Mới đây, Chính phủ ban hành Nghị định số 310/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 125/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn. Nghị định có hiệu lực từ ngày 16/1/2026.

Một trong những nội dung đáng chú ý trong Nghị định quy định về mức phạt không lập hóa đơn theo quy định, với mức xử phạt như sau:

Phạt cảnh cáo đối với hành vi không lập hóa đơn đối với các hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất); xuất hàng dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa 1 số hóa đơn.

Phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 2 triệu đồng trong trường hợp không lập hóa đơn đối với các hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất);

Xuất hàng dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa từ 2 số hóa đơn đến dưới 10 số hóa đơn và trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định 1 số hóa đơn.

Phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 10 triệu đồng trong trường hợp không lập hóa đơn đối với các hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất);

Xuất hàng dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa từ 10 số hóa đơn đến dưới 50 số hóa đơn và trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định từ 2 số hóa đơn đến dưới 10 số hóa đơn.

Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 30 triệu đồng trong trường hợp không lập hóa đơn đối với các hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất);

Xuất hàng dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa từ 50 số hóa đơn đến dưới 100 số hóa đơn và trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định từ 10 số hóa đơn đến dưới 20 số hóa đơn.

Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 50 triệu đồng trong trường hợp không lập hóa đơn đối với các hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất);

Xuất hàng dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa từ 100 số hóa đơn trở lên và trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định từ 20 số hóa đơn đến dưới 50 số hóa đơn.

Phạt tiền từ 60 triệu đồng đến 80 triệu đồng trong trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định từ 50 số hóa đơn trở lên.

Theo phân tích trên tờ Pháp luật TPHCM, đối với quy định hiện hành, một cửa hàng bán 1.000 đơn hàng nhưng không xuất hóa đơn, khi bị kiểm tra, họ chỉ bị phạt tối đa 20 triệu đồng cho hành vi “không lập hóa đơn”. Mức phạt này đôi khi thấp hơn nhiều so với số tiền thuế họ đã trốn được, dẫn đến tâm lý “nhờn luật”.

Tuy nhiên, từ ngày 16/1/2026, vẫn cửa hàng đó, nếu cơ quan thuế đếm ra được họ bỏ sót không xuất hóa đơn cho 50 giao dịch trở lên (một con số rất nhỏ với các ngành bán lẻ), mức phạt lập tức nhảy vọt lên khung 60 – 80 triệu đồng.

Sự thay đổi này đánh rất mạnh vào các mô hình kinh doanh bán lẻ, F&B (nhà hàng, quán ăn), hoặc thương mại điện tử – nơi phát sinh nhiều giao dịch nhỏ lẻ trong ngày.

Ver2Solution theo Đời sống và pháp luật