Canh bạc 52 tỷ USD của Jack Ma hồi sinh Alibaba ngoạn mục: Đánh bại DeepSeek để giành hợp đồng từ Apple, dù ở ẩn nhưng vẫn lãnh đạo công ty chuyển hướng khỏi TMĐT
Trong khi ở ẩn, Jack Ma đã âm thầm thực hiện một cuộc cải tổ để hồi sinh Alibaba và chính thức trở lại trước truyền thông. Đây cũng là lý do iPhone tại Trung Quốc chọn Alibaba chứ không phải DeepSeek. Canh bạc 52 tỷ USD của Jack Ma hồi sinh Alibaba.
Canh bạc 52 tỷ USD của Jack Ma hồi sinh Alibaba, tờ Financial Times (FT) cho hay mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) Qwen của Alibaba đã được Apple chọn để chạy các chức năng AI trên iPhone tại Trung Quốc, trong khi Jack Ma xuất hiện trở lại trên truyền thông cùng nhà lãnh đạo đất nước.
Đáng nói hơn, Apple đã cân nhắc DeepSeek, nhưng nhà táo khuyết cuối cùng lại chọn đế chế của Jack Ma cho thị trường Trung Quốc.
Những dấu hiệu này đã cho thấy sự hồi sinh ngoạn mục của Jack Ma cũng như Alibaba, nhưng đằng sau đó là cả một canh bạc mang tên trí thông minh nhân tạo (AI) của huyền thoại làng công nghệ Trung Quốc trong thời gian ở ẩn.
Tháng 2/2025, Alibaba tuyên bố sẵn sàng chi 380 tỷ Nhân dân tệ (52,5 tỷ USD) để xây dựng cơ sở hạ tầng AI trong 3 năm tới, nhiều hơn tổng số tiền mà tập đoàn này đã chi trong 10 năm qua.
Theo FT, chính Jack Ma đã âm thầm chủ trì cuộc chuyển đổi chiến lược này khi vẫn đang bị “lưu đày”.
Xin được nhắc rằng vào cuối năm 2022, khi Trung Quốc đang nới lỏng ba năm kiểm soát đại dịch thì Alibaba, đế chế thương mại điện tử (TMĐT) khổng lồ của Jack Ma đã bị các cơ quan quản lý điều tra còn đối thủ cạnh tranh thì lấy mất thị phần.
Giá cổ phiếu Alibaba đang hồi phục
Giá cổ phiếu của công ty đã giảm 80% so với mức đỉnh điểm. Bản thân vị tỷ phú này đã chuyển đến Tokyo, rút lui khỏi tầm nhìn của công chúng sau khi mất đi sự ủng hộ của Bắc Kinh.
Thế rồi nguồn tin thân cận của FT cho hay vào tháng 11/2024, sự thành công của ChatGPT đã khiến Jack Ma nhận ra Alibaba đang sa sút đến mức nào khi đế chế của mình không còn chạy đua những công nghệ tiên tiến nhất trên thế giới.
Kể từ đó, Jack Ma đã âm thầm gieo mầm hàng loạt cuộc chuyển đổi, từ tập trung phát triển TMĐT sang AI.
Trong 2 năm kể từ khi ChatGPT ra mắt, Jack Ma đã thầm lặng chủ trì một cuộc chuyển mình chiến lược được kỳ vọng sẽ đưa Alibaba vào vị trí dẫn đầu trong nỗ lực triển khai AI trên toàn quốc của Trung Quốc.
Tờ FT nhận định Alibaba đang có vị thế cao nhất trong việc tận dụng sự bùng nổ AI tại Trung Quốc chứ không phải DeepSeek. Trong ba năm qua, gã khổng lồ công nghệ này đã tăng cường đầu tư vào AI, hỗ trợ các công ty khởi nghiệp, chi tiêu xa xỉ cho chip và thuê hàng chục nhà nghiên cứu.
Thành công của Qwen với Apple chỉ là một trong số vô vàn những thành công mà Alibaba đang hướng tới. Hiện Qwen cũng đang là LLM dẫn đầu thị trường Trung Quốc.
Đặc biệt động thái mang tính biểu tượng khi Jack Ma được chọn ngồi ở hàng ghế đầu cùng với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp khác tại một cuộc họp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 2/2025 đã kích thích các nhà đầu tư.
Giá cổ phiếu Alibaba đã tăng vọt 66% kể từ đầu năm đến nay.
Âm thầm cải tổ
Sự sụp đổ của Alibaba diễn ra rất nhanh khi vào đầu tháng 11/2020, đây là một trong những công ty có giá trị nhất thế giới với kế hoạch huy động phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) lớn nhất thế giới trị giá 34,5 tỷ USD cho Ant Group.
Thế nhưng những phát ngôn “vạ miệng” của Jack Ma đã khiến Trung Quốc đột ngột hủy bỏ đợt IPO của Ant, còn nhà sáng lập này thì bị triệu tập đến Bắc Kinh.
Kể từ đó, Jack Ma biến mất khỏi tầm mắt công chúng còn cổ phiếu Alibaba lao dốc. Hãng Ant đã phải trải qua 3 năm bị điều tra trước khi chịu án phạt lên tới hàng tỷ USD, đồng thời có động thái chia tách nhằm giảm sức mạnh độc quyền của công ty.
Tệ hơn, mảng TMĐT cốt lõi của Alibaba dần mất thị phần cho đối thủ khi những người mua sắm thuộc tầng lớp trung lưu trước đây trung thành với Taobao và Tmall thì nay bắt đầu đổ xô đến nền tảng giá rẻ của PDD Holdings (PDD, Temu).
Trong khi đó, ByteDance (TikTok) đã thu hút những người mua sắm trẻ tuổi bằng các video ngắn gây nghiện cùng làn sóng livestream bán hàng.
Lợi nhuận của Alibaba đã giảm xuống còn 10 tỷ USD vào năm 2023, ít hơn một nửa so với mức đỉnh điểm hai năm trước đó.
Vào thời điểm đó, mặc dù Jack Ma đã từ chức khỏi mọi chức vụ chính thức tại Alibaba nhưng tỷ phú này vẫn giữ liên lạc chặt chẽ với các giám đốc điều hành của công ty và vẫn là người ra quyết định quan trọng về các chiến lược của công ty.
Dù cố gắng hạ thấp ảnh hưởng từ sự ra đi của bản thân đến Alibaba nhưng sau khi chứng kiến đế chế của mình lung lay dữ dội, Jack Ma đã buộc phải hành động.
Đầu tiên, Jack Ma quyết định đưa người đồng sáng lập và đồng minh thân cận nhất của mình là Joe Tsai lên làm chủ tịch để ổn định tình hình
Nguồn tin của FT cho biết ban đầu Tsai không hứng thú với việc điều hành Alibaba nhưng chính Jack Ma đã thuyết phục ông tham gia. Vị tân chủ tịch này được giao nhiệm vụ thoái vốn khỏi nhiều tài sản không mang tính chiến lược và cải thiện vị thế của công ty với các nhà đầu tư.
Nỗ lực đầu tiên của Alibaba là chia tập đoàn thành 6 đơn vị quản lý độc lập nhưng đã buộc phải ngừng sau 6 tháng vì tâm lý nhà đầu tư chứng khoán quá yếu để chấp nhận.
Vì vậy Jack Ma và Tsai quyết định một chiến lược khác: Biến Alibaba từ một hãng TMĐT thành tập đoàn AI.
Sau đó, chuyên gia công nghệ Eddie Wu đã được chọn để kế nhiệm Daniel Zhang làm giám đốc điều hành.
Alibaba bắt đầu thực hiện một số khoản đầu tư nhỏ vào nghiên cứu LLM vào năm 2019. Đến khi ChatGPT bùng nổ thì công ty xây dựng thêm một nhóm nghiên cứu nội bộ cũng như bắt đầu rót tiền vào các công ty khởi nghiệp LLM.
Những khoản đầu tư này được quản lý bởi cựu CEO Zhang, người vẫn đang làm việc tại Alibaba với tư cách là giám đốc mảng điện toán đám mây.
Tuy nhiên CEO mới Eddie Wu đã phản đối với Jack Ma và Tsai khi cho rằng AI và điện toán đám mây sẽ mở ra chìa khóa tương lai cho Alibaba, bởi vậy nên được chính CEO nắm giữ.
Vậy là trong lễ ra mắt tháng 9/2023, Alibaba tuyên bố CEO Wu sẽ quản lý cả mảng điện toán đám mây, vốn từng được giao cho cựu CEO Zhang.
Với sự hậu thuẫn của Jack Ma và Tsai, CEO Wu bắt đầu bán hầu hết những bộ phận bán lẻ đang gặp khó khăn của Alibaba để phân bổ lại nguồn lực cho AI.
Đánh bại DeepSeek
Trong 15 tháng kể từ khi đảm nhiệm, CEO Wu đã chi 81 tỷ Nhân dân tệ (11 tỷ USD) cho chi tiêu vốn, tăng từ 34 tỷ Nhân dân tệ cách đây 15 tháng.
Công ty đã đổ tiền vào các công ty khởi nghiệp, bao gồm Moonshot, MiniMax và Zhipu, với phần lớn khoản đầu tư vào điện toán đám mây và AI.
Jack Ma xuất hiện cùng các lãnh đạo doanh nghiệp Trung Quốc
Alibaba cũng đã tăng cường đội ngũ đào tạo mô hình của mình tại Qwen lên khoảng 100 người, trở thành một trong những đội ngũ nghiên cứu LLM lớn nhất Trung Quốc, đồng thời nhóm này cũng bắt đầu đưa ra ngày càng nhiều mô hình cạnh tranh hơn.
Trong khi nhà sản xuất iPhone sử dụng LLM của OpenAI tại Hoa Kỳ và các thị trường phương Tây khác, thì đối với thị trường Trung Quốc, họ phải lựa chọn một trong những mô hình đã được phê duyệt do một công ty trong nước phát triển và Qwen là cái tên được chọn.
Nguồn tin của FT cho hay Apple đã cân nhắc các mô hình tiên tiến tương tự khác của Trung Quốc nhưng đã chọn Qwen vì quan hệ đối tác này đòi hỏi sự hỗ trợ đáng kể từ các kỹ sư chuyên dụng và các nguồn lực nền tảng, những thứ không có sẵn tại các công ty khởi nghiệp nhỏ hơn như DeepSeek.
Thêm nữa, vị trí dẫn đầu của Alibaba trong mảng điện toán đám mây cùng nguồn lực cơ sở hạ tầng khiến Qwen hấp dẫn hơn so với DeepSeek, nhất là các khách hàng doanh nghiệp đang tìm kiếm giải pháp đáng tin cậy lâu dài.
“Cuộc đua LLM là một cuộc chạy marathon chứ không chỉ là về hiệu suất của mô hình. Qwen có hiệu suất mạnh mẽ, trong khi mảng điện toán đám mây AliCloud có phạm vi bao phủ toàn diện hơn cho các nền tảng AI”, Phó chủ tịch Charlie Dai tại Forrester cho biết.
Tuy nhiên theo FT, trong khi Alibaba đã phát hành các mô hình AI ngày càng cạnh tranh thì họ lại không nhận được nhiều sự chú ý bên ngoài Trung Quốc do mọi người đổ dồn về OpenAI, Microsoft, Alphabet (Google), xAI của Elon Musk hay DeepSeek.
Hiện Alibaba đã lập ngân sách 39 tỷ Nhân dân tệ trong năm nay để mua chip AI, nhiều hơn 50% so năm ngoái và còn có thể cao hơn nếu tăng trưởng vượt kỳ vọng.
Ngoài ra, Alibaba cũng đang tìm cách cạnh tranh thu hút 1,1 tỷ cư dân mạng ở Trung Quốc khi áp dụng AI vào các sản phẩm thực tế.
Trong khi Qwen và Quark là câu trả lời của Alibaba cho ChatGPT và Gemini thì họ cũng đang phải cạnh tranh trực tiếp với Doubao của ByteDance và Yuanbao của Tencent, đi kèm với đó là những startup do DeepSeek dẫn đầu.
Tháng 3/2025, Qwen đã phát hành mẫu mới nhất của mình mang tên QwQ-32B, có thể tiết kiệm chi phí hơn R1 của DeepSeek dù cùng hiệu suất.
Ngoài ra, Alibaba đang đặt cược lớn vào Quark, một ứng dụng trình duyệt dùng trợ lý AI có khả năng suy luận.
Ngay cả các đơn vị TMĐT cốt lõi bao gồm Taobao và Tmall cũng đang được khuyến khích áp dụng nhiều công nghệ AI hơn. Các nhóm đang hợp tác chặt chẽ với các kỹ sư của Qwen để cùng phát triển các chức năng cải thiện hiệu quả và trải nghiệm của người dùng.
Trong cuộc họp báo cáo tài chính tháng 2/2025, CEO Wu tuyên bố mục tiêu của Alibaba là đạt được trí tuệ nhân tạo tổng quát hay AGI, nghĩa là AI có khả năng tư duy phản biện giống con người.
Sau khi Ví điện tử đã chính thức được công nhận là phương tiện thanh toán tương đương với tiền mặt, thẻ và tài khoản ngân hàng, NHNN mới đây đã ban hành một số quy định mới đáng chú ý về định danh, xác thực khách hàng, hạn mức giao dịch,….
Ngày 5/11/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành Thông tư số 41/2025/TT-NHNN (Thông tư 41) sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 40/2024/TT-NHNN về hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.
Thông tư 41 có hiệu lực từ ngày 5/11/2025, gồm 27 điều, tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, đảm bảo an toàn, minh bạch và hiệu quả trong quản lý các hoạt động ví điện tử và thanh toán không dùng tiền mặt. Riêng các quy định mới liên quan đến mở ví điện tử, xác thực khách hàng và cung cấp thông tin (Điều 6, Điều 12, khoản 2, 3, 4 Điều 15) sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức trung gian thanh toán chuẩn bị hệ thống kỹ thuật, quy trình nghiệp vụ và đào tạo nhân sự phù hợp.
Đa dạng hình thức bảo đảm thanh toán, linh hoạt cho tổ chức trung gian
Một trong những điểm mới đáng chú ý của Thông tư 41 là cho phép các tổ chức trung gian thanh toán lựa chọn nhiều biện pháp bảo đảm khả năng thanh toán đối với dịch vụ hỗ trợ thu hộ, chi hộ.
Theo đó, các tổ chức có thể mở tài khoản đảm bảo thanh toán hoặc áp dụng các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ khác phù hợp với quy định pháp luật, thay vì chỉ được phép sử dụng một hình thức duy nhất như trước đây.
Quy định này giúp các đơn vị trung gian thanh toán chủ động hơn trong quản lý nguồn vốn, đồng thời tăng tính linh hoạt và giảm chi phí vận hành, nhưng vẫn đảm bảo an toàn thanh toán và quyền lợi người dùng.
Siết chặt định danh và xác thực khách hàng khi mở ví điện tử
Thông tư 41 bổ sung yêu cầu định danh và xác thực chặt chẽ hơn đối với chủ ví điện tử.
Cụ thể, tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử phải gặp mặt trực tiếp để đối chiếu thông tin sinh trắc học của khách hàng hoặc người đại diện hợp pháp, trừ trường hợp mở ví bằng định danh điện tử hợp pháp (eKYC). Đồng thời, ngân hàng hoặc đơn vị trung gian phải kiểm tra, xác minh số điện thoại đăng ký khi khách hàng mở ví hoặc thực hiện giao dịch.
Đối với khách hàng tổ chức, quy trình xác minh thông tin đại diện hợp pháp được yêu cầu thực hiện tương tự, có thể thông qua bên thứ ba được ủy quyền, nhưng vẫn phải đảm bảo xác thực trực tiếp. Một số đối tượng đặc biệt như cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập hoặc doanh nghiệp thuộc Fortune Global 500 được miễn gặp mặt trực tiếp, song tổ chức cung ứng vẫn phải chịu trách nhiệm về độ chính xác của thông tin định danh.
Ngoài ra, các tổ chức trung gian thanh toán phải lưu trữ đầy đủ dữ liệu nhận biết khách hàng, bao gồm yếu tố sinh trắc học, âm thanh, hình ảnh và thông tin định danh thiết bị giao dịch để phục vụ kiểm tra, xử lý khi có tranh chấp hoặc yêu cầu từ cơ quan có thẩm quyền.
Tăng hạn mức giao dịch lên 300 triệu đồng/tháng
Một thay đổi quan trọng khác là việc điều chỉnh hạn mức giao dịch trên ví điện tử cá nhân.
Theo quy định mới, tổng hạn mức chuyển tiền và thanh toán của một khách hàng tại một tổ chức ví điện tử vẫn được giữ ở mức 100 triệu đồng/tháng cho các giao dịch thông thường.
Tuy nhiên, Thông tư cho phép nâng hạn mức lên tối đa 300 triệu đồng/tháng đối với các giao dịch thanh toán dịch vụ thiết yếu như điện, nước, viễn thông, học phí, viện phí, bảo hiểm và các khoản vay đến hạn tại tổ chức tín dụng.
Quy định này được đánh giá là cân bằng giữa nhu cầu thực tế và quản lý rủi ro, vừa tạo thuận lợi cho người dùng, vừa ngăn chặn việc lợi dụng ví điện tử cho mục đích rửa tiền, chuyển tiền bất hợp pháp hoặc tài trợ khủng bố.
Thông tư 41 cũng yêu cầu các tổ chức trung gian thanh toán định kỳ cập nhật thông tin khách hàng và báo cáo Ngân hàng Nhà nước khi có thay đổi về tên thương mại, thương hiệu hoặc mô hình hoạt động ví điện tử.
Đặc biệt, tổ chức phục vụ người khởi tạo giao dịch phải cung cấp thông tin tối thiểu cho tổ chức phục vụ người thụ hưởng trong các giao dịch chuyển tiền giữa ví điện tử hoặc giữa ví và tài khoản ngân hàng, đảm bảo truy xuất và minh bạch dòng tiền.
Ngoài ra, Thông tư cũng quy định rõ trách nhiệm phối hợp giữa các đơn vị thuộc Ngân hàng Nhà nước trong quá trình cấp, sửa đổi hoặc thu hồi giấy phép trung gian thanh toán, góp phần rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ và nâng cao tính minh bạch trong cấp phép.
Trước đó, một số quy định tại Thông tư 40/2024/TT-NHNN (quy định về hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán) sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025. Theo đó, Ví điện tử đã chính thức được công nhận là phương tiện thanh toán tương đương với tiền mặt, thẻ và tài khoản ngân hàng.
Mạng xã hội Meta cược 600 tỷ USD vào trung tâm dữ liệu AI tại Mỹ trong 3 năm tới, tập trung phát triển mạng lưới trung tâm dữ liệu phục vụ trí tuệ nhân tạo.
Tại một bữa tối ở Nhà Trắng vào tháng 9, ông Mark Zuckerberg, CEO Meta Platforms đã thông báo với Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng tập đoàn công nghệ này sẽ chi ít nhất 600 tỷ USD trong vài năm tới tại Mỹ để củng cố vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực AI, theo Reuters.
Khoản đầu tư này đánh dấu kế hoạch mở rộng lớn nhất trong lịch sử của Meta, khi công ty tăng tốc xây dựng năng lực điện toán để đạt mục tiêu “siêu trí tuệ” – giai đoạn máy móc vượt qua trí thông minh con người.
Trong buổi công bố kết quả kinh doanh gần đây, Mark nhấn mạnh: “Đây là chiến lược đúng đắn để đẩy nhanh năng lực điện toán, giúp chúng tôi sẵn sàng cho những kịch bản tăng trưởng lạc quan nhất”.
Meta dự báo chi phí đầu tư (CAPEX) của năm tới sẽ “tăng đáng kể” do tập trung vào phát triển hạ tầng AI, bao gồm việc xây dựng hàng loạt trung tâm dữ liệu mới nhằm đáp ứng nhu cầu xử lý khổng lồ của các mô hình học sâu.
Tháng trước, công ty đã ký thỏa thuận tài chính trị giá 27 tỷ USD với Blue Owl Capital để tài trợ cho trung tâm dữ liệu tại Louisiana, được xem là dự án lớn nhất toàn cầu của Meta tính đến nay.
Bên cạnh đó, hồi tháng 10, công ty mẹ của Facebook, Instagram, Threads cũng công bố đầu tư 1,5 tỷ USD vào trung tâm dữ liệu tại Texas, nâng tổng số cơ sở của tập đoàn lên 29 trung tâm trên toàn thế giới.
Giới phân tích nhận định động thái này cho thấy Meta đang “đặt cược toàn lực” vào AI, trong bối cảnh các đối thủ như Google, Amazon và Microsoft cũng đang mở rộng đầu tư hạ tầng điện toán đám mây để phục vụ mô hình trí tuệ nhân tạo thế hệ mới.
Bộ công cụ mới của OpenAI dự kiến sẽ khiến nhiều ứng dụng AI bên thứ ba phải biến mất do không có lợi thế công nghệ lõi, một nửa giới startup AI hiện tại sẽ bị hủy diệt, đồng thời đưa ChatGPT vượt ra ngoài khuôn khổ của một chatbot hỏi đáp thông thường.
Trong làn sóng phát triển công nghệ AI hiện nay, không ít startup đã nhanh chóng nhảy vào cuộc chơi với tham vọng tạo ra những công cụ tự động hóa thông minh. Tuy nhiên, những gì OpenAI vừa công bố trong sự kiện nhà phát triển mới đây đã khiến nhiều startup phải giật mình, bởi gã khổng lồ này đã âm thầm thiết kế lại toàn bộ hệ sinh thái AI và tung ra những công cụ có khả năng thay thế hoàn toàn các dịch vụ mà những startup này đang cung cấp.
Một trong số đó là AgentKit, bộ công cụ cho phép xây dựng các Tác nhân AI (các AI Agent) thực sự có khả năng tương tác với ứng dụng, biến ChatGPT không chỉ đơn thuần là chatbot trả lời câu hỏi. Những tác nhân này có thể tự động mở trang Notion, gửi tin nhắn qua Slack, kiểm tra email, đặt lịch hẹn và thực hiện vô số tác vụ khác.
Điều đáng nó là cách thức hoạt động của AgentKit vô cùng đơn giản với giao diện kéo thả, các công cụ kết nối sẵn có và hệ thống kiểm soát an toàn tích hợp. Nhiều người đã gọi nó là phiên bản nâng cấp của n8n – một công cụ bên thứ ba có tính năng tương tự – nhưng với khả năng tích hợp tốt hơn nhiều.
Bên cạnh với AgentKit, OpenAI còn tung ra Apps SDK cho phép xây dựng ứng dụng hoạt động ngay bên trong ChatGPT. Trong buổi demo, OpenAI cho thấy các ứng dụng như Canva, Spotify, Coursera và Zillow đã hoạt động trơn tru trong giao diện trò chuyện.
ChatKit, công cụ khác được giới thiệu, cho phép nhúng trực tiếp khả năng trò chuyện được hỗ trợ bởi ChatGPT vào bất kỳ trang web hay ứng dụng nào với giao diện tùy chỉnh. Thêm vào đó là Sora 2 API cho video chất lượng cao, mô hình o1 với khả năng reasoning mạnh mẽ, và Codex cho phép lập trình bằng giọng nói.
Sức mạnh của bộ công cụ này đã được minh chứng qua những ví dụ thực tế đầy ấn tượng. Trong một buổi trình diễn trực tiếp, một Tác nhân AI được xây dựng hoàn chỉnh chỉ trong 8 phút, trong khi các công ty như Ramp và LY Corp tạo ra những Tác nhân hoạt động hiệu quả trong vòng chưa đầy 2 giờ. So với trước đây khi việc tạo một agent đòi hỏi hàng tuần chỉnh sửa prompt thủ công, xây dựng các kết nối tùy chỉnh và sửa lỗi workflow liên tục, giờ đây toàn bộ quy trình có thể được hoàn thành trong vài giờ.
Tác động của những công cụ này đến hệ sinh thái startup AI là cực kỳ nghiêm trọng. Những nền tảng tự động hóa lớn như n8n, Make và Zapier đột nhiên đối diện với đối thủ có nguồn lực khổng lồ.
Hàng loạt startup nhỏ hơn đã đặt cược vào việc tạo các wrapper (hay lớp phủ) hay công cụ chuyên biệt dựa trên ChatGPT giờ đây phải chứng kiến những tính năng họ xây dựng được tích hợp sẵn trong sản phẩm gốc. Các startup về giáo dục sử dụng AI qua chụp ảnh, những dịch vụ thay thế trợ lý giọng nói như Alexa hay Siri, hay các công cụ tìm kiếm hình ảnh thay thế Google đều đang đứng trước nguy cơ mất lợi thế cạnh tranh.
Không cần đến các công cụ AI bên thứ ba, người dùng có thể tương tác với các ứng dụng khác ngay trong ChatGPT
Trong cộng đồng startup, có quan niệm rằng khi nền tảng lớn đạt được sự ngang bằng về tính năng cộng với khả năng tiếp cận rộng rãi, các công cụ wrapper sẽ tự động tiêu vong. Đây chính xác là những gì đang diễn ra. Một số người còn ví các công cụ mới của OpenAI như cú búng tay của Thanos, và cho rằng có thể 1/2 hệ sinh thái startup sẽ biến mất sau sự kiện này. Những người còn lại buộc phải nhanh chóng tiến hóa hoặc chấp nhận biến mất.
Đáng chú ý là nhiều startup đáng lẽ phải nhìn thấy điều này từ trước. OpenAI đã từng trình diễn khả năng đa phương thức của GPT-4 ngay từ buổi livestream dành cho nhà phát triển. Câu hỏi chiến lược đầu tiên mà bất kỳ startup nào cũng phải tự hỏi là tại sao OpenAI chưa làm điều này, và họ sẽ làm gì nếu gã khổng lồ quyết định bắt đầu.
Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người đều bi quan. Một số ý kiến cho rằng việc phụ thuộc vào dịch vụ của người khác vốn là bản chất của ngành công nghệ phần mềm. Thậm chí chính OpenAI cũng chỉ là một wrapper hoạt động trên Azure và NVIDIA, Netflix là wrapper của AWS, và ngay cả NVIDIA cũng phải dựa vào TSMC. Quan điểm này cho rằng nếu con đường đã được mở, không nên cố xây thêm đường mà hãy tập trung vào việc chế tạo những chiếc xe tốt hơn.
Trước áp lực này, các nền tảng tự động hóa lớn đang tìm cách xoay chuyển tình hình. Zapier với hơn 6.000 kết nối ứng dụng đang chuyển sang trở thành lớp thực thi cho các Tác nhân AI của OpenAI. Make tập trung vào việc kết nối nhiều Tác nhân chuyên biệt của OpenAI thành quy trình kinh doanh có cấu trúc. Còn n8n, với lợi thế mã nguồn mở, đang chuyển hướng sang phục vụ khách hàng cần triển khai on-premise và bảo mật cao, một thị trường mà OpenAI không thể phục vụ do tính chất của mình.
Những gì OpenAI vừa tung ra không chỉ là bản cập nhật thông thường mà là sự tái định nghĩa toàn diện về cách xây dựng và sử dụng công nghệ AI. Phần mềm từng mất hàng tháng để phát triển giờ đây có thể được tạo ra trong vài phút.
Thời đại của các đội ngũ đông đảo đang nhường chỗ cho thời đại của những ý tưởng xuất sắc được hiện thực hóa nhanh chóng. ChatGPT không còn chỉ là công cụ hỏi đáp mà đã trở thành nền tảng toàn diện để xây dựng ứng dụng, agents, code và nội dung đa phương tiện. Cuộc chơi đã thay đổi hoàn toàn, và những ai không kịp thích ứng sẽ nhanh chóng bị bỏ lại phía sau.
