Các chuyên gia từ Perception Point phát hiện hình thức lừa đảo mới thông qua mã QR.

Người dùng cần cẩn thận khi nhận email có chứa mã QR khi các chuyên gia đã cảnh báo hình thức Quishing (lừa đảo qua mã QR) đã trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết.

Một báo cáo từ Perception Point khẳng định rằng Quishing có thể vượt qua hầu hết các giải pháp bảo mật email hiện có.

Cuộc tấn công này cũng giống như bất kỳ cuộc tấn công lừa đảo mã QR nào khác – người nhận nhận được một email và trong đó có mã QR. Người dùng quét mã và bị dẫn họ đến một trang đích Microsoft 365 giả mạo, nơi họ nhập thông tin đăng nhập của mình và chia sẻ thông tin với những kẻ lừa đảo.

Tuy nhiên, vì hầu hết các giải pháp bảo mật email hiện nay đều có trình quét mã QR, nên việc đơn giản gửi hình ảnh trong email sẽ không đủ. Những email như vậy sẽ bị chặn, đó là lý do tại sao những kẻ lừa đảo đã nghĩ ra một cách mới sáng tạo để vượt qua các biện pháp bảo vệ.

Perception Point giải thích, chiến dịch này liên quan đến việc lạm dụng hai dịch vụ hợp pháp – SharePoint và me-qr.com. SharePoint là nền tảng dựa trên web do Microsoft xây dựng để cộng tác, quản lý tài liệu và chia sẻ nội dung. Me-QR.com là trang web nơi người dùng có thể tạo và quản lý mã QR.

Cách thức lừa đảo như sau: Người nhận sẽ nhận được một email được nguỵ trang như một doanh nghiệp thực sự, có thể có tên miền giả mạo và mạo danh một đối tác kinh doanh quen thuộc. Dòng tiêu đề và tệp PDF đính kèm hiển thị một đơn đặt hàng.

Bên trong tài liệu PDF, nạn nhân sẽ thấy một mã QR lớn cùng với hướng dẫn quét mã để xem toàn bộ đơn đặt hàng. Tệp PDF này bao gồm địa chỉ thực tế của doanh nghiệp bị mạo danh, càng củng cố thêm độ tin cậy của email.

Sau khi nạn nhân quét mã QR, họ sẽ được chuyển hướng đến me-qr.com, một dịch vụ tạo và quét mã QR hợp pháp. Cửa sổ sẽ cho biết mã QR đã được quét thành công, với nút có nhãn “Bỏ qua quảng cáo”. Bước này tăng thêm một lớp xác thực nữa vì sử dụng dịch vụ đáng tin cậy.

Sau khi nhấp vào nút “Bỏ qua quảng cáo”, nạn nhân sẽ đến một trang SharePoint thực. Sau đó, họ sẽ được chuyển hướng đến một trang OneDrive giả mạo. Biểu mẫu đăng nhập Microsoft 365 sẽ xuất hiện, được thiết kế để đánh cắp thông tin đăng nhập của nạn nhân.

Các chuyên gia của Perception Point gọi chiến thuật này là “Quishing 2.0” và mô tả nó là cực kỳ tinh vi, do đó người dùng cần hết sức cẩn thận trước các email được gửi đến và cẩn trọng khi mở các tệp đính kèm.

Hàng loạt ứng dụng AI bắt chước giọng nói ra đời đã nảy sinh nhiều vụ kiện vi phạm bản quyền giọng nói. Trung Quốc gần đây đã xử nhiều vụ kiện về vấn đề này…

Những lo ngại về việc bắt chước giọng nói trong các ứng dụng AI tạo ra không phải chỉ có ở Trung Quốc. Ảnh minh họa

Trung Quốc vừa đưa ra một loạt phán quyết liên quan đến việc sử dụng trí tuệ nhân tạo, cho thấy Bắc Kinh đang rất coi trọng công nghệ này và đặt mục tiêu đi đầu trong việc thiết lập các tiêu chuẩn với AI.

Kiện vi phạm bản quyền giọng nói xảy ra khắp nơi trên toàn cầu

Theo Nikkei, vào tháng 4, một tòa án ở Bắc Kinh đã đưa ra phán quyết đầu tiên của Trung Quốc về vụ việc bảo vệ bản quyền giọng nói. Theo đó, một diễn viên lồng tiếng đã kiện một số công ty AI vì vi phạm hành vi sao chép giọng nói trong các ứng dụng AI của họ. Tòa án nhận thấy một số công ty thực sự đã vi phạm quyền của nguyên đơn và đã yêu cầu họ phải bồi thường thiệt hại 250.000 nhân dân tệ (35.000 USD).

Thực tế, Bộ luật Dân sự Trung Quốc đã có các các biện pháp bảo vệ tiếng nói của người dân, nhưng đây là quyết định đầu tiên đối với vụ việc “bảo vệ bản quyền giọng nói trong các ứng dụng AI”.

Những lo ngại về việc bắt chước giọng nói trong các ứng dụng AI tạo ra không phải chỉ có ở Trung Quốc. Tại Mỹ, nữ diễn viên Scarlett Johansson phàn nàn rằng chức năng giọng nói trong ChatGPT của OpenAI nghe “giống một cách kỳ lạ” với giọng nói của cô. OpenAI cuối cùng đã phải ngừng sử dụng giọng nói “giống với giọng của Scarlett Johansson”.

Tại Nhật Bản, tình trạng “AI bắt chước giọng nói” tạo ra phiên bản kỹ thuật số của các diễn viên lồng tiếng và ca sĩ mà không được phép đang diễn ra tràn lan. Chính phủ Nhật đã bắt đầu tạo ra các quy tắc nhằm giải quyết những vụ việc như thế này, nhưng cuộc tranh luận về quyền đối với giọng nói do AI tạo ra chỉ mới bắt đầu.

Trong khi đó, các tòa án Trung Quốc lại đặt ra các tiền lệ khác.

Trung Quốc xử loạt công ty AI vi phạm bản quyền giọng nói

Vào tháng 2, một tòa án ở Quảng Châu đã phát hiện ra nhà điều hành dịch vụ AI tổng hợp đã vi phạm bản quyền khi cho phép người dùng tạo ra những hình ảnh giống với nhân vật nổi tiếng của Nhật Bản Ultraman. Phán quyết này dựa trên các nguyên tắc về “Biện pháp tạm thời” để quản lý Dịch vụ trí tuệ nhân tạo sáng tạo, có hiệu lực vào tháng 8 năm 2023 với tư cách là bộ luật đầu tiên trên thế giới quản lý toàn diện AI sáng tạo.

Trong một vụ kiện sở hữu trí tuệ mang tính bước ngoặt khác liên quan đến AI, một tòa án ở Bắc Kinh vào tháng 11 năm 2023 đã công nhận bản quyền của chính những hình ảnh do AI tạo ra.

Một nguyên đơn cá nhân đã đăng hình ảnh một người phụ nữ có tiêu đề “Làn gió xuân nhẹ nhàng” lên mạng xã hội, sau khi tạo ra nó bằng dịch vụ AI tổng hợp có khả năng biến lệnh text thành hình ảnh. Sau đó, một người khác đã đăng nó mà không có sự cho phép của nguyên đơn. Tòa án quyết định nguyên đơn giữ bản quyền hình ảnh và yêu cầu bị đơn bồi thường thiệt hại 500 nhân dân tệ.

Các thẩm phán lý luận rằng hình ảnh này được tạo ra nhờ sự sáng tạo theo gợi ý của nguyên đơn.

Ngược lại, năm ngoái, một tòa án Hoa Kỳ đã ra phán quyết tác phẩm nghệ thuật AI không đủ điều kiện để đăng ký bản quyền. Các phán quyết mâu thuẫn nhấn mạnh rằng cuộc tranh luận toàn cầu về cách xử lý hình ảnh và các tác phẩm khác do AI tạo ra đang nóng lên.

Takashi Nakazaki, luật sư người Nhật chuyên về luật liên quan đến AI, cho rằng ở châu Âu “phương hướng thảo luận chưa rõ ràng”. Ở Nhật Bản, khả năng bản quyền của một tác phẩm được xác định bởi các yếu tố như nội dung hướng dẫn.

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), trên toàn thế giới có hơn 1.000 quy tắc liên quan đến AI, nhưng nhiều cuộc thảo luận vẫn còn ở giai đoạn sơ khai. Yoshifumi Onodera, một luật sư Nhật Bản thông thạo luật pháp Trung Quốc, cho biết: “Với việc nhiều quốc gia mong muốn định hình các tiêu chuẩn AI vì lợi ích của họ, các phán quyết tích cực của tòa án Trung Quốc và việc chính phủ vội vàng xây dựng luật là điều tất yếu”.

Có rất ít nghi ngờ về quyết tâm giành chiến thắng trong cuộc đua AI của Trung Quốc. Chính phủ và các công ty tư nhân đang hợp tác để phát triển công nghệ. Theo một cuộc khảo sát do Đại học Stanford công bố vào tháng 4, các công ty Trung Quốc và các tổ chức khác nắm giữ 61,1% số bằng sáng chế AI của thế giới được nộp vào năm 2022, vượt xa Hoa Kỳ, ở mức 20,9%.

Một bảng hiệu AI được trưng bày tại Hội nghị Trí tuệ nhân tạo thế giới ở Thượng Hải vào ngày 6 tháng 7. Tòa án Trung Quốc đã nhanh chóng đặt ra tiền lệ về các khía cạnh khác nhau của công nghệ này

Trung Quốc không chỉ tìm cách sản xuất công nghệ mà còn tìm cách khai thác nó để sử dụng thực tế. Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 được chính phủ Trung Quốc công bố cho giai đoạn 2021 đến 2025 kêu gọi “tích hợp” các công nghệ kỹ thuật số như AI với xã hội.

Theo Li Zhihui, chuyên gia tại Viện nghiên cứu Nomura của Nhật Bản, người giám sát công nghệ AI ở Trung Quốc, AI sáng tạo đã lan rộng trong tất cả các ngành công nghiệp, từ kiểm tra phụ tùng ô tô đến lập kế hoạch học tập cho các trường luyện thi.

Chuyên gia Li cho rằng các vụ kiện tại tòa phản ánh tình trạng càng nóng của ứng dụng AI và quản lý AI. Ông nói: “Việc triển khai ứng dụng AI vào xã hội đang tiến triển nhanh chóng và các vấn đề pháp lý cũng đang ngày càng trở nên rõ ràng”.

Theo báo cáo của PwC về Triển vọng Giải trí và Truyền thông Toàn cầu 2024-2028 (Global Entertainment and Media Outlook 2024-2028), ngành quảng cáo toàn cầu dự kiến sẽ bùng nổ với doanh thu đạt 1.000 tỷ USD vào năm 2026. Đến năm 2028, doanh thu dự kiến sẽ gấp đôi mức năm 2020. Báo cáo này cũng nhấn mạnh tác động to lớn của AI tạo sinh (generative AI) đối với lĩnh vực giải trí và truyền thông (E&M), mang lại cả cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp trong việc thúc đẩy các nguồn doanh thu mới và chuyển đổi mô hình kinh doanh.

Báo cáo của PwC phân tích 11 phân khúc doanh thu trên 53 quốc gia và khu vực, bao gồm Châu Á – Thái Bình Dương (APAC), Bắc Mỹ, Tây Âu, Trung Âu, Trung Đông và Châu Phi, và Mỹ Latinh. Mục tiêu là cung cấp cho các nhà lãnh đạo doanh nghiệp một cái nhìn toàn diện về bức tranh E&M toàn cầu.

Ngành E&M đang trải qua sự thay đổi đáng kể, đòi hỏi các doanh nghiệp phải thích ứng để duy trì tăng trưởng. Đặc biệt, việc bán sản phẩm E&M trực tiếp cho người dùng ngày càng trở nên khó khăn. Trong ba phân khúc chính của thị trường E&M, bao gồm chi tiêu của người tiêu dùng, kết nối và quảng cáo, chi tiêu của người tiêu dùng có mức tăng trưởng nhỏ nhất và chậm nhất. Phân khúc kết nối, bao gồm khoản chi trả cho dịch vụ cố định và di động, dự kiến sẽ chỉ tăng trưởng khiêm tốn đến năm 2028. Tuy nhiên, đây vẫn là phân khúc lớn nhất do nhu cầu kết nối ngày càng cao của người dùng để truy cập vào các dịch vụ E&M.

Việc các doanh nghiệp phải đối mặt với những thay đổi này đòi hỏi sự nhạy bén và linh hoạt trong chiến lược kinh doanh, đồng thời cần tận dụng công nghệ mới như AI tạo sinh để tạo ra những cơ hội phát triển và tăng cường trải nghiệm khách hàng. 

Sự tăng trưởng của phân khúc kết nối và quảng cáo vượt xa phân khúc chi tiêu của người tiêu dùng

Cơ hội tăng trưởng thực sự trong ngành giải trí và truyền thông (E&M) nằm ở phân khúc quảng cáo. Theo báo cáo của PwC, ngành quảng cáo được dự kiến sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm tới với tổng doanh thu toàn cầu có thể đạt 1.000 tỷ USD vào năm 2026, và tốc độ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) là 6,7% cho đến năm 2028. Điều này đồng nghĩa với việc doanh thu của năm 2028 sẽ gấp đôi mức năm 2020.

Nguyên nhân chính cho sự tăng trưởng này là do các công ty ngày càng sẵn sàng chi trả nhiều hơn để tiếp cận người tiêu dùng hiệu quả hơn. Người tiêu dùng hiện nay sử dụng nhiều thiết bị và nền tảng khác nhau, từ điện thoại thông minh đến máy chơi game, từ ngoài trời đến trang web thương mại điện tử. Quảng cáo kỹ thuật số cho phép các doanh nghiệp nhắm mục tiêu chính xác đến đối tượng khách hàng tiềm năng của họ trên mọi kênh, mang lại hiệu quả cao hơn so với các phương pháp quảng cáo truyền thống.

PwC cũng chỉ ra rằng ngành quảng cáo sẽ đóng góp 55% vào tổng mức tăng trưởng của ngành E&M trong 5 năm tới. Quảng cáo sẽ đóng vai trò then chốt trong các mô hình kinh doanh của doanh nghiệp, kể cả những doanh nghiệp trước đây ít khai thác nguồn thu từ quảng cáo.

Đặc biệt, quảng cáo trực tuyến trên Internet đã ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 10,1% vào năm 2023, tạo ra 52,5% doanh thu mới bất chấp những thách thức như ngân sách hạn hẹp hay những bất ổn về chính trị, kinh tế. Dự kiến đến năm 2028, quảng cáo trên Internet sẽ tiếp tục tăng trưởng với tốc độ CAGR 9,5%, chiếm 77,1% tổng chi tiêu cho quảng cáo, trở thành kênh quảng cáo chủ đạo trong kỷ nguyên số.

Sự bùng nổ của ngành quảng cáo không chỉ tạo ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp trong việc tiếp cận khách hàng mà còn thúc đẩy sự phát triển của công nghệ quảng cáo, đặc biệt là quảng cáo kỹ thuật số và AI tạo sinh. Các doanh nghiệp cần chú trọng đến việc áp dụng các công nghệ này để tối ưu hóa chiến lược quảng cáo và nắm bắt cơ hội tăng trưởng trong thời gian tới.

Video Advertising đang được xem là xu hướng của hình thức quảng cáo trực tuyến

Điều đáng chú ý là trong 10 phân khúc dự đoán tăng trưởng nhanh nhất trong giai đoạn tới, hầu hết đều thuộc lĩnh vực quảng cáo trên Internet. Điều này cho thấy sự thống trị ngày càng tăng của quảng cáo trực tuyến và tiềm năng to lớn trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong những năm tới.

Báo cáo của PwC cho thấy doanh thu quảng cáo Internet toàn cầu vào năm 2028 gần gấp đôi tổng doanh thu năm 2021

Bên cạnh đó, AI tạo sinh hay còn được gọi là Gen AI, cũng được chú ý trong báo cáo mới nhất của PwC, khi gần 50% CEO nhận định Gen AI thúc đẩy lợi nhuận trong năm nay, và 61% tin tưởng công nghệ này sẽ nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp. 

Điển hình là vào tháng 7/2023, OpenAI mở quyền truy cập miễn phí cho DALL-E, công cụ tạo hình ảnh nghệ thuật bằng công nghệ Gen AI, mở ra cánh cửa sáng tạo cho cộng đồng. Nổi bật trong những người thử nghiệm DALL-E đầu tiên là thương hiệu sốt cà chua Heinz.

Heinz tận dụng DALL-E để mở rộng chiến dịch “Draw Ketchup”. Thay vì yêu cầu mọi người vẽ “ketchup”, họ đưa ra thử thách mới mẻ: Vẽ ketchup bằng Gen AI. DALL-E, với khả năng thấu hiểu về ketchup và cách nhìn nhận của người dùng, đã mang đến những tác phẩm nghệ thuật độc đáo.

Heinz cung cấp cho DALL-E các từ khóa như “ketchup”, “ketchup art”, “ketchup in space”, “ketchup renaissance”,… DALL-E đáp lại bằng những hình ảnh sáng tạo, nhiều khi mang đậm dấu ấn Heinz với logo và thiết kế chai đặc trưng.

Chai ketchup trong các tác phẩm DALL-E lấy cảm hứng từ chai thủy tinh cổ điển, nhưng được biến tấu thành phiên bản lớn hơn, tương tự chai nhựa dẻo thông dụng cho gia đình. Nổi bật trên chai là vòi bơm và nắp trắng – những chi tiết quen thuộc của Heinz.

Ông Werner Ballhaus, Lãnh đạo toàn cầu ngành Giải trí và Truyền thông của PwC tại Đức cho biết: “Ngành E&M toàn cầu đang chứng kiến ​​sự thay đổi to lớn, mang đến cả rủi ro và cơ hội cho các doanh nghiệp tham gia. Sở thích của người tiêu dùng ngày càng chuyển biến, cùng với tác động khó đoán của chuyển đổi số và công nghệ mới nổi như AI tạo ra, buộc các công ty phải tái định nghĩa mô hình kinh doanh để tồn tại và phát triển. Hơn hết, khi người tiêu dùng ngày càng tiêu thụ nội dung trực tuyến, các doanh nghiệp cũng cần đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ để tiếp tục kết nối với người tiêu dùng trên các nền tảng mà họ dành nhiều thời gian hơn”.

Ông Wilson Chow, Lãnh đạo toàn cầu ngành Công nghệ, Truyền thông và Viễn thông (TMT) của PwC tại Trung Quốc cũng chia sẻ thêm: “Ngành E&M toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ nhờ sự bùng nổ của công nghệ. Để khai thác tối đa tiềm năng tăng trưởng, doanh nghiệp cần nắm bắt sức mạnh của các công nghệ mới nổi như AI tạo sinh, đổi mới mô hình kinh doanh, sáng tạo nội dung và ứng dụng công nghệ vào quảng cáo. Hiện nay nhiều ứng dụng AI trong ngành E&M tập trung vào việc nâng cao tốc độ và hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, trong tương lai, doanh nghiệp cần hướng đến việc ứng dụng AI tạo ra một cách sáng tạo để gia tăng giá trị, thông qua thử nghiệm, lặp lại và mở rộng các giải pháp và quy trình mới”.