưng đến cuối năm 2021, cô đã bị cơ quan thuế tỉnh Chiết Giang xử phạt hơn 1,34 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 210 triệu USD) vì hành vi trốn thuế thông qua các công ty vỏ bọc và kê khai thu nhập sai lệch. Truyền thông Trung Quốc cho biết, đây là mức phạt cao nhất mà cơ quan chức năng dành cho một người livestream tại quốc gia này. Sau đó, Vi Á đã biến mất khỏi mạng xã hội và bị “phong sát” (cấm sóng), sự nghiệp gần như tiêu tan chỉ sau một đêm.

Tình trạng trốn thuế không chỉ dừng lại ở cá nhân Vi Á. Các cơ quan chức năng Trung Quốc cho biết, họ đã mở rộng điều tra đối với hàng chục KOL khác, nhiều người trong số đó đang nằm trong danh sách theo dõi đặc biệt của cơ quan thuế và công an.

Mạnh tay hình sự hóa hành vi vi phạm của KOL

Trước thực trạng hỗn loạn này, chính quyền Trung Quốc đã không dừng ở việc xử phạt hành chính mà bắt đầu hình sự hóa các hành vi vi phạm pháp luật của KOL, đặc biệt là tội trốn thuế và lừa đảo người tiêu dùng.

Vào tháng 3/2024, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Trung Quốc đã phát động chiến dịch “Chất lượng và an toàn tố tụng năm 2024” nhằm trấn áp nghiêm khắc các loại tội phạm làm hàng giả, hàng kém chất lượng phổ biến, liên quan mật thiết đến tính mạng của người dân dưới các hình thức kinh doanh mới như tiếp thị trực tuyến và phát sóng trực tiếp.

Các cơ quan quản lý của Trung Quốc cũng ngày càng siết chặt quản lý thuế, nội dung và hành vi livestream. Theo các quy định của nước này, những người livestream bán hàng phải thông tin chân thực, chính xác, toàn diện về hàng hóa của mình, đồng thời làm rõ nguồn gốc hàng hóa bán ra.

Thời nay, bất kỳ ai cũng có thể livestream bán hàng.

Những người nổi tiếng và có ảnh hưởng trong xã hội khi sử dụng hình ảnh cá nhân của mình để tiếp thị, quảng bá cho hàng hóa hay dịch vụ sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Những trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm và có thể bị đưa vào “danh sách đen” cấm bán hàng theo hình thức livestream.

Bên cạnh đó, các nền tảng thương mại điện tử của Trung Quốc cũng có thể phải chịu trách nhiệm liên đới nếu biết về hành vi vi phạm mà không có biện pháp ngăn chặn kịp thời. Vì vậy, nhiều nền tảng cũng đang siết chặt kiểm soát chất lượng, xác minh danh tính và giấy phép kinh doanh của người bán hàng, đồng thời tăng cường giám sát nội dung livestream.

Thị trường dần đi vào quy củ và có trật tự hơn

Các biện pháp mạnh tay của chính phủ Trung Quốc đã khiến không ít KOL rút lui khỏi việc livestream bán hàng hoặc chuyển hướng sang những lĩnh vực khác. Dù thị trường livestream vẫn tiếp tục phát triển nhưng tốc độ tăng trưởng đã chậm lại tại quốc gia này. Nhiều thương hiệu cũng bắt đầu thận trọng hơn khi hợp tác với KOL, đồng thời yêu cầu minh bạch hơn trong quy trình kiểm định sản phẩm và hợp đồng thuế.

Trước việc kiểm soát nghiêm ngặt của các cơ quan chức năng và nền tảng bán hàng trực tuyến, lĩnh vực livestream bán hàng ở Trung Quốc đang dần đi vào quy củ và có trật tự hơn. Thống kê gần đây cho thấy, những vấn đề như quảng cáo sai sự thật hay bán hàng giả, hàng kém chất lượng đang có chiều hướng giảm, hiện chỉ chiếm từ 18-27% trong số các vấn đề được người tiêu dùng phản ánh.

Chính phủ Trung Quốc siết chặt quản lý livestream bán hàng. Ảnh: CNN.

Vụ việc ở Trung Quốc là bài học quan trọng đối với các quốc gia khác, đặc biệt là Việt Nam – nơi livestream bán hàng cũng đang phát triển mạnh. Hiện nay, nhiều KOL tại Việt Nam chưa chịu sự quản lý rõ ràng về nội dung quảng bá, nguồn gốc hàng hóa và nghĩa vụ thuế. Tình trạng quảng cáo sai sự thật, bán hàng kém chất lượng, thậm chí hàng giả cũng đã xuất hiện không ít. Nếu không sớm xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý phù hợp, Việt Nam rất dễ rơi vào “vết xe đổ” mà Trung Quốc đang phải nỗ lực khắc phục.

Theo VTV

Livestream

Khi ông chủ buộc phải livestream bán hàng

Published

4 tuần ago

13 Tháng 5, 2025

Admin Admin

Nhiều doanh nghiệp (DN) vốn chỉ quen với cách truyền thống ở chợ, siêu thị thì nay cũng chuyển mình, tích cực gia nhập đường đua bán hàng online (trực tuyến).

Thậm chí, đích thân chủ DN còn đảm nhận vai trò như người bán hàng chuyên nghiệp trên mạng, tự mình xuất hiện trước ống kính để livestream (phát trực tiếp) chào bán các sản phẩm của chính Cty sản xuất hoặc phân phối.

Cứ vào khoảng 6 giờ sáng mỗi ngày, ông Nguyễn Lê Quốc Tuấn, Tổng Giám đốc Cty CP Thực phẩm chay Hương Quê (quận 1, TPHCM) lại “lên sóng” livestream bán hàng. Trên tay là tô cơm trắng phủ đầy rong biển sấy giòn, ông Tuấn vừa ăn vừa hồ hởi chia sẻ: “Ngon quá ngon! Cơm nóng hoặc cơm chiên ăn với rong biển sấy này đều rất hợp. Ai muốn ăn sung sướng mà không nấu nướng thì nên thử món này nha”.

Hình ảnh mộc mạc của ông chủ trẻ ăn cơm chay trước ống kính khiến không ít người xem phát thèm và liên tục hỏi giá, chốt đơn.

“Tôi lên livestream không chỉ để bán hàng, mà tôi muốn khách hàng thấy rằng, chính người đứng đầu doanh nghiệp đang trực tiếp dùng sản phẩm mình bán. Tôi ăn thật, cảm nhận thật, điều đó tạo sự tin tưởng mạnh mẽ” – ông Tuấn chia sẻ.

Hiện tại, Cty Hương Quê có tới 7 kênh bán hàng livestream với hơn 10 nhân viên thay ca hoạt động suốt ngày. Nhưng ông Tuấn là người trực tiếp dẫn khách hàng ở các buổi bán hàng. Mỗi phiên livestream của ông Tuấn kéo dài từ 30 phút – 2 giờ đồng hồ, giới thiệu đủ các món chay, từ tảo biển thay thế thịt cá, gia vị đến các món ăn chơi như chuối sứ sấy dẻo, cơm cháy chà bông, bánh rong biển hạt… Trung bình mỗi ngày, Cty có hơn 1.000 món hàng được bán ra.

Phong thái đĩnh đạc, tự nhiên của ông Nguyễn Ngọc Luận, nhà sáng lập cà phê nông sản Meet More (huyện Bình Chánh) đưa người xem vào phiên live không chỉ quảng bá cà phê, mà là buổi chuyện trò, chia sẻ kiến thức về cà phê, câu chuyện khởi nghiệp, hành trình phát triển của DN… Ông Luận cho biết, đã tập tành livestream từ hồi năm 2023. Thời điểm đó, ông chủ Meet More cùng các cộng sự gần như “tự bơi” bởi chưa có các lớp đào tạo livestream bài bản.

“Giai đoạn đó, hình thức livestream còn rất mới. Hầu như chưa có một tiêu chuẩn, bài học nào được xem là chuyên nghiệp. Bằng khả năng tự học và kiến thức được cóp nhặt trên nền tảng Internet. Tôi đầu tư khoảng 50 triệu đồng cho một phòng livestream với thiết bị là đèn, điện thoại, bàn xoay… để vừa làm vừa rút kinh nghiệm” – ông Luận nhớ lại.

Thời cơ đến khi năm 2023-2024, TPHCM đẩy mạnh hoạt động bán hàng, giới thiệu sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm) qua kênh bán hàng trực tuyến. Meet More và một vài đơn vị tham gia livestream bán nông sản tại huyện Cần Giờ, chợ Bến Thành. Đây cũng là thời gian ông Luận có thể học hỏi thêm kinh nghiệm từ các DN, KOL, KOC (người có sức ảnh hưởng).

Theo ông, trong thời đại số hóa, livestream không còn là công cụ chỉ dành cho các KOLs hay người nổi tiếng mà đã trở thành một chiến lược quan trọng của các DN.

Đặc biệt, ngày càng nhiều lãnh đạo DN trực tiếp xuất hiện trên các nền tảng livestream để chia sẻ về sản phẩm, triết lý kinh doanh và kết nối với khách hàng. Đây là một xu hướng phản ánh sự thay đổi trong cách DN tiếp cận thị trường và xây dựng thương hiệu. “Bây giờ tôi “lên sóng” ngon lành lắm, thậm chí các DN có thể thuê tôi livestream bán hàng cũng được” – ông Luận dí dỏm nói.

Lý giải việc tuần nào cũng có 2 – 3 buổi trực tiếp giới thiệu sản phẩm ở các buổi livestream, bà Nguyễn Thị Lý, chủ một cửa hàng điện máy tại TP Thủ Đức, nói: “Trong thời buổi kinh tế khó khăn như hiện nay, nếu người đứng đầu DN không bán được hàng thì sao có thể dẫn dắt và lan tỏa tinh thần tích cực đến các nhân viên.

Thế nên tôi không đứng sau thương hiệu nữa mà quyết định đồng hành cùng thương hiệu. Tôi không cảm thấy ngại mỗi khi tham gia livestream để giới thiệu sản phẩm cũng như tư vấn dịch vụ”.

Theo chuyên gia tư vấn Thành Vũ, người đứng đầu thương hiệu là những người hiểu rõ về sản phẩm nhất, có cảm xúc với sản phẩm, từ đó dễ tạo được sự tích cực cho người mua. Tiếp đến, hình ảnh của “sếp” dễ tạo sự uy tín, cảm giác tin tưởng, an tâm khi mua hàng. Đặc biệt, các CEO, Founder là người có nhiều nguồn lực, chất liệu để phát triển các trang mạng xã hội cá nhân từ các mối quan hệ, sự trải nghiệm, kinh nghiệm, khả năng kết nối… Đây là một chiến lược bán hàng tốt ở những giai đoạn đầu, sẽ giúp tối ưu và tiết kiệm chi phí cho DN.

Tăng tốc nhờ livestream

Theo bà Lý, nhiều người muốn làm video nhưng ngần ngại vì không hoạt ngôn, chưa biết tương tác với ống kính nên xuất hiện trên video thiếu tự tin… Tuy nhiên tất cả đều có thể khắc phục được bằng cách thường xuyên đọc sách để bổ sung vốn từ, tập luyện ánh mắt…

“Điều quan trọng, làm sao để hình ảnh chân thực nhất có thể nhằm tạo niềm tin cho người xem. Các video chúng tôi thực hiện có thể lượt xem ít hơn các nhà sáng tạo nội dung chuyên nghiệp nhưng tỷ lệ chuyển đổi thành đơn hàng khá cao” – bà Lý nói.

“Khi chủ DN lên sóng livestream thì phải cân nhắc, cẩn trọng trong từng câu nói; đồng thời xây dựng thương hiệu cá nhân vững chắc. Vì thương hiệu cá nhân gắn liền với thương hiệu Cty, chỉ cần một sai sót nhỏ sẽ ảnh hưởng cả DN” – ông Nguyễn Lê Quốc Tuấn nhìn nhận.

Việc livestream bán hàng của ông Tuấn không chỉ dừng lại trong nước, nhiều đối tác nước ngoài sau khi xem ông chủ livestream đã quyết định ký hợp đồng nhập khẩu. Nhờ kết hợp hiệu quả giữa sản phẩm chất lượng, phong cách bán hàng chân thực và chiến lược livestream bài bản, doanh thu của Hương Quê tăng trưởng nhanh chóng.

Hiện mỗi tháng, Cty đạt trung bình trên 10 tỷ đồng doanh thu, trong đó khoảng 3 tỷ đến từ các phiên livestream.

Ông Nguyễn Thế Sĩ Quý, đại diện Cty Vissan cho biết, DN có kết hợp với một sàn thương mại điện tử để tổ chức những phiên livestream độc quyền mỗi tháng, đồng thời tự livestream bán hàng mỗi ngày ngay tại cửa hàng.

“Từ khi Vissan livestream bán hàng, lượng đơn hàng đều tăng từ 100 – 200%. Chúng tôi dự kiến sẽ phát trực tiếp thường xuyên hơn, có nhiều khuyến mãi vào các khung giờ khác nhau để thúc đẩy doanh số bán hàng” – ông Quý nói.

Ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch HĐQT Cty TNHH Việt Thắng Jean (TP Thủ Đức) chia sẻ, để kinh doanh trực tuyến nói chung và livestream nói riêng, DN đã đầu tư xây dựng các kênh bán hàng, thiết bị công nghệ, hệ thống quản trị phần mềm, đội ngũ bán hàng và xây dựng hình ảnh, video… một cách bài bản. Có những thời điểm livestream, đơn vị này tiếp cận tới 500.000 khách hàng.

Ông Nguyễn Minh Hùng, Phó phòng Quản lý Thương mại Sở Công Thương TPHCM cho biết, hình thức mua sắm kết hợp với giải trí như livestream đang phát triển rất mạnh, đáp ứng được nhu cầu của khách hàng và người bán.

Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề như hàng giả, kém chất lượng, lừa đảo trực tuyến… Sở Công Thương đang xây dựng công cụ thu thập hệ thống dữ liệu giao dịch thương mại điện tử, dữ liệu kho hàng, dữ liệu nhà bán… nhằm điều hướng, hỗ trợ các cơ quan thuế, quản lý thị trường thực hiện chức năng quản lý có trọng tâm, trọng điểm.

Theo tienphong.vn