Livestream bạc tỉ và những hệ luỵ khó lường

Livestream bạc tỉ và những hệ luỵ khó lường

Gần đây, TikTokshop đang nổi lên như một nền tảng bán hàng mạnh mẽ, chiếm lĩnh thị trường livestream bán hàng của các “ông lớn” như Shopee, Lazada, và Facebook. Để tăng doanh số và thu hút nhiều hợp tác, các Tiktoker đã không ngần ngại khoe doanh thu bán hàng tiền tỉ. Tuy nhiên, phía sau những buổi livestream hào nhoáng là những hệ lụy khó lường.

Những buổi livestream “khủng”

Từ giữa năm 2023, mạng xã hội TikTok chứng kiến sự bùng nổ của các buổi livestream được đầu tư kỹ lưỡng và chiến dịch truyền thông rầm rộ. Với sự góp mặt của những người nổi tiếng, ca sĩ, diễn viên, và các “chiến thần” livestream, các buổi bán hàng này đã giúp lượt xem và doanh số tăng lên đáng kể.

Các buổi livestream bán hàng quy mô lớn trên TikTok, hay còn gọi là Megalive, đạt doanh số từ vài chục đến cả trăm tỷ đồng mỗi phiên, tương đương doanh thu của một công ty trong một năm. Phạm Thoại, một Tiktoker nổi tiếng, đã nhiều lần được tung hô với doanh thu hàng chục tỷ đồng chỉ trong vài giờ livestream. Tháng 4 vừa qua, KOL Phạm Thoại đã hoàn thành buổi livestream đạt mốc 50 tỷ đồng sau 24 giờ.

Quyền Leo Daily khoe quà tặng khách hàng trong phiên Megalive 150 tỷ.

Quyền Leo và “chiến thần” livestream Võ Hà Linh cũng không kém cạnh. Kênh TikTok Quyền Leo Daily từng công bố doanh thu phiên livestream kéo dài 17 giờ với trung bình hơn 30.000 người xem đạt 100 tỷ đồng. Anh đã tự phá kỷ lục phiên livestream bán hàng 75 tỷ đồng trước đó. Không dừng lại ở đó, TikToker này tiếp tục tổ chức phiên Megalive ngày 5/6 với mục tiêu doanh số lên đến 150 tỷ đồng, tặng quà khủng như ôtô và 100 máy tính bảng cho khách hàng đăng ký tham gia. Sau 40 giờ livestream, doanh số đạt khoảng 80 tỷ đồng, thấp hơn mục tiêu nhưng vẫn là con số ấn tượng.

“Chiến thần” livestream Võ Hà Linh cũng có buổi bán hàng bùng nổ với lượng người xem lên đến 130.000 người. Chỉ sau 1 tiếng 45 phút livestream, Võ Hà Linh đã đạt 85% doanh thu cam kết với các nhãn hàng, có thể kết thúc sớm hơn dự kiến. Trước đó, Võ Hà Linh cũng lập kỷ lục với buổi livestream có tới 58.000 người mua hàng cùng lúc, đạt doanh thu 1,5 triệu USD, khiến TikTok Shop Đông Nam Á “sập”.

Những con số triệu đô từ các buổi livestream khủng đã thu hút sự tham gia của không ít người nổi tiếng khác. Dư luận choáng váng trước những màn ăn mừng hoành tráng khi các TikToker đăng tải hình ảnh doanh thu hàng tỷ đến trăm tỷ đồng trên trang cá nhân và truyền thông. Tuy nhiên, nhiều người bày tỏ nghi ngờ về tính xác thực của những con số này, đặt ra các nghi vấn về đơn ảo và chiêu trò marketing. Các nhãn hàng cam kết giá trên phiên live là độc quyền và rẻ nhất, cộng thêm voucher giảm giá và miễn phí vận chuyển, đã đặt ra vấn đề về bán phá giá và cạnh tranh không lành mạnh.

Quyền Leo Daily ăn mừng doanh số 100 tỉ đồng

Hệ lụy khó lường

Không thể phủ nhận rằng những phiên live mang lại doanh số “khủng” nhờ công sức của ekip bài bản và chiến lược truyền thông rõ ràng. Tuy nhiên, yếu tố cốt lõi để níu giữ người dùng “chốt đơn” vẫn là mức giá. Các chủ kênh TikTok này không cần đăng ký kinh doanh hay nhập hàng về bán như đại lý mà làm trung gian giới thiệu sản phẩm của nhãn hàng đến người mua, nhận hoa hồng từ phần trăm tổng doanh số bán được. Nhiều người chấp nhận hưởng hoa hồng ít để có sản phẩm giá tốt, giảm sâu nhằm thu hút khách hàng. Do đó, sản phẩm trên livestream thường có giá rẻ hơn thị trường.

Hình thức phổ biến mà các nhà bán hàng hay dùng là tung ra deal 1K, 10K, 50K, cùng hàng loạt voucher giá trị lên đến hàng triệu đồng cho những người đăng ký theo dõi sự kiện. Mua 1 tặng 1, mua 2 tặng 1, deal độc quyền, combo sản phẩm… liên tục được tung ra để thu hút người tiêu dùng với tâm lý không đâu rẻ bằng mua ở đây. Cùng với đó, sự tiện lợi của giao hàng miễn phí tận nhà đã khiến hiệu ứng “săn sale” bùng nổ, tăng lượt xem và mua của khách hàng.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nếu các nhãn hàng chỉ đưa ra chiết khấu khủng trong các phiên livestream của các TikToker nổi tiếng, người tiêu dùng sẽ dồn cơ hội mua hàng vào những phiên livestream này, vô hình trung tước đi cơ hội bán hàng của nhiều người bán nhỏ lẻ. Điều này làm giảm sự cạnh tranh lành mạnh và sức hút của nền tảng thương mại điện tử. Thực tế, nhiều người tiêu dùng hiện nay mua hàng bằng voucher, mã khuyến mại giảm giá trên thương mại điện tử và không còn mặn mà với việc mua hàng trực tiếp tại các cửa hàng truyền thống.

Nhiều người lo lắng việc các TikToker nổi tiếng khoe khoang doanh thu khổng lồ và sự giàu có sẽ ảnh hưởng đến thế hệ trẻ. Thời buổi kim tiền, giới trẻ dễ mơ mộng và ảo tưởng về những hình ảnh hào nhoáng trên mạng xã hội. Thay vì chú tâm học hành, nhiều bạn trẻ mơ tưởng trở thành người nổi tiếng và kiếm tiền dễ dàng qua mạng xã hội. Điều này có thể dẫn đến sự suy thoái trong đạo đức và văn hóa xã hội khi con người không còn coi trọng những giá trị cốt lõi mà chỉ chạy theo hào nhoáng bề ngoài, dẫn đến những quyết định thiếu cân nhắc và sự thất vọng khi thực tế không như mong đợi.

Hiệu ứng từ việc khoe doanh thu khủng còn dẫn đến sự mê muội và nguy cơ lừa đảo. Nhiều người dễ bị mê hoặc bởi hình ảnh hào nhoáng của các TikToker và tin tưởng vào lời hứa hẹn làm giàu nhanh chóng. Một số TikToker thậm chí lợi dụng sự tin tưởng này để bán các sản phẩm hoặc dịch vụ không đáng tin cậy, dẫn đến việc nhiều người tiêu dùng bị lừa đảo, mất tiền bạc và lòng tin vào thương mại điện tử.

Hệ lụy khác là khuyến khích lối sống xa hoa, tiêu xài phung phí. Khi thấy các TikToker khoe cuộc sống giàu có với xe sang, nhà đẹp, và các món đồ hiệu, nhiều người cảm thấy áp lực phải theo kịp và thể hiện mình cũng giàu có. Điều này dẫn đến việc chi tiêu không hợp lý, nợ nần và căng thẳng tài chính.

Thực tế, không phải ai cũng dễ dàng trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội và kiếm được số tiền lớn như những gì họ thấy trên màn hình. Trong số những người bỏ học, thất nghiệp, đầu tư làm ăn, chỉ một phần nhỏ thành công và nổi tiếng được biết đến qua mạng xã hội, báo chí và truyền thông. Số còn lại bị phá sản, làm ăn thua lỗ, nợ nần chồng chất thì chắc chắn sẽ không ai tự nói và tự khoe trên mạng.